No God, no farmers, no food

Zaaien en oogsten is een goddelijk geheim, één van de bijzondere geheimen die God in zijn schepping heeft gelegd. Zaaien van kleine zaden, het ontkiemen ervan in de grond, het opkomen, groeien en vrucht dragen, het is door God onze Schepper zo uitgedacht. Hij is het die de zaaier, de boer, het zaad verschaft. Verschaffen betekent beschikbaar stellen. Het is zijn zaaigoed, zijn eigendom waarmee je als boer aan de slag mag gaan. Je mag het uitstrooien. Dat doe je met je verstand. Ook de wijsheid en de techniek om te zaaien ontvang je van God onze Schepper.

Hij nu die de zaaier zaad verschaft… God is dus de eerste, niet de boer. Dat is geloof ik ook het tekort in de slogan die nu steeds gebruikt wordt: “no farmers, no food.” Boeren zijn nodig! Maar wanneer God je als boer geen zaden ter beschikking stelt, wat moet je dan beginnen? Dus daarom wil ik het vanuit dit Bijbelvers graag aanvullen: “No God, no farmers, no food.”

Dit raakt geloof ik aan de wortel van de huidige stikstofcrisis. Het is de secularisatie van de landbouw en ook van de veeteelt, die een onderdeel is van de secularisatie van onze samenleving. De moderne mens laat God buiten beschouwing en zelf denkt hij dat hij met zijn moderne techniek eigenaar is van de schepping.

Geert Mak heeft dit proces indringend beschreven in zijn boek Hoe God verdween uit Jorwerd. In het Friese agrarische dorp Jorwerd was het te merken, schrijft hij, aan het dalende aantal bezoekers van de biden dankdiensten voor het gewas. Dankzij moderne techniek kregen de boeren de indruk dat ze de natuur steeds beter in de hand hadden. Het deed hun angsten afnemen, maar het verminderde ook hun ontzag voor het Hogere. Ze hoefden niet meer tijdens de hooiweken gespannen naar ieder onweerswolkje te kijken. Er was nu immers kuilgras en dat kon wel een buitje verdragen. Angst voor muizenplagen bestond niet meer. Er waren immers bestrijdingsmiddelen…

Ik mag hopen en bidden dat de stikstofcrisis, de klimaatcrisis (en wat hebben we allemaal niet meer?) een keerpunt vormen in dit secularisatieproces. Dat we leren als moderne mensen om een stapje terug te doen uit respect voor onze Schepper. Zodat Hij weer zijn intrede kan doen. Hij die aan de zaaier het zaad verschaft, moge ook brood tot voedsel schenken.

Wordt het dan een karige bedoening? Vergis je niet: onze God is een God van overvloed! Paulus schrijft: “Hij moge uw zaaigoed doen toenemen en de vruchten van uw gerechtigheid vermeerderen.”

Het is een les voor ons allemaal: Leer opnieuw te leven uit Gods hand, in de geestelijke én in de materiële dingen. Leef als een verantwoordelijke rentmeester voor wat God je ter beschikking stelt. Leef voor God, draag zorg voor je medemens én Gods schepping.

Ik denk aan Hosea 10:12 waar de profeet zegt: “Zaai voor uzelf in gerechtigheid! Oogst in goedertierenheid! Ploeg voor uzelf ongeploegd land om! Het is tijd om de HEERE te zoeken, totdat Hij komt en gerechtigheid over u laat regenen.”

In dit dubbelnummer van Ecclesia treft de lezer de lezingen aan die gehouden zijn op de conferentie van de Vrienden van dr. H.F. Kohlbrugge, die plaatsvond op 14 mei jl. in de Grote Kerk van Vianen.

Ook is een In memoriam opgenomen van het leven van onze secretaresse, Geuvertje Maria van Ommen-Middelkoop, die op 15 juli jl. in Christus is ontslapen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen