�Geluk"

(9.)

Dat er toch boeren zijn die zo'n jongen weer helpen — zij moeten het zelf weten — maar eigenlijk is dat een graven van eigen graf. Zo'n jongen, hij boft dat hij wegens kostwinnerschap vrij is van soldaat te moeten worden. Bij een tx)erenzoon wordt er niet naar gevraagd of hg al of niet gemist kan worden. Die moet gaan en de ondergeschikte zijn van anderen, die te lui waren om te werken en onderofficieren geworden zijn De wereld staat op z'n kop en waar

De wereld staat op z'n kop en waar gaat het heen!

En het verbaast deze mensen helemaal niet, dat die Bernardus geen verkering zoekt met een flinke boerenmeid, iemand van zijn stand. Je hoort er tenminste niet van. Wacht maar, straks zullen ze ''t horen en zien, dat hij zich verheft om naar een boerendochter te dingen. Dan zullen de ogen wel opengaan en zal men het aan den lijve ondervinden waar het zo heen gaat.

Ja, er gaan verhalen genoeg en Bernardus gaat dikwijls over de tong. In één ding is hij flink en wordt hij geprezen. Bernardus gaat trouw naar de kerk en hij is een enthousiast lid van de jongelingsverentging. En daar heeft hij geweigerd om bestuuirslid te worden.

De horizon van een dorpsleven is klein, tenminste naar de verhalen gerekend. Er zijn ook wel heel verstandige mensen, die zulk. geklets als een eend het water, langs hun koude kleren laten glijden. Deze voelen sympathie voor zo'n arbeidersjongen, die het waagt om een greep naar beter te doen.

Tegen elf uur is Bernardus zijn beesten kwijt, een enkele koper moet hem nog betalen, maar dat komt straks wel. Hij wurmt tussen het marktpubliek door en mengd zich onder hen die zo graag afluisteren wat anderen vragen en bieden. De handje plakkende personen trachten wel zich tegen al te grote nieuwsgierigheid te beveiligen, maar iemand als Bernardus, die de codetaal van de handeldoenden verstaat weet al lang hoe de markt zich beweegt. Er is avontuur... Hij gaat verder en kijkt en taxeert en luistert toe... Maar dat die bieder teveel aan dat beest verdienen wil, is hem duidelijk. De koop gaat niet door. Bernardus be

De koop gaat niet door. Bernardus betast het dier, informeert naar de omstandigheden van de koe, vraagt naar mogelijke gebreken en biedt dan even meer.

Dit is de eerste keer, dat hij zich aan handel op de grote markt waagt, dat hij naar een koe dingt... en wat moet hij als hij het beest aan zijn broek krijgt? Ze zijn elkaar in vraagprijs en bod bijna genaderd, het laatste woord is nog niet gezegd. Nog eenmaal laat hij zijn ogen over de koe gaan, vlug grijpen zijn handen nog hier en daar en dan, in uiterste spanning probeert hij nog iets van de vraagprijs af te dingen.

— Minder vragen en 't verschil delen! zegt Bernardus.

— We delen het verschil... zegt de eigenaar. En dan slaat Bernardus toe en hij krijgt geluk.

Daar loopt hij dan met een koe aan 't touw en dringt door de mensen heen. Zo'n wandelende koe heeft altijd veel bekijks. Ogen van kooplui taxeren vlug, happigen op winst betasten even het beest en daar grijpt iemand zijn jasje vast.

— Is die koe te koop?

— Ja, maar ik moét er aan verdienen!

— Goed, ik wil er ook aan verdienen, dat komt precies uit. En daat midden op een pad tussen al die dringende en wringende en duwende mensen in, staat die koe en staat Bernardus zijn handen warm te slaan. Fel gaat het er van langs, heet gaat het toe — hier vechten twee kooplui om winst. ZiJn eigen geld krijgt Bernardus geboden. Maar hij wil meer, hij wil winst. Het is zo goed als november en toch veegt hij met een mouw zich het zweet van het voorhoofd vandaan. Nog lang niet zijn ze elkander genaderd, doch vraagprijs en bod komen naar elkaar toe en eindelijk, na veel grote woorden en een hard gevecht met de handen, wordt het geluk geboren: Bernardus heeft zonder kosten van vervoer, zonder enige onkosten, een schoon tientje verdiend. Tot stikkens toe zit hij vol, hij zou moeten schreeuwen, een gek rauw geluid van geluk over heel die massa van vee en mensen moeten uitroepen — doch hij is stil, bindt zich in en beurt in het café heel onverschillig zijn geld, alsof hij alle dagen een twintig koeien verkoopt en geld zat heeft. Maar Truus heeft het gezien. En met de hand op z'n schouder vertelt zij hem, dat ze nu in de eterij-afdeling werkt, hij kan daar soep krijgen en biefstuk met brood en eieren en ham, en fluisterend aan zijn oor vraagt ze stilletjes of zij hem voor de eerste maal eens heerlijk tracteren mag. Dit is allemaal in 'n ogenblik gebeurd — niemand die het gemerkt heeft, niemand!

Nu ja, alleen de dochter van de baas heeft iets gezien, maar eigenlijk is dat nog een kind, al is ze dan ook pas achttien geworden. En wat zou dat dan nog, al was ze over de twintig zoals hun dienstmeisje Truus...

Niets immers! Bernardus eet heerlijk.

De patroon van Truus is een in alle opzichten zeer liberaal man, een man van de goed soort, met vele deugden en dito gebreken. Eén van zijn deugden is, dat hij zich in zijn leven enige principes gesteld heeft en daaraan als vastgeroest zit. Zo gaat hij de avond van de marktdag steevast naar de sociëteit en drinkt daar met anderen een borrel mee... iets dat hij in de eigen zaak nooit doet. De volgende dag maakt hij dan pas 'zijn kas op. Dat doen de meeste mensen hem niet na om zo lang met de vingers van de verdienste af te blijven.

Dan heeft hij nog een nader aan te duiden deugd en wel deze, dat hij sterk op zijn stuk bleef staan, toen jzijn dochter Jitske •— ze noemen haar Trix — een ander dan deze zelfde avond muziekles wou nemen; hij hield vol, dat een gezin, bij elkaar hoorde zoveel als enigszins mogelijk is. Daarom is het gebleven zoals het was; vader en dochter gaan dezelfde avond van huis. Mevrouw blijft dan met Truus alleen. En als die moeder van Trix heel eerlijk is, dan bekend ze zichzelf, dat ze wel graag eens een avond alleen met Truus is. Nietwaar, zij kan adn eens andere dingen met haar dienstbode bespreken dan wanneer man en dochter met haar de huiskame delen. Vrouwen hebben aparte eigen behoeften. Gelukkig de mannen, die daarmede rekenen, het zal hun wel gaan.

Het is dan weer marktdag geweest. De cafézalen zijn geschrobd de bovenramen staan open om te luchten- en de vloer ligt te drogen. Het ontvangen geld ligt in de la te wachten op een volgende dag. De baas heeft zijn beste pak gereed gevonden en zit in de soos. Trix heeft haar tas met muziekstukken gepakt en zt ergens in de stad te tingelen. Een poes ligt opgerold in de stoel van de baas — eenvoudig omdat die het warmste kussen heeft. De kamer is rijk gemeubileerd. De lamp geeft een mild licht en de grote klok tikt hoorbaar. Truus is klaar in haar keuken en komt

Truus is klaar in haar keuken en komt met 'n schoon wit schortje versierd bij mevrouw in de kamer. Natuurlijk heeft ze een handwerkje meegebracht. Er speelt een klein overwinninkje als een glimlach op haar gezicht; het is namelijk haar gelukt, ,om de jonge veekoopman Bernardus XJitwellingerga zonder betalen uit haar eetgelegenheid beneden te laten vertrekken, en... even heeft ze, ongezien door de anderen, haar had op zijn hoofdhaar gelegd. Nu ja, of Trix het niet heeft gemerkt — daar zou ze geen eed op durven doen, Doch anders niemand. En Bernardus heeft haar eten geroemd. Hij weet dus vast dat zij goed koken en braden kan.

(Wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen