Ordening Geleide Economie Planning

De afdeling „Goeree en Overflakkee" van de Chr. Bond van Plattelandsvrouwen en Meisjes en de Chr. Jonge Boeren- en Tuindersorganisatie hield Woens dag jl. in hotel Spee te Sommelsdflk haar jaarvergadering.

Omstreeks kwart over drie opende de heer W. v. Kempen, voorzitter van laatstgenoemde organisatie, op gebruikelijke wtjze dé vergadering. In zijn openingswoord wees spr. erop, dat we allen een opdracht hebben, die we in het leven moeten vervullen. Wfl allen zijn bewust In dit leven met een opdracht geplaatst. Dit heeft men in de dertiger jaren begrepen, vandaar dat men tot oprichting van onze organisatie besloot. Voorts z^jn er ook mensen, die onbewust zo maar meeleven. Onze taak Is echter niet parasiteren,

Onze taak Is echter niet parasiteren, maar werken op grond van beginselen die gefundeerd zgn. De kracht schuilt niet in de quantiteit, maar in de kwaliteit en daarom moet en kan van onze kleine organisatie zoveel kracht uitgaan. Tegelijkertijd zal het ons leven verrijken en verdiepen. Moge deze dag een stimulans zfln om de taak, die we in het leven hebben, zo te bezien. Vervolgens kreeg de heer J. Aantjes,

Vervolgens kreeg de heer J. Aantjes, adjuhct-secretaris van de C.B.T.B. gelegenheid zfln onderwerp; getiteld:

Ottze hoUdSng tegenover Ordening, Oeteide Eoooomie, Planning

in te leiden. Dit onderwerp, aldus spr. is tamelijk moeilijk, omdat het vraagstuk van de geleide economie in Chr. kringen nogal verschillend wordt beoordeeld. Wanneer we gaan spreken over geleide economie dan weet ik zeker dat 90% van de bevolking er geen verstand van heeft. Spr. heeft een oom, die er ook tegen is, maar deze weet alleen niet waarom. Vandaag of morgen loopt hq echter de kans, dat hem gevraagd wordt, waarom hij er tegen is en dan staat h^j met een mond vol tanden.

Wat is eoonbmie?

Economie is het begeren, het streven naar meerdere welvaart. Economie wordt dus door iedereen elke dag bedreven, w£int allemaal wil men op een beter welvaartspeil komen. Wat U als mens tracht, probeert ook een volk en de hele wereld. Wanneer is dat streven ontstaan?

Wanneer is dat streven ontstaan? Dikvsdjls zegt men dat is volkomen natuurlek. Maar alles wat natuurlijk is, is nog niet altijd goed. Ik geloof zelfs aldus spr., dat dit heidens is. Economie is iets wat ontstaan is bij de zondeval. De mens zal in het zweet des aanschijns zijn brood verdienen, zo staat in de Bijbel. Wanneer U het ook zo bekijkt, zult U mg dat moeten toestemmen, want in het paradijs was alles goed en toen had men een volkomen tevreden mens.

Wat staat er tegenover een volkomen welvaart? Vanzelfsprekend een onvolkomen welvaart, dat is een welvaartstekort.

Hoe ontstaat dit welvaartstekort?

Er is bvj de mens een bepaalde behoefte, doch aan deze behoefte is nooit 'geen grens. Wanneer U b.v. ƒ 20.— per week verdient, wilt U er ƒ 30.— hebben, enz. Het welvaartstekort blöft altijd bestaan, omdat de behoefte van een mens nooit bevredigd worden. Het economisch vraagstuk zal dus nooit kuimen worden opgelost. Wel kunnen we het trachten te benaderen door voorzieningsmiddelen. Maar ook deze middelen zijn beperkt.

De vraag rost nu, hoe moet ik deze het best en het doelmatigst aanwenden? Vandaag is het economisch vraag

Vandaag is het economisch vraagstuk in Nederland nijpend. De spanning tussen behoefte en voorziening is veel groter dan in 1939, omdat we bv. Indië hebben verloren.

Over welke middelen beschUttoen we nu?

In feite zijn de enige middelen om de behoefte te bevredigen:

a. dat men zgn naakte handen kan gebruiken;

b. dat God in de bodem schatten heeft gelegd.

Kunt U zich iemand voorstellen, die dat niet heeft gedaan? Dr Philips heeft zfln hoge fimctie be

Dr Philips heeft zfln hoge fimctie bereikt, omdat er mensen zjjn, die in de bodem hebben gewerkt. Immers voor zijn fabriek zijn nodig, tizererts, enz. Ja zult U zeggen, dat wordt ook door machines gedaan. Dat stem ik volmondig toe, aldus spr. maar om deze machines te kunnen maken, heeft men eerst de grondstoffen met de handen uit de grond moeten halen.

Een ander zal zeggen, de handel heeft daar toch niets mee te maken. Ja, maar om te handelen, moet eerst een bepaald product uit de bodem gehaald worden.

Om deze reden, is volgens spr., de Ned. Landbouw ook van zo'n grote betekenis geworden. Het ligt dus voor de hand, dat de landbouw naast andere, het economische orgel in Nederland betrapt.

Nu ifjjst de vraag wat verstaat U onder: Vnlje en gel^iäie economie ? Ik denk in dit verband aan Oud

Ik denk in dit verband aan Ouddorp. We sluiten denkbeeldig Ouddorp geheel van de buitenwereld af, zodat er geen muls meer in of uit kan. De Ouddorps« bevolking heeft dus een gesloten huishouding. De Ouddorpers gaan koeien houden. Eerst zijn er 10 koeien en die geven tesamen 150 1 melk. Dat is natuurlijk veel te weinig voor deze bevolking. Het gevolg is, dat de pi ijs van de melk omhoog gaat. Vervolgens gaat men meer koeien houden en er komt dus ook meer melk. Nog altijd blijft de prijs zeer behoorlijk. Op een gegeven moment komt er een overschot aan melk. Boer A verkoopt ze voor ƒ 0.20 per liter, boer B gaat het doen voor ƒ 0.19 enz. De prijs gaat dus dalen en zakt tenslotte beneden de kostprijs. Het prijs-mechanisme beheerst dus de productie.

Men houdt met het melken op en gaat wat anders proberen. Hierdoor komen er weer minder koeien en zal de prijs van de melk weer gaan stqgen. Dit voorbeeld kan men ook voor geheel Nederland en voor de gehele wereld gebruiken. Deze vorm pleegt men nu te noemen vrije economie. Neen, aldus dhr Aantjes, deze vorm

Neen, aldus dhr Aantjes, deze vorm is in wezen geleide economie. Op datzelfde Ouddorp van straks zijn mensen die voelen meer voor de landbouw of voor de veeteelt, of voor een andere tak van bedrijf. Hierdoor gaat men zich in een be

Hierdoor gaat men zich in een bepaald bedrijf specialiseren. Men produceert meer dan men voor zichzelf nodig heeft en het voorschot gaat men ruilen of verkopen. Op deze wijze ontstaat een economisch handelsverkeer. De ene mens heeft dit nodig, de an

De ene mens heeft dit nodig, de andere dat. Het ene land heeft dit nodig en het andere dat. Vroeger toen de verkeersmiddelen nog

Vroeger toen de verkeersmiddelen nog primitief waren, kon men zijn afname overzien. Tegenwoordig met het snelle verkeer kan men dit niet meer bekijken en produceert men maar raak. Vroeger bestond er dus geen ondernemer, want een ondernemer is iemand die iets waagt. Thans produceren we voor de markt en ondernemen we dus iets. Vanzelfsprekend rijst de vraag, heeft

Vanzelfsprekend rijst de vraag, heeft de vrije economie dan gefaald. Ja, aldus spr., want in niet alle opzichten heeft men meer een vrije markt. We gaan weer terug naar Ouddorp.

We gaan weer terug naar Ouddorp. De veehouders in Ouddorp spreken af, dat ze de melk voor ƒ 0.30 per liter zullen verkopen. Wordt dit bekend onder de bevolking dan doet de consument iets dergelijks en zegt, laat die veehouders hun melk van ƒ 0.30 per liter maar houden. De consument gaat dus een monopolie vormen. De prijs van de- margarine wordt niet beheerst door vraag en aanbod. Het prijspeil wordt eenzijdig beïnvloed en er is geen sprake meer van vrije economie. Persoonlijk voelde dhr Aantjes daar

Persoonlijk voelde dhr Aantjes daarom voor een anti trust wet, zoals in Amerika. Het vrije prijsmechanisme wordt niet meer bepaald door vraag en aanbod. Spr. was daarom van mening, dat

Spr. was daarom van mening, een bepaalde leiding nodig is. dat

De vraag is echter, wie zal deze lei^ ding niibeteiil geven?

Moet het grote geheel van landbouwers zijn prijzen regelen? Neen, want dan hebben we weer te

Neen, want dan hebben we weer te maken met een trust. De Overheid moet dat doen.

Ja, zal men zeggen, dat is in strijd met onze persoonlijkheid tegenover God. Spr. geeft gaarne toe, dat de algehele leiding van de Overheid onjuist is. Belangrijker is de vraag in hoeverre de Overheid moet ingrijpen: Moet ze dat doen tot en met? Neen. De Overheid heeft een taak om het recht te handhaven. De Overheid heeft dus niets te doen, wanneer alles recht zou geschieden. Door de monopolie-vorming is dit echter uitgeschakeld, want dan geschiedt er wel onrecht tegenover een andere groep. De Overheid moet nooit meer Ingrijpen dan persé noodzakelijk is. De Socialisten vrillen alles aan de Staat, maar dat is geheel verkeerd. Spr. lichtte zijn bedoeling met het vol

Spr. lichtte zijn bedoeling met het volgende voorbeeld toe.

Een veehouder moet zijn koeien gaan verbruggen. Hiervoor gaat hij met zijn arbeiders naar de weide, bindt elke dier een koptouw aan en geeft dan aan iedere arbeider twee koeien. Een andere veehouder jaagt de hele koppel vee de weg op en plaatst alleen maar een arbeider op die punten, waar ze links of rechts af kunnen. In het eerste geval moet de koe dezelfde weg lopen als de geleider. In het tweede geval is dat niet zo. Alleen, wanneer de koeien een verkeerde weg inslaan, treden de geleiders regelend op.

Spr. vrilde het economische leven regelen gelijk in het tweede voorbeeld geschetst en is dus alzo niet voor geleide economie maar voor begrensde. De Overheid moet dus nooit meer ingrijpen dan persé nodig is. Waarom zo besloot spr. zijn betoog, moet de politie wel optreden bij een inbraak en de regering niet bg een prijs afspraak?

Bespreking

Dhr C. M. Vogelaar was ook geen tegenstander van geleide economie, want deze heeft liever ƒ 6.— voor een mud aardappelen bij geleide economie dan ƒ 3.50 bij vrije economie. Alleen had dhr Vogelaar er bezwaar tegen, dat de benodigde ambtenaren altijd meer kosten dan de baten zijn. Volgens inleider moet het regeringsbeleid er op gericht wezen om het vrije prtjsmechanisme te herstellen. De aantasting moet ongedaan gemaakt worden indien mogeltjk.

De heer D. Vogelaar vroeg hoe of het staat met de geleide economie bij trustof kartelvorming? en of onze Regering voor de Christen niet te ver gaat, want zoals zij doet, lijkt het meer op socialisatie.

Wanneer een boer de kans krijgt om een trust te vormen, aldus dhr Aantjes, dan doet hg dit zonder aanzien des persoons en bekommert zich er niet om, wie of het slachtoffer is.

De thans afgetreden regering grijpt ons met beide handen vast, hetgeen bij een Chr, kabinet niet het geval zou zijn kangen en standen zijn reeds bij de schepping ontstaan. Er is echter geen enkel geschrift, waarin staat vermeld, hoe groot dat verschil moet zijn. Het kernput ligt volgens spr. hierin:

Het kernput ligt volgens spr. hierin: „Een ieder zij in zijn eigen gemoed verzekerd."

Volgens dhr P. v. d. Heuvel mag de zucht naar meer bij een Christen niet leven. De heer Aantjes vond dat dit erg the

De heer Aantjes vond dat dit erg theoretisch was. Het zou wél zo zijn, wanneer een ieder zjjn naaste liefhad als zichzelve. Dit gebod wordt echter iedere dag met voeten vertreden. Zelfs in onze eigen kringen gebeurt het, dat, wanneer men door iets minder principieel te zijn, men kans ziet ƒ 100.— te verdienen, men dit doet. De mens is nu eenmaal van nature geneigd tot alle kwaad. Na de pauze, waarin men gezamen

Na de pauze, waarin men gezamenlijk aan een koffietafel had aangezeten, heropende mej. F. Vogelaar, presidente van de C.B.P.M. de vergadering. Mevr. Kommers declameerde vervolgens enkele stukken en de heer K. J. Joldersma, onderwijzer te Ooltgensplaat, bespeelde de banjo. Hierna ging men over tot opvoering van het spel „Tot wederdienst bereid/i Tenslotte sprak dhr P. v. d. Heuvel

Tenslotte sprak dhr P. v. d. Heuvel nog een kort slotwoord, waarna de vergadering met dankgebed werd gesloten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen