Hervormd Pleidooi

Wij zijn vanmiddag op deze historische plaats bijeen om bekendheid te geven aan een geschrift dat de naam draagt "Hervormd Pleidooi".

Het is een geschrift van Hervormden ten dienste van de Hervormde Kerk, dat zich in de eerste plaats richt tot Hervormden, maar niet alleen tot hen. In de vele publicaties over het Samen op Weg-proces neemt het een geheel eigen positie in. Dit komt in de eerste plaats tot uiting in de naam die het draagt. Het is een pleidooi voor het voortbestaan van de Nederlandse Hervormde Kerk. Een pleitrede, nu deze kerk, de Vaderlandse Kerk, met opheffing wordt bedreigd. Nooit eerder is zo iets nodig geweest. Ruim twee eeuwen geleden verscheen onder het pseu

Ruim twee eeuwen geleden verscheen onder het pseudoniem 'Advocaet der Vaderlandsche Kerk' een uitvoerig geschrift, een pleidooi ter verdediging van de Gereformeerde leer. Toen en zo veel vaker waren belijdenis en leer in het geding. Nu staat het bestaan van de Hervormde Kerk als zo

Nu staat het bestaan van de Hervormde Kerk als zodanig op het spel.

Het beknopte geschrift dat vandaag wordt gepresenteerd, tracht duidelijk te maken dat de Hervormde Kerk in de Nederlandse samenleving een bijzondere plaats inneemt. Van huis uit heel sterk een belijdende en belijdenis

Van huis uit heel sterk een belijdende en belijdeniskerk, werd zij - het kon in die tijd nauwelijks anders - officiële kerk, volkskerk. De Nederlandse Staat en de Nederlandse Hervormde Kerk vormden in hun oorsprong een onafscheidelijk geheel.

Zo is zij, die voortgekomen is uit de ongedeelde kerk der middeleeuwen, Nederlandse kerk geworden. Het woord Nederlands bijvoeglijk gebruikt, zegt in dit verband veel meer dan Hervormde Kerk in Nederland. Er zijn zoveel kerken in Nederland. Doch er is maar één Nederlandse Kerk en dat is de Hervormde. Zij heeft die bijzondere positie niet gezocht. Zij kwam daarin als gevolg van het overheidsbeleid in de eerste decennia van de 80-jarige vrijheidsstrijd tegen de Spaanse dictatuur. Ondanks de moeiten die hiervan het gevolg zijn geweest, is zij op deze wijze op het allernauwst vervlochten met het Nederlandse volk. Hoewel de tijden veranderd zijn en de secularisatie danig heeft toegeslagen, is zij voor velen in ons volk niet uit het beeld verdwenen en geldt zij nog als 'de grote Kerk'.

Opstellers en ondertekenaars van dit geschrift willen van deze Kerk niet af.

Zij willen niet aan een Kerk waarvan het gedateerd ontstaan zo duidelijk en onmiskenbaar teruggaat op concessies en compromissen.

Dit is voor hen onbespreekbaar. En zij weten niet de enigen te zijn. Zij hielden het niet voor mogelijk dat de Generale Synode van hun Kerk het principe-besluit zou nemen hun kerk, de Nederlandse Kerk der Hervorming op te heffen.

Nu dit, ondanks alle weerstand tegen zulk een besluit, 60 toch is gebeurd, zijn zij in actie gekomen en spreken zij een ondubbelzinnig 'neen' uit.

*** Hiermee hangt samen, en dat is het tweede, dat dit geschrift geboren is uit liefde tot de Kerk. Liefde tot de empirische Hervormde Kerk. Velen van ons zijn binnen haar geboren en hebben binnen haar de Heilige Doop ontvangen, op later leeftijd gevolgd door de openbare belijdenis van het geloof, bij welke gelegenheid trouw aan deze Kerk werd beloofd. Daar hebben zij het Evangelie, daar hebben zij God leren kennen. Anderen zijn door deze Kerk aangetrokken, hebben voor haar gekozen en willen niet minder dan de eerste categorie aan haar trouw zijn. Van liefde gesproken - romantisch en blind is deze liefde niet. Zij is een zeer critische liefde. Scherp, soms heel scherp worden de dwalingen en gebreken van de Kerk gezien en verwoord. Niet zelden wordt geleden aan de Kerk, waar de meerderheid het de anderen dikwijls bitter moeilijk maakt. De meerderheid, die gevormd wordt door de helft plus één, volgens het democratisch stelsel, dat evenwel voor de Kerk waarin het om de waarheid gaat, een verfoeilijk stelsel is.

Maar het is onbestaanbaar deze liefde tot de Hervormde Kerk over te dragen op een andere, en al helemaal niet op een geesteloos product als het beoogde kerkgenootschap, dat tegen de v.'il van zo vele Hervormden in het leven (in het leven??) wordt geroepen en waarin ook de Hervormde Kerk moet opgaan, dat wil zeggen ondergaan.

Het is een uitspraak uit de vroeg-christelijke Kerk, dat wie God tot zijn Vader heeft, de Kerk heeft tot zijn Moeder. Nu, deze Moeder, hoe bars dikwijls ook voor haar kinderen en hoe verweerd ook, willen wij niet kwijt en de liefde tot deze Moeder kunnen wij niet overdragen op een ander die onze moeder niet is. Wanneer het kwaad ondanks alle waarschuwingen wordt doorgezet, zal meer en meer blijken hoezeer een blind Samen op Weg-fanatisme de Kerk in een chaos heeft gestort, welk een schade dit aan gemeentelijk en geestelijk leven heeft toegebracht, dat ware eenheid werd geschaad en verdere ontkerkelijking bevorderd. Kortom, dat het een ramp voor Nederland betekent.

Het is nu het moment iets te zeggen over het ontstaan van dit geschrift.

In december van het vorig jaar zaten enkele predikanten uit de kring van Vrienden van dr. H. F. Kohlbrugge bij elkaar. Het gesprek ging over Samen op Weg, en de vooruitzichten voor en diepe zorg over de Hervormde Kerk.

Jaren geleden werd in dezelfde kring, zij het in geheel andere samenstelling, ten huize van dr. K. H. E. Gravemeijer, de Open Brief van oktober 1967 geboren. Vier jaar later gevolgd door het Getuigenis. Het heeft sindsdien aan waarschuwende stemmen niet ontbroken, zonder dat evenwel het synodaal beleid zich daardoor liet beïnvloeden. De karavaan trok voort. Nu hebben wij met elkaar, uit alle geledingen van de Kerk de stem verheven tegen de opheffing van de Nederlandse Hervormde Kerk. Hierin zijn wij één. Wij allen staan voor dit Pleidooi, de meesten voor het ge- heel, sommigen naar geest en hoofdzaak ervan Maar allen zeggen wij de historische Hervormde Kerk mag met verdwijnen

*** Nu ligt het Pleidooi daar

Het zal bestrijding vinden

De cntiek op de Open Brief en Getuigenis was destijds soms bitter en boosaardig De tegenstanders van de wijze waarop het Samen op Weg-proces gestalte krijgt, worden soms beschimpt

WIJ stellen ons met voor dat het nu veel gunstiger zal zijn

Desondanks ligt het Pleidooi daar

Het zal ook bijval vinden

Zoals destijds de Open Brief en het Getuigenis

Vele tienduizenden, ontmoedigd door het eenkennig en halsstarrig synodaal beleid, voelden zich toen daar door aangesproken en werden er door bemoedigd

Wij hopen dat door dit Pleidooi velen weer zicht krij gen op hun Kerk

Laten daarom een klaar en duidelijk 'neen' spreken

tegen de VPKN alle Hervormde kerkeraden en gemeenteleden die houden van hun Kerk

*** Tenslotte

Men zegge met dat het 'Hervormd Pleidooi' te veel naar het verleden is gericht

Hermann Dalton opende zijn monografie over de Geschiedenis van de Hervormde Kerk in Rusland met de woorden Wie een verleden heeft kan vol goede moed op de toekomst hopen

De in zijn tijd beroemde Vom Stein schrijft in een brief Alleen doordat men het heden ziet in het licht van het verleden, kan men zeker zijn van duurzaamheid in de toekomst

De Hervormde Kerk heeft een rijk verleden Wanneer ZIJ zich deze erfenis eens bewust en dankbaar toeei gent, haar wortels uitslaat in het geloof van de Kerk der eeuwen en haar verwachting heeft van de drieenige God, staat zij vast en kan zij getroost de weg naar de toekomst gaan

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen