Gods Naam, een open boek

Ieder mens is een uniek schepsel van God is. Maarten den Admirant was er één van, een uniek schepsel, met unieke kenmerken, die helemaal bij hem pasten. Hij maakte een wat gesloten indruk. Maar wat hij niet met woorden uitdrukte, sprak hij met zijn ogen en zijn gezichtsuitdrukking.

Van beroep was hij econoom, maar in zijn vrije tijd hield hij zich intensief bezig met plaatselijke kerkhistorie. Zo schreef hij het boek Kerkmensen in Vlaardin gen en Rondom de kerk van Broek. Hij schreef over het koninklijk huis, in relatie tot hun geloof: Hofpredikers van Oranje, en De Oranjes in hoger sferen, over hun geloofsbeleving, van Willem van Oranje tot en met Prinses Beatrix toe.

Hij had een grote voorliefde voor Kohlbrugge, leerlingen van Kohlbrugge en gemeenten die als ‘Kohlbruggiaans’ bekend stonden. Maarten liet niet veel los over zijn diepste zielenroerselen. Maar in wat hij schreef liet hij zien waar zijn hart lag. Ik noem één citaat uit het boekje Kohlbrugge’s eerherstel. Hij vond woorden over Gods genade bij niemand minder dan Bonhoeffer, die onder andere deze woorden van de beroemde prediker uit Elberfeld aanhaalt:

“Ik leef, ik leef voor het aangezicht van God, ik leef voor zijn rechterstoel in zijn genade. Ik ben volkomen verlost van mijn zonden; er staat in het schuldboek niets meer open of onbetaald. De wet eist niets meer van mij. Ik ben rechtvaardig voor God, zoals Hij rechtvaardig is; heilig en volmaakt, zoals mijn God heilig, zoals mijn Vader in de hemel volmaakt is. Mijn schuld is voor eeuwig uitgedelgd, en nieuwe schulden, die niet uitgedelgd zouden zijn, kan ik niet meer maken. In zijn genade ben ik wel geborgen en ik kan niet meer zondigen.”

Dit citaat laat naar mijn overtuiging zien waar zijn hart lag. Toen ik Maarten vroeg of hij zich aan Gods genade had toevertrouwd, zei hij met de hem kenmerkende bescheidenheid, maar ook beslistheid: ‘ik meen van wel.’

Hij was onder de indruk van Gods trouw, van zijn genade en grootheid. Als één van de liederen die tijdens de afscheidsdienst gezongen zouden worden, noemde hij het gezang De Heer is God en niemand meer, verheerlijkt Hem, gij vromen.

Gods grootheid en goedheid komen op een indrukwekkende wijze tot uiting in Exodus 3, de roeping van Mozes om zijn volk te verlossen. Maar het is vooral het verhaal waarin God zijn Naam bekend maakt. Het bijzondere is dat aan Mozes’ roeping een periode voorafging waarin het leek alsof God zich in stilzwijgen hulde.

Israël is een slavenvolkje, waar de zweep overheen gaat. Ze schreeuwen het uit. Hun zuchten steeg als hulpgeroep omhoog. Dat wist het volk niet, God wel.

Zo is God: dikwijls verborgen aanwezig. Wanneer wij denken: Hij is er niet, laat Hij op zijn tijd zien: Ik ben er wel.

God hoorde het gekerm van zijn volk, dacht aan zijn verbond, de afspraak die Hij had gemaakt met Abraham, Izak en Jacob, om hun God te zijn en van hun nageslacht, hun Beschermer. God ziet naar zijn volk om en ontfermt zich over zijn zwaar verdrukte volk. God daalt neer, roept Mozes, bij een brandende braamstruik. Een struik die in brand staat maar niet verteert. Dit is een prachtig beeld van Gods trouw, die ervoor zorgt dat zijn volk, hoewel het in brand staat, niet verteert.

Mozes moet Israël weghalen uit Egypte, uit de macht en onderdrukking van de farao. Hij protesteert echter hevig. ‘Ik? Ze zien me aankomen, ik kan het niet, ik durf het niet en ik doe het niet. Mijn volksgenoten zullen vragen naar mijn bevoegdheid en gezag. Als ik zeg dat de God van hun vaderen mij naar hen toegestuurd heeft, zullen ze vragen naar Uw Naam. Hoe heet die God, wat is zijn Naam? Wat is dat voor God, die God van onze vaderen? Dat is al zo lang geleden! Zijn zorg en aanwezigheid zijn verleden tijd.’

De HERE zegt tegen Mozes: ‘Je vraagt naar mijn Naam? Ik ben die Ik ben. HERE, Ik ben. Dat is mijn Naam.’ Wat is hier nu zo bijzonder aan? Een vreemde naam. Ik ben Die ik ben. Dat is een versterkte vorm van Ik ben er. Bijzonder? Ja, als een arts voor de deur staat terwijl iemand gereanimeerd moet worden, haalt iedereen opgelucht adem. Als Hij zegt: ‘ik ben er’, neemt hij het over, met de kwaliteiten die bij hem passen.

Ik ben er, Ik ben erbij, onnoembaar, onzichtbaar, verborgen aanwezig. Zo zou je Gods Naam kunnen omschrijven. Ik ben de HERE, uw God, Ik ben er. Op Mij kunt u rekenen, op Mij kunt u aan. Daar mag je in rouw en verdriet, in elke omstandigheid van het leven houvast en troost uit putten. Verdriet en het gemis kunnen soms zo zwaar voelen. Maar wat een bemoediging en kracht liggen er in die paar woorden: Ik ben Die Ik ben. Ik ben erbij.

Gods Naam is een open boek. Soms weet je van mensen nooit helemaal wat je aan ze hebt. We zijn niet elke dag hetzelfde. Maar Gods Naam is een open boek, Hij houdt niets achter. Hij was verborgen aanwezig toen Jezus, de Messias, mens werd. ‘Ach’, zeiden de mensen, ‘Hij is de Zoon van een timmerman. Hij moet niet zo aan de weg timmeren en doen alsof Hij zo belangrijk is.’ Maar ze vergisten zich: Hij was God incognito, God in een mensengedaante onder ons.

Gods Naam, een open boek. Als deze Man sterft en velen denken: zie je wel dat Hij een Mislukkeling is, deed Hij iets zo groot! Ik ben er betekent nu heel concreet: Ik ben bij u in uw lijden, in uw doodstrijd, in uw pijn, in uw verdriet. Ik deel die als God die mens werd zoals u. Ik ben bij u, in uw schuld, in alles waarvan je zegt: dat was niet goed, naar God toe en naar mensen toe. Waar u liefdeloos was, heb Ik door mijn offer die liefdeloosheid gedragen en weggenomen. Jouw schuld is voor eeuwig uitgedelgd, en nieuwe schulden, die niet uitgedelgd zouden zijn, kan je niet meer maken. Die heb Ik namelijk weggedaan.

Als God door Jezus Christus zo nabij is, kun je het leven aan. Dan mag je zwak zijn, huilen, verdrietig zijn, het gewoon niet meer zien zitten, niet weten hoe het verder moet. Hij weet dat. En vroeg of laat komt Hij met zijn troost. Dat kan een buurvrouw zijn die belangstellend informeert hoe het gaat, een telefoontje van iemand die al een tijd niets heeft laten horen. God troost door middel van een lied, een woord uit de Bijbel, waardoor Hij krachtig spreekt.

Maar God is wel God zoals Hij is en niet zoals wij Hem graag willen hebben. Ik ben Die Ik ben betekent ook: hoe Ik ben, dat zult u meemaken. Ik ben erbij ook als u dat niet op prijs stelt. Soms wil je dat helemaal niet. Als kind wil je graag dat je ouders bij je zijn en zeker als je het moeilijk hebt. Maar hun aanwezigheid wordt niet altijd op prijs gesteld. Ze moeten er niet zijn als ik dingen doe die zij niet leuk vinden. Ze moeten om zo te zeggen niet in de buurt zijn als ik het zoveelste koekje wegneem.

Ik ben Die Ik ben, nee Hij is geen God om angst voor te hebben, maar wel een God die gehoorzaamheid vraagt. Is dat moeilijk? Christus is onze Voorspraak en Vrijspraak. Door zijn genade leert Hij ons het goede te doen, lief te hebben, zoals Hij liefhad.

Hij kijkt naar ons in zijn onmetelijke liefde. We worden uitgenodigd om deze God ons vertrouwen te geven. Om het met Hem te wagen. Om Hem onze diepste gedachten te delen, onze angsten, het verkeerde dat ons achtervolgt, het mooie waarvoor we dankbaar zijn.

Hij gunt ons aan niemand anders. Hij gunt ons het beste. Hij weet dat Hij niet alleen het beste met ons voorheeft, maar ook het beste geeft. Nu, zijn liefdevolle aanwezigheid, en straks de nieuwe hemel en de nieuwe aarde waar Hij het stralend middelpunt is én Jezus, het Lam van God, dat de zonde van wereld wegdroeg. Wie zou zich door deze God niet in de armen willen laten sluiten?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen