De visserij in de loop der eeuwen
In het eeuwenoude gebouw Hotel ,,De Gouden Leeuw" te Goedereede, waarin de enigste Paus die Nederland gekend heeft gehuisvest is geweest, werd Zaterdagavond te 30 Juni jl. een bijeenkomst gehouden van vissers uit Stellendam, Goedereede en Ouddorp, waar gesproken werd over „De ontwikkeling van onze visserij in de loop der eeuwen." Ais spr. trad op de heer de Veen uit den Haag, ambt. van het Rijksinstituutvoor Visserij-onderzoek. Er was tamelijk belangstelling voor en de vissers hebben enige uren naar de vlotte speech van dhr de Veen, geboeid zitten luisteren.
Streekmuseum in contact met vissers
Deze bijeenkomst belegd onder auspiciën van het bestuur van het Streekmuseum Goeree-Overflakkee, werd geopend door de voorzitter daarvan, de heer A. Kruider te Sommelsdijk. Hij heette in de allereerste plaats de spreker dhr de Veen welkom, dan de burgemeesters van Ouddorp, Stellendam en Goedereede, de diverse voorzitters van de visserij-verenigingen en de veie aanwezigen. Spr. zette uiteen hoe het bestuur van het Streekmuseum er toe gekomen was deze vergadering te beleggen, het Streekmuseum is er voor het gehe
zaak dieper dan stuiten we op een verkeerd inzicht in de Ambonnese verhoudingen, op een principieel misverstaan van de tegenwoordige status van Ambon, op een totaal onjuiste kijk op de taak, die we vandaag t.a.v. Ambon hebben. Is het inderdaad onze roeping om op illegale wijze aan het volk van Ambon recht te doen? Is dat onze plicht tegen onze regering in, gezwegen nog van de vraag in hoeverre deze pogingen verwerkelijkt zouden kunnen worden ? M.i. niet. De Regering van Nederland heeft zeker een taak t.o.v. dit geslagen volk. De regering zal aan deze taak zeker herinnerd moeten worden. Maar dit betekent niet dat we nu als individuele Nederlanders, onder leiding van een zeer gevarieerd samengestelde commissie, maar alvast een beetje illegaal zouden moeten gaan werken.
Om deze reden is het eveneens te begrijpen dat onze Regering geen politieke activiteit van het in Den Haag gevestigde bureau Zuid Molukken kan toelaten alsof dit bureau de wettige regering is voor de hier te lande zich bevindende Ambonnezen. Het is immers in de eerste plaats de vraag in hoeverre dit bureau werkelijk de wettige regering van Ambon is, terwijl het vervolgens wel heel bezwaarlijk is, nu de overeenkomst met de Indonesische republiek eenmaal gesloten is, een dergelijke anti-Indonesische activiteit zich te laten ontplooien. Telkens blijkt dat de verhouding tot de wettige Overheid, ook wanneer die wettige overheid niet regeert niet alleen niet overeenkomstig mijn belang, maar vooral niet overeenkomstig ons principieel politiek inzicht, zeer vaag gezien wordt en dat er op dit terrein heel wat geleerd moet worden, zelfs dat we hier nog moeten leren ons zelf te verloochenen, ook al sluit deze zelfverloochening een waardig protest niet uit en mag onze roep om recht, ook inzake de Ambonnese zaak, niet verstommen." Met deze uiteenzetting zijn we het zeer eens. WAARNEMER.
Ie eiland, zodat het meer zal gebeuren, dat bijeenkomsten in andere plaatsen worden belegd. Waar hier sprake is van „oude visserg" en ons eiland veel oude vissersplaatsen telt heeft het Streekmuseum er het grootste belang bij contact met onze vissers te hebben. Daarna gaf de heer Kruider het woord aan
de heer J. de Veen De heer de Veen, die een vlot spreker bleek te zijn, begon met te vertellen wat er in 1927 te Enkhuizen is gebeurd, toen de Zuiderzee gedempt was. Spr's vader, die voorzitter was van de Visserij-vereniging aldaar stelde voor dat een Museum zou worden opgericht van alles wat op de Zuiderzee aan schepen en folklore te vinden was. Dit vond instemming tot zelfs In de Tweede Kamer. Besloten is toen eerst een tentoonstelling te houden, die uitstekend is geslaagd en die zich in het bezoek van de grote figuren, zoals Tweede Kamerleden, Ministers en zelfs Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik mocht verheugen. Deze tentoonstelling heeft een zeer
Deze tentoonstelling heeft een zeer goede uitwerking gehad; het bleek, dat men eigenlijk niets van de visserij afwist. Men dacht wel dat die vissers zo maar in de landbouw konden worden ingeschakeld, maar wij vergaten, dat de vissers schepen en netten hadden en... geen bestaan meer. Dit heeft tot gevolg gehad dat er een Zuiderzeefonds werd opgericht, waaruit vele vissers steun ontvingen.
Na deze tentoonstelling is er een groep gebleven „De vrienden van het Zuiderzee-museum", die de oprichting van het museum hebben doorgezet, een museum dat er zijn mag. Het heeft veel moeite gekost, materiaal moest bijeen gezocht, te Maassluis, IJmuiden e.a. plaatsen. Scheepsmodellen en visserij-materiaal moest men hebben, soms werd het cadeau gegeven, soms werd het geleend. Het ligt in de bedoeling van dit Streekmuseum hier er ook belangstelling voor te wekken onder de vissers van dit eiland. Wanneer de vissers er iets voor voelen kunnen ze er veel toe bijdragen, door bv. scheepsmodelletjes af te staan, oude netten na te breien, opgevist materiaal bewaren enz.
Spr. heeft bv. oude boetnaalden opgespoord uit de 16e eeuw, kaarten, koopmansboeken enz.
Dit Zuiderzee-museum trekt duizenden mensen, zelfs uit het buitenland. Nu heeft men plannen om een gedeelte in het Krabbersgat te Enkhuizen af te dammen en er een Museumstad van te maken, waar complete oude huisjes zullen worden gebouwd zoals die voorheen te Urk, Hindelopen, Spakenburg e.a. plaatsen waren. Bovendien zullen oude schepen in een jachthaven worden opgelegd. (Zie voor vervolg pag. 2 Ie kolom)
Vervolg Vissersvergadering te Goedereede
Spreker, die zelf visser van afkomst ia (Enkhuizen) heeft later aan een visserij-school les gegeven en is nu bij het Rijksinstituut voor Visserij-onderzoek Uit hoofde van zijn beroep heeft hij alle landen van Europa bezocht en op Deense, Belgische, Engelse vissersscheepjes meegevaren. Hij wist dus wel een en ander van de visserij af en vooral van de oude Visserij, daar hij een groot liefhebber is op dit gebied alles te doorvorsen Spr. betreurde het dat er in onze Nederlandse historie zo wfeinig beschreven is van de oude visserij, terwijl dit toch het voornaamste bestaansmiddel van de eerste bewoners was. Volgens de geleerden is het zo, wanneer de mensen in de eerste jaren onzer jaartelling geen visserij hadden, zij van honger zouden verkommerd zijn. De middelen van bestaan waren toen hoofdzakelijk jagen en vissen. Er werden toen stenen werktuigen gebruikt, de zgn. ,,knevelhaken", het hoofdvistuig, gemaakt van steen. Bij de Eskimo's, zijn ze nog wel in gebruik.
Schepen waren er toen nog niet, van het oudste tijdperk weet men alleen, dat er vlotten waren, soms gevlochten met huiden overtrokken, soms uitgeholde boomstammen of kano's. Het uithollen geschiedde met verhitte keien. Ze worden nog gebruikt in Zwitserland. Toen het gebruik van de zaag in zwang kwam maakte men van planken ,,scuta's" wat wij later „schuit" hebben genoemd. Het zou volgens spr. kunnen voorkomen, dat er hier in de grond nog oude schepen liggen, daar hier volgens Plinius de Romeinen een nederzetting' hadden Wanneer zo iets wordt gevonden, dient dit zorgvuldig te worden opgegraven en bewaard.
Het gebruik van netten was 2000 jaar V. Chr. al in zwang. Het oud.ste type was een net aan 2 stukken hout, latei kreeg men de gebbe en de saaiem, een soort kor-net. De meeste vistuigen werden langs het strand gebruikt, soms door paarden getrokken. Oorspronkelijk werd op garnalen en een platvisje gevist.
Uit de 12e eeuw Is een vistuig ontdekt, de zgn. wonderkuil. Daarover is in Engeland veel te doen geweest, hoé dit werd gebruikt.
In de 16e eeuw werd gevist met ,,koorden" waar de benaming ,,kor" van afkomstig is. Spr. heeft lang' moeten zoeken in verschillende oude boeken, keuren en plakkaten om uit te vinden, wat die koorden-visserij inhield. Thans wordt het trawl-vissen genoemd, de benaming „trail" is verkeerd. De spreker had daarover met de „taalzuiveraars" een breedvoerige correspondentie gevoerd en veel verschil van mening gehad. Zij spreken niet van een trawler maar van een treiler, wat spr. onjuist vindt. In dit verband haalde spr. aan, dat door zulke dingen grote stommiteiten ontstaan in de historie. Die taalmannen weten van bepaalde dingen te weinig uit de oudheid, waar de benamingen van afkomstig zijn. Zo zou Willem Beukelszoon in 1345 of 1401 het haringkaken hebben uitgevonden, maar Engeland en België eren ook hun uitvinders op dit gebied! Er zouden door een koning die het graf Beulielszoon te Biervliet enige honderd jaren later bezocht tranen zijn geplengd en gebeden ten hemel zijn gezonden, maar dit was enkel haring-propaganda! Spr. ziet een koning daar al schreien bij het gebeente van een arme visser! Alles humbug van de Hollanders, zeggen de Engelsen! Spr. is ook van mening dat onze historie in de eerste eeuwen deerlijk verminkt is weergegeven. Acht honderd jaar voor Christus was de beschaving van de oude Grieken al zover, dat tonynen konden worden geconserveerd en sardines gepresst en aldus lang bewaard. Dergelijke vindingen zetten de beschreven geschiedenis vaak in een geheel ander daglicht. (Wordt vervolgd)
Centrale veiling middelharnis
Veiling van Woensdag 4 Juli 1951 Bode bessen ƒ 40.—55.—; Aardbeien Zonder dop ,f 84.—104.—; Moulin Rouge ƒ 86.-88.—; Madame Moutot ƒ 89.— 90.—; Komkommers A ƒ 22.—; Komkommers B ƒ 20.—; Bospeen .f 31.-32r- Spitskool ƒ 10.—; Perziken ƒ 8—17.— ; Tuinbonen ƒ 19.-20.—; Sla A ƒ 2.-~5.20 Bloemkool A ƒ 25.—33.— ; Bloemkool B ƒ 14.—23.—; Bloemkool C ƒ 14.— ; Bloemkool D ƒ 11.—; Boskroten ƒ 10.— 12,—; Andijvie ƒ 22.-24.-; Peulen ƒ 70.-76.-; Doperwrten ƒ 26.— ; Dubb. Princessen ƒ 123.—; Nederlanders ƒ 22.20—22.70; Present ƒ 23.40—24.10; Doré ƒ 20.60—21.60. O
Mededeling
Wegens plotselinige grote toevloed van adVertentiën, moesten wij ze>er tot bnzen spijt ons Vervolgverhaal, Oom Ko en enige anc'tere Btukhen laten overstaan.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 7 juli 1951
Eilanden-Nieuws | 4 Pagina's