John Wagner uit Stad vertelt iets over het neger-probleem

Donderdagmorgen, 21 nov. kwam ik in Kansas City, in de staat Kansas aan Een grote stad, met flinke industrieën Hier hadden we 2 uren stoptijd. Dit was een plaats waar het Noorden van de V.S., overgaat in het zuiden. Niemand zei me dat, doch zelf trok ik die „conclusie". Waarom? Hierom: In de Noordelijke staten van Amerika is zo goed als geen scheiding tussen de levensmogelijkheden, der blangen en negers; hier wel.. Hier zag ik voor 't eerst een niet denkbeeldige kloof.

In de bus was het al eerder, dat de negers in het achterste gedeelte moesten zitten. Een keer had ik me genesteld naast een hele nette neger-meneer voor de bus vertrok hadden we al een aardig, spontaan gesprek. De chauffeur kwam de machtige bus nog even door, zag toen mij naast een neger zitten; hij zag dat in strijd met z'n consignes, dus dat „ongehoorde" moest uit de weg geruimd.. Hij keek nog even rond, hij zei: „You

Hij keek nog even rond, hij zei: „You want to stay a white man?", „then you have to sit-down in the front-part of the coach". O K.? — („Wilt U graag een blanke blijven, dan moet U in 't voorste gedeelte van de bus gaan zitten") Dat was tegen mij gezegd en hield tevens een zeer lage belediging in, voor de zwart gekleurde mensen.

Ik was ift-^ staat deze „beschaafde blanke" aan de wand van de bus te plakken. Bah.. Ik antwoordde: I don't see, it is neccesary, it seems to me, I have a very good place (Ik zie er de noodzaak niet van in, ik heb een heel goede plaats)

Alle aandacht was nu op me gericht De chauffeur zei weer: „But this is impossible, you can't do that, oh, oh, have never seen this" (Maar, dat kunt U niet doen, dat is onmogelijk, o, o, zoiets heb ik nog nooit gezien")

Om schandaal te voorkomen, heb ik toen gevolg gegeven aan zijn verzoel?; en ben dus voorin gaan zitten, onder een welgemeend excuus aan de neger Af en toe hebben deze mensen dus barbaarse dingen mee te maken, in het land dat zo begaan was met die „arme Indonesiërs". Vlak na de 2e wereldoorlog en ook daardoor hielp datzelfde Amerika mee, dat we een toestand kregen, zoals die zich daarna ontwikkelde en waarvan heden ten dage, tienduizenden onschuldigen, met ontstellend leed, de dupe zijn. „Schoenmaker, blijf bij je leest", is ook hier niet overbodig! Ik stond dus wel bekend als reactionnair, maar al gauw vloeide dit af, de Amerikaan is ook weer zo, gemiddeld, dan vanzelf iedereen er z'n eigen vrije mening op mag nahouden. In het busstation was alles geschie

In het busstation was alles geschieden: aparte wachtkamer voor blanken en gekleurden, aparte toiletten, aparte plaatsen om kaartjes te kopen, aparte telefooncellen, aparte restaurants aparte deuren van uit en ingang.. Het was vreemd voor mij, daarom stuitte 't mij tegen de borst. Dit was niet in een plaats zo, maar overal in het zuiden van de Ver. Staten van Amerika. Hoe tegenstrijdig het ook moge schijnen, er zijn redenen voor.

Deze redenen hoop ik U later toe te lichten.

Little Rock, bakermat van het conflict.

Na een poos wachten, waarin ik de tijd doodde met me te wassen en te scheren, m'n dagboek bij te schrijven, van de vele indrukken op zo'n reis, vergeet je anders de helft, wat te nuttigen, gingen we weer verder in de richting Little Rock. Eerst passeerden we nog Joplin en om half 10 nam. bereikten we Fort Smith, een legerplaats waar duizenden militairen getraind en opgeleid worden, voor het grootste, afschuwelijkste, —• maar, helaas nodige — bedrijf, van Amerika, het leger.

Even over 2 uur 's morgens bereikte ik de stad Little Rock, de hoofdstad van de staat Arliansas. Hier waren in eind september de relletjes van vnl. blanke, opgeschoten jongens en meisjes tegenover negerkinderen van dezelfde leeftijden. Ik wou ook hier een etmaal blijven,

Ik wou ook hier een etmaal blijven, om wat te gaan zien, om te trachten een plaatje te schieten van mrs. Faubus, de Gouverneur van de staat, van enige andere objecten en wat praatjes te maken met negers en blanken.

De nacht was al aangebroken vanuit het busstation liep ik er rechttegenover in 't Y.M C.A.-hotel, gelukkig kon ik nog een kamertje lospeuteren. Het was buiten niet zulk best weer: guur, met natte sneeuw. Ik vroeg mij te wekken om 10 uur, on ging onder zeil. Heerlijk..!

Om 10 uur, vrijdag 22 nov. 1957, stond ik op, waste mezelf en ging wat "gebruiken in het bijbehorende cafetaria Enige hotcakes met cornsirup, een glaasje annanas-sap, twee spiegeleieren en een glas melk, voor S 0.75; daarbij voegde ik nog een stuk pie ó la mode, totaal: | 1.10. Dit laatste: „pie a la mode", is een stuk fruittaart met vannille-ijs, voorlopig kon ik er weer tegen en was niet van plan, het middagmaal te gebruiken; dus had ik een lange middag voor me.

Tegen half 12, bereikte ik het statecapitol, (Regerings-gebouwen van de ^taat). Een hopeloze gids leidde me rond en trachtte op m'n meeste vragen een antwoord te verzinnen. De bijnaam van deze staat is: „Land of opportunity for everybody".

Toen ik het gehele gebouw doorkruist had, wat zeer de moeite waard was, gezien de rijkdommen in cultuurschatten en de mooie galerijen, met fijne, kunstwerken, zag ik bij een uitiiang een gastenboek. Zoals in elk gastenboek, is ook hier ruimte voor, datum, naam en adres van herkomst. Hier was echter nog een kolom meer: Er stond boven: Wat valt U het meeste op in onze staat? Aan m'n antwoord kleefde wel wat modder: „The freedom and opportunity for everybody, as black and white, that they have thesame rights". (De reeële vrijheid en mogelijkheden voor iedereen, dat ze dezelfde recliten hebben) Ik trok deze conclusie, uit de bijnaam van deze staat. Jammer genoeg was mr. Faubus er niet, ik kon dus ook geen plaatje van hem schieten. Daarna liet ik me door een stadsbus bij die beruchte Highschool brengen, waar de ergste moeilijkheden ontstonden Een geweldig gebouw omgeven door wat plantsoentjes, die nu niet te best uitkwamen, in en onder de spurrie van natte sneeuw, die nog steeds neerviel.

Ik ging naar een ingang, maar vond die helaas gesloten. Daarom liep ik naar de parachutisten, die in dichte nabijheid gelegerd waren. Op bevel van Eisenhower waren ze daar om de orde en rust te bewaren en de negerkinderen te begeleiden van huis naar school, omdat een zekere heer Faubus, dat moedwillig naliet.

Een officier ontving me en vertelde me enige algemeenheden. Daar kwam ik niet voor, dus ging ik maar vragen over de toestand en wat hij van de toekomst dacht.

In een lang verhaal, poogde hij me nit te leggen dat de rommel ontstaan was door toedoen van enkele, vervelende, heethoofden. Volgens hem was het kernpunt: bangheid van de blanke mensen, dat ze op de duur overvleugeld zullen worden door gekleurden. Ze zien dat al groeien als blanke en zwarte kinderen samen op school gaan Door dat samen opgroeien, worden 7e 7eer familiar, plus het feit dat deze negerkinderen al zeer vroeg rijp zijn en sexueel gezien, ook veel dierlükpv leven, verwacht men vreselijke toestanden en een wilde vermenging van rassen.

De blanke kinderen in het zuiden van Amorika zijn m i. ook wel wat temperamentvoller, dan de mensen van dozelfde leeftijden, als b.v. in Nederland. Het volledig samengaan in alle pun

Het volledig samengaan in alle punten van samenleving, zal m i. dan ook alleen gaan, als men zo oprecht mogelijk wil leven, met als hoogste richts- <!noer: de Bijbel. Men zal ook niet mogen verwachten dat de „oplossing" gevonden wordt in enkele maanden of °en jaar, neen, dit zal een menigte van iaren eisen, waarin opvoeding, onderwijs en objectieve voorlichting oan ouders en publiek, in velerlei vorm, nersé nodig is. Met wijs beleid en veel begrip voor moeüijkheden en omstandigheden zal men met werkelijke naastenliefde te werk moeten gaan, zoniet, dan voorzie ik voor Amerika in de toekomst, veel grotere moeilijkheden.

Goedkoop eten!

Intussen was ik weer in het Y.M.C.A. gebouw aangekomen.

Ik vond de dag weer al aardig gevuld, 't was tegen 6 uur, m'n maag begon te rommelen, dus keek ik even m'n portemonnaie en besloot toen eens lekker te gaan eten In het cafetaria bestelde ik een portie gebraden kip, met wat gekookte aardappelen, een koolsalade, (om je tong bij door te slikken) en nam koffie toe. Het geheel voor $ 1.55, dus niet al te gek. Kijk als je gaat zeggen: 1 dollar is gelijk aan f 3.85, dan is het nog niet goedkoop, maar zo kun je niet rekenen, omdat in één land het onmogelijk is, met twee verschillende munteenheden te werken.

Ik smulde genoeglijk van dit etentje. Je beseft het weinig, maar gezondheid is toch maar een geweldige schat. Ik keek daarna nog wat televisie, in 'S M.C.A. Om ong. 9 uur, vert'-ok ik daar weer, naar het Greybound-busstaslion, aan de andere kant van de straat 'k Was juist op tijd, er ging net een bus weg.

De richting was nu: Memphis in de staat Tennesee. 3 uur 's morgens, kwamen we daar aan. Ook hier natuurlijk alles gescheiden in kleur en ras. Van 'nier over Jackson de capitol-town -van de staat Mississippi, via Brookhaven en Hammond (zonder orgels) naar New Orleans in de staat Louisiana. New Orleans, was o.a. vroeger een Franse nederzetting, waarvan nu nog de vele namen getuigen.

Om 2 uur 's middags kwamen we aan 't was nu zaterdag 23 nov. Eerst ging ik een Y.M.C.A. hotel opbellen en eventueel, opzoeken. Resultaat: geen plaats. Aan een politieman vroeg ik een plaats van een hotel, goedkoop, schoon en betrouwbaar en dichtbij het Greynhound-depot. Hij wees me: „La Salie" Terwijl ik dit vroeg aan die agent hielp ik onbewust een man die juist op dat moment een bekeurig zou krijgen, wegens onbetaald parkeren, omdat de agent met mij sprak, zag hij z'n kans schoon, te ontsnappen. Ik merkte het, doordat de agent in eens zei: He's gone (Hij is gegaan).

In New Orleans bleef ik tot laat op de zondagavond..

Naast het hotel waar ik in verblaaf, was een monument opgesteld dat juist die middag onthuld werd. Een gedenkteken van Venezulea, geschonken aan New-Orleans, als herinnering aan de grote bevrijder Simon Bolivar. Ik herinner me nog goed, dat één onzer scheepvaart-maatschappijen, voor de laatste oorlog, een passagierschip had, dat dezelfde naam droeg. Ik geloof dat •dit schip op een mijn liep, ter hoogte van de Golf van Biscaje, waarbij tal van mensen om het leven kwamen.

Neger-gemeenschap

Ik bekeek ook in deze stad enige wetenswaardigheden, o.a. ging ik de echte negerwijken in. En hier zag ik zulke smerige, vieze dingen, in die negergemeenschappen, dat ik (en niet om te generaliseren) wel enigszins kon begrijpen, dat meerdere blanken niet zulke beste gedachten hebben over de negers. Dit houdt niet in, dat ik nu alle acties van de blanken, wil verdedigen. Zeker niet. Jammer dat het 's zondags regende.

Jammer dat het 's zondags regende. Ik bezocht een Lutherse kerk en werd uitgenodigd, bij de Reverend^) te eten. Hier m huis zag ik voor het eerst kleurentelevisie. Er kleven nog wel kinderziekten aan, maar het is toch een geweldig vernuft, ik snap er tenminste nog niet veel van. Na een heerlijke Amerikaanse maaltijd bleef ik nog een poosje praten en zocht dan, omdat het nog steeds flink goot, m'n hotel weer op en aldra had Klaas Vaak me in z'n macht. Lekker pikte ik zo enige uren, om op de volgende etappe in de bus wat meer te kunnen zien van het steeds weer boeiende landschap.

't Was 9 uur gepasseerd, toen ik weer in de bus terecht kv/am. Ik had voorlopig geen slaap, dus las ik maar wat in Readers-Digest en in een detectiveboekje van Agatha Christie Elke zitting heeft n.1. een eigen lampje, dat met haar schijnsel zelfs de naastzittende niet hindert. Op allerlei stopplaatsen, kocht ik af

Op allerlei stopplaatsen, kocht ik af en toe enkele ansichten, die een aardig beeld geven van de omgeving; speciaal muntte ik het op specifieke eigenheden van zo'n streek. Via Mobile in de staat Alabama, bereikte ik Pensacola (ik noemde dit al ras: Pepsi cola, omdat de uitspraak van het juiste woord, hier veel op leek) Om ong. 11 uur, maandagmorgen, 25

Om ong. 11 uur, maandagmorgen, 25 nov. arriveerden we in Tallahassee, de capitol-town van de staat Florida.

Onderweg, had ik al delen van dezonnige kust van de Golf van Mexico gezien. De streken daar waren geheel ingesteld op bad- en watertoerisme.

Prachtige villa's en zeer bekoorlijke tuinen, omzoomd door palmen maakten het geheel, geraffineerd aantrekkelijk. Een volgende keer hoop ik verder

Een volgende keer hoop ik verder met U mee te gaan, het zuiden in. U gaat toch weer mee zeker? Afgesproken dan.

Hartelijke groeten van

Johan Wagner

c-o Mr. C. van Gurp

R.R. 1, - Ostrander - Ontario - Canada

^) is dominé

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen