De betekenis van ons koningschap

Op dinsdag 31 januari 1956 hoopt H.K.H. Prinses Beatrix haar 18e verjaardag te vieren.

H.K.H. Prinses Beatrix zal op 7 februari a.s. te 15.30 uur een buitengewone vergadering van de Raad van State bijwonen en welk college zij krachtens de grondwet na het vervullen van haar 18e jaar van rechtswege zitting heeft In verband met dit belangrijk natio

In verband met dit belangrijk natiogebeuren is het belangrijk om een korte beschrijving te geven van de betekenis van ons constitutioneel koningschap. Immers deze dag is een nieuwe bevestiging van ons echt nationaal koningschap, het samenbindend en eenheid-vormend element der natie.

Sedert in november 1813 de zoon van Stadhouder Willem V de souvereiniteit over deze landen aanvaardde „onder waarborg- ener wijze constitutie" zijn de Oranjevorsten in ons land geen leiders of hoofden van een partij, zij zijn de regeerders en vertegenwoordigers van het gehele Nederlandse volk in al zijn godsdienstige, maatschappelijke en staatkundige geledingen.

Met de behoefte van ons volk heeft Koning Willem II rekening gehouden, toen hij in 1848 zelf het Initiatief nam tot een vergaande grondwetwijziging.

Aan de eis van de politieke ontwikkelllng is Koning Willem H tegemoet gekomen, toen hij in 1867 geheel en volstrekt het parlementaire ministerie aanvaardde. De tekenen der tijden heeft Koningin Wilhelmina getoond te verstaan, toen Zij in 1913 aan dr. Bos de opdracht gaf een kabmet samen te stellen uit de concentratie en de sociaal-democraten en zij mr. P. J. Troelstra even goed als de andere partijleiders ter raadpleging op het Loo ontving. Daardoor is het koningschap in ons land bevestigd nadat het opgegroeid was uit de aloude verering, die in ons land voor het Oranjehuis leefde.

Geschraagd is het verder door het echt Nederlandse karakter zijner vorsten die een gelukkige vereniging van eenvoud en Hollandse burgerlijke degelijkheid paarden aan die ernst en waardigheid, die over blijft van alle jacht naar populariteit en die, vreemd aan uitheemse praal, toch het decorum, dat het volk wpnst, niet verloochent. En het heeft in de 20e eeuw een zekere wijding ontvangen door de wijze waarop de in die tijd regerende vorstinnen hun hoge taak vervulden. Het Koningschap is een integrerend deel — niet alleen van onze staatsinrichting — maar het leeft in het hart van ons volk.

Dat volk heeft daarom in 1938 met blijde voldoening de geboorte van Prinses Beatrix begroet, omdat daardoor het Koningschap opnieuw in ons midden verzekerd was. En in de moeilijke jaren tijdens de tweede wereldoorlog van 1940 1945 heeft ons volk aan zijn nationaal koningschap en het Oranjehuis vastgehouden.

Welk een vreugde heerste er in ons land bij de geboorte van Prinses Beatrix op 31 januari 1938. Hoe kon het ook anders, nu de innige wens van ga.ns een volk: een nieuwe loot aan de aloude Oranjestam in vervulling is gegaan.

In ons land was er grote blijdschap om het geluk, dat het jonge echtpaar smaakte, toen het zich boog over de wieg van Zijn Eerstelinge. Blijdschap niet minder om de belofte, welke in deze heuglijke gebeurtenis gelegen was met betrekking tot het voortbestaan van het Huis van Oranje, het symbool onzer eenheid.

En aan deze onze vreugdeuitingen paarden wij de bede, dat Prinses Beatrix inderdaad — gelijk Haar naam het aanduidt — zal mogen opgroeien als een, die gelukkig maakt. Haar Huis en Haar volk ten zegen.

31 januari 1956 is Prinses Beatrix 18 jaar. Zelfstandig. In het bezit van een eigen civiele lijst, waardoor zij zich in de natie vrijer kan bewegen en haar eigen knng vormen. Lid van de Raad van State en dus, zo Zij -wenst in de gelegenheid, de beraadslagingen van het hoge college bij te wonen en daardoor vertrouwd kan worden met alle staatszaken. Aangewezen om bij onstentenis der Koningin het regentschap van het koninkrijk te voeren.

Toen Koningin Juliana de haar door de Grondwet gestelde termijn van meerderjarigheid, de 30 ste april 1927, bereikte, was het Haar Moeder, die, tijdens een diner in het paleis aan het Noordeinde te 's-Gravenhage een ontroerende toespraak hield, waarin Zij tot haar geliefd kind o.m. zelde: „Zij het U gegeven altijd weer te vinden die diepere eenheid, die alle mensen samen bindt, die gij steeds gezocht hebt, en te leren anderen en uzelve te begrijpen en U in te leven in het tijdperk dat voor U ligt; U zo het vertrou-wen waardig te maken van uw tijdgenoten en bovenal van uw dierbaar volk, aan welks geluk en welzijn gij eenmaal geroepen zult zijn uw beste gaven en krachten te wijden." Haar bijna achtjarige regeringsperi

Haar bijna achtjarige regeringsperiode heeft op ondubbelzinnige wijze blijk gege-ven dat de teugels van de regering bij Haar In veilige handen zijn.

Dat onze instelling tegenover een vouw op de troon door de regering van Koningin Wilhelmina en Koningin Juliana geheel is veranderd, realiseren wij pas goed als wij bedenken, dat telkens toen er -vroeger vermeerdering van het Koninklijk gezin te wachten was, door tallozen in de lande de -vurige wens werd uitgesproken, dat er een Prinsje geboren zou worden.

Hoe anders is de toestand thans geworden. Men denke slechts hoe de vreugde bij de geboorte van Prinses Beatrix, als een dierbaar vooroorlogs aandenken, bij velen nog goed in het geheugen ligt.

Die veranderde instelling kwam doordat na tientallen van jaren geble-ven was dat de regering van een Koningin helemaal niet onder behoefde te doen voor die van een Koning. Wij hebben ervaren dat zowel Koningin Juliana als Koningin Wilhelmina aan de constitutionele monarchie een Inhoud van grote betekenis wisten te geven.

Het koningschap is waarlijk geen gemakkelijk beroep en het is uitgesloten dat één mens alle aspecten er van in de perfectie kan beheersen. Maar de tegenwoordige vrije opvoeding van vorstenkinderen maakt dat zij zich ook thuis zullen voelen te midden van hun onderdanen en wat nog belangrijker is, met het volk in alle kringen zullen weten mee te leven.

Met vele door Haar voorouders gegeven verheven voorbeelden voor ogen, heeft Koningin Juliana in haar betrekkelijk nog korte regeringsperiode reeds getoond wat een Oranje voor Nederland betekent.

De naam, waaronder Zij regeert, is een symbool van wat Zij ons geeft. Dat een Oranje onverzettelijk is als het geldt, een grootse, nobele gedachte te verwezenlijken, weten wij.

Ooltgensplaat P. BOM

21 januari 1956 ambt. ter secretarie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen