Kerken op Goeree en Overflakkee unaniem voor een Christelijke Middelb. Land- en Tuinbouwschool

Dirksland, november 1962.

Eind mei ontving onze Icorlïeraad een schrijven, uitgaande van de Hollandse Maatschappij van Landbouw, de L.ï B. de Tuinbouwvereniging, de Kon. Ver. voor Bloembollencultuur en hel bestuur van de Sticlrting M.L. en T. school.

Dit schrijven is geplaatst in „De Flakiceese Nieuwsbode" van 11 mei j.1. en geweigerd door de redactie van liet „Eilanden-nieuws"

Bovengenoemde organisaties en besturen hebben gemeend er goed aan te doen (veronderstellende dat ,,De Flal^;- keese Nieuwsbode" in deze liringen niet veel gelezen wordt), de kerkeraden van de diverse kerken op ons eiland van de inhoud ervan op de hoogte te moeten stellen.

Hebben wij het schrijven goed begrepen, dan is dit rondgezonden (en destijds in de Fl. Nieuwsbode gepubliceerd) om uit te laten lïomen, dat het volledig de schuld is van de C.B.T.B., dat er geen Middelbare Land- en Tuinbouw- •school op ons eiland komt, doordat voor noemde organisatie niet wilde medewerken aan de stichting van een school die niet op positief Protestants Cliristclijke grondslag stond. Men doet in dit schrijven alle moge

Men doet in dit schrijven alle mogelijke moeite om de lezers ervan te overtuigen, dat de H.M.v.L. óók een school op Christelijke grondslag wilde en men het dus onbegrijpelijk vindt, dat de C. B.T.B, weigerde hieraan mee te doen

Er blijken van de zijde van de H.M. v.L. zowel als van de zijde der C.B.T.B. destijds aanvragen naar de minister gegaan te zijn om zulls; een Middelbare Land- en Tuinbouwschool en nu is de minister alleen bereid aan dit bij uitstelt agrarische gebied zulk een school te geven, wanneer de partijen het onderling eens worden en er één, gezamenlijke school gesticht kan worden voor geheel Flakkee.

Het laatste aanbod dat aan de C.B.T. B. is gedaan, kwam hierop neer, dat het bestuur van de nieuw te sticliten school zou bestaan uit 7 leden, waarvan 3 van de H.M.v.L., 3 van de C.B.T.B. en 1 lid van de L.T.B. (R.K.) Hierbij gaat men dan van het standpunt uit, dat de C.B. T.B. in dat geval reeds meer heelt gekregen, dan waar zij reciit op lieoft, daar het aantal leden van de H.M. op het eiland 325 bedraagt, dat van de C. B.T.B. 225 en van de L.T.B. 77.

Hoewel onze kerkeraad natuurlijlv geen insider is op het gebied van het Landbouwonderwijs, is hij toch unaniem van oordeel, dat de principiële kant van de zaak een zeer gewicliUge is. Uit heel het sclrrijven van de H M. v.L. CS. blijkt echter, dat men dit tot een ondergeschikt punt Ireeft gemaakt. Of eigenlijk ook weer niet! Want het is

Of eigenlijk ook weer niet! Want het is wel een opmerkelijke zinsnede uit de brief van de heer van Nieuwenliuizen, welke in dit schrijven voorkomt, dat de H.M.v.L. zicli niet verenigen kan met de concept statuten van de vereniging tot bevordering van Christelijli Middelbaar Onderwijs op Goeree en Overflakkee.

Naar wij zeker menen te weten, staan echter alle kerkeraden op liet eiland wel achter deze statuten. Hieruit volgt logisclrerwijs, dat zo dat dus niet doen achter die van de H.M.v.L. c.s.

Hoewel het in het ons toegezonden schrijven niet gezegd wordt, moeten wij wel tot de conclusie komen, dat het niet instemmen met de statuten der Chr, Vereniging hoofdzakelijk voortkomt uit het niet mee kunnen gaan mot de daarin voorgestelde bestuursconstellatie.

Wij hebben n.1. de statuten van beide verenigingen naast elltander gelegd en daarin enkele verschillen kunnen constateren.

1. Het artikel over de doelstelling der vereniging is bij de Christelijl^e vereniging wat duidelijker omlijnd. Wanneer in de statuten van de H.M. v.L. gesproken wordt over: „hierbij uitgaande van de Christelijke levensopvatting en aanvaarden van de Bijbel als Gods Woord", dan klinkt dat vrel heel aardig, maar daarmede is men, naar het oordeel van de kerkeraad, nog niet uit de moeilijkheden. Anno 1962 is het toch wel erg naief om te menen dat men met deze simpele formulering nu ook voldoende waarborg heeft, van waarlijk christelijk onderwijs. We zouden ten deze slechts willen wijzen op het spreekwoord dat: „iedere ketter zijn letter heeft." Wil men dan ook met een dergelijl-ce

Wil men dan ook met een dergelijl-ce vage formulering in zee gaan, dan zal men op een andere manier de zekerheid en gaiantie moeten Iiebben, dat de uitvoering van dit voor ons zeer belangrijke punt, oolï in vertrouwde handen berust en Gods Woord wordt onderwezen naar opvatting van de Drie Formulieren van Enigheid. Te meer daar bij de H.M.v.L. de grondslag ontbreekt.

2. Gezien de samensprekingen die er geweest zijn tussen de standsorganisaties en de correspondentie die hiervan bestaat, kunnen we opmaken dat deze beduclitheid (en ons inziens terecht) er OOIÏ geweest is bij het bestuur van de Ver. voor Chr. Middelbaar Landb. Onderwijs.

Waar o.i. de schoen dan ook wringt, is de samenstelling van het bestuur! En deze samenstelling is voor de ver. voor Chr. Middelbaar Landb. Onderwijs (en uit dit schrijven moge blijken dat de kerken op het eiland dit standpunt volkomen delen) dan ook voor de volle honderd procent een principiële kwestie en helemaal geen zaak van het willen overheersen uit menselij Ice- maatscliappelijlïe of verenigingsraotieven.

Hierbij komt nog iets!

Vraagt het bestuur van de Ver. voor Chr. Middelbaar Landb. Onderwijs méér dan waarop het, uit het oogpunt van de godsdienstige geaardheid van ons eiland recht heeft?

De H.M.v.L. c.s. stellen voor een bestuur te vormen, dat bestaat uit 7 leden, waarvan er vier aan hén toevallen en drie voor de C.B.T.B. gereserveerd zijn. Dit lijkt wel aardig, maar men moet zich goed realiseren, dat de H.M. v.L. c.s. in alle voorl-comende gevallen dan do meerderheid in liet bestuur hebben.

Volgens het rondscliiijven van de ver. tol bevordering van Christelijlc Middelbaar Landbouwonderwijs op Goeree en Overflaldcee van 4 oktober 1961, is door haar in laatste instantie 'ii concept statuut aangeboden, waarin werd voorgesteld het bestuur dezer vereniging samen te stellen uit:

één lid van H.M.v.L.

één lid van de L.T.B.

één lid van de C.B.T.B, on 4 leden

uit en door de leden gekozen waarvan 2 Ned. Herv., 1 gereformeerde Gem.eente en 1 Geref. Kerk of Chr. Geref. Kerk moet zijn. Is dit nu werkelijk te veel gevraagd?

Is dit nu werkelijk te veel gevraagd? Volgens het schrijven van do H.M.v.L. wel! Bij de beooordeling hiervan gaal men ecliter uitsluitend uit van de stand van zaken in de verliouding van het aantal loden in de standorganicaties. H.M. 325; C.B.T.B. 225; en L.T.B. 77. Is dit echter nu liet juiste beeld van

Is dit echter nu liet juiste beeld van de geestelijke on kerkelijke constellatie van ons eiland?

Dan is als eerste punt te noemen, dat de Chr. Ver. voor Middelbaar Landbouwonderwijs een leden lal heeft, dat om de 900 leden draait Hierbij zijn verschillende leden, die qua standorgamsatie bij de H.M v.L. zijn aangesloten, maar Icennelijk de voorkeur geven aan een school op positief Christelijke grondslag.

Uit de cijfers, die in liet rondschrijven van de H.M.v.L. zelf genoemd wolden, bli.ikt bovendien, dat de politieke verhouding in 1959 op ons eiland als volgt was; 54,7 °/o Protestants Chiistelijk, dus meer dan de helft! 1961 gaf hetzelfde beeld. Vervolgens dat de leerlingen verhouding op de lagere scholen laat zien, dat 55,9 "/o Prol. Cliristelijke scholen bezoekt.

En hoe is nu de godsdienstige en kerkelijke verhouding op het eiland?

Uit liet Handboek van van Alphen (1930) blijkt, dat er van de opgevcer 33000 inwoners van ons eiland 23000 als Ned. Herv. te boek staan. En ieder weet, dat de Hervormde kerken op het eiland zonder uilzondering overwegend de gereformeerde richting in deze kerk zijn toegedaan.

Verder staan er 2020 personen geboekt als behorende tol de Gereformeerde Kerken, 2030 behorende tot de Geref. Gemeenten en 625 als Chr. Geref. Dat is samen een aantal van 27650 inwoners. Hiertegenover staan dan 5350 personen behorende tot de Rooms Katholieke kerk, Remonstrantse Broederschap, Doopsgezinde Sociëteit en tot geen enkel kerkgenootschap behorend. Wij menen, dat na het opnemen van

Wij menen, dat na het opnemen van deze cijfers er toch wienig twijfel over kan bestaan, welk signatuur een Middelbare Land- en Tuinbouwschool op ons eiland behoort te dragen.

Daar komt nog iets bij! Wie enigszins thuis is op het kerkelijk erf van ons eiland, weel, dal de Ned. Herv. Kerk, welke verreweg de ,,grote" kerk is, in deze eeuw een soort evolutie heeft ondergaan. In het begin van deze eeuw waren vele gemeenten van liberale, ethische of hoogstens confessionele signatuur. Geleidelijk is dit veranderd en dragen

Geleidelijk is dit veranderd en dragen nu alle gemeenten een Hervormd Gereformeerd stempel.

Dit heeft zijn weerslag gegeven op het schoolleven. De z.g. „Neutrale scholen van voortgezet onderwijs" zijn erfenissen uit de vorige periode.

Langzaam maar zeker kan men overal een stijging van het aantal leerlingen zien, welke Bijzondere scholen bezoeken. Nieuwe scholen, welke de laatste 25 jaar gesticht zijn, hebben haast zonder uitzondering een Protestants Christelijlc karakter. We denken aan onze U.L.O., onze B.L.O.-school en aan de grote Christelijke V.G.L.O. school, terwijl Christelijk Landbouwhuislioudscholen in aanlDouw zijn.

Hieruit blijkt wel, dat onze huidige generatie zich meer en meer uitspreekt voor positief Christelijk onderwijs.

Toch willen wij dit alles niet door een te sterk geideurde bril zien en hebben we open oog voor de secularisatie die landelijk optreedt en ook op ons eiland haar sporen laat zien.

Wat dat betreft kunnen we echter nog heel wat dalen, voor we hel punt hebben bereikt, dat een niet-christelijl^e stroming op ons eiland de meerderheid zou hebben, of zelfs maar een christelijke stroming van niet-Geref. levensbeschouwing.

Hoewel wij het er niet mee eens zijn, kunnen we loegrip opbrengen voor het standpunt van de Minister, die niet bereid is méér dan één Middelbare Landbouwschool voor ons eiland te reserveren. Daar is onze gemeenschap inderdaad te klein voor.

Maar.... omdat we hier met een erfenis van -een z.g. „Neutrale" H.B.S., een dito Technische school en Lagere Landbouwschool zitten, kunnen wij onmogelijk accoord gaan met het feit, dat een nieuw op te richten Middelbare Landbouwschool weer in handen zou zijn van mensen, die, hoezeer we hen Ijersoonlijk respecteren, een beginsel hebben dat het onze niet is.

Wanneer onze kerkeraad haar oog over het geheel laat gaan, kan hij dan ook niet tot een andere conclusie komen, dan dat de C.B.T.B., of liever gezegd de Vereniging voor Chr. Middelbaar Landbouwonderwijs er goed aan gedaan heeft hel standpunt in te nemen, dal zij ingenomen heeft. Het principe vordert dat en de billijklieid gebiedt hel Samenwerking. ... goed! Maar dan niet anders dan in een verhouding, die het principe der school waarborgt. En bij een bestuursbezetting van zeven personen, zou dat naar het oordeel van onze kerkeraad tenminste een bezetting moeten zijn van vier leden uit de Prot.

Christelijke sector in concrete behorend tot de Geref. gezindte en drie uit de andere. In dal geval zou, om met de heer van Nieuwenhuizen te spreken, de andere kant al méér hebben, dan waar zij recht op heeft.

Waar een Prot. Christelijke meerderheid is, moeten we zeker weigeren onder het Liberale juk door te gaan. En wanneer deze dingen zijn vastgelopen, dan ligt hier de volle verantwoordelijkheid bij de andere kant.

Kerkeraad Ned. Herv. Gemeente te Dirksland. Praeses Ds. H. N. van Hensbergen Scriba J. Huizer.

P.S. Dit schrijven is eerst ter kennis gebracht van alle kerkeraden der Herv. Gemeenten, Geref. Gemeenten, Geref. kerken en Chr. Geref. Kerken op ons eiland.

Geen dier kerkeraden maakte bezwaar legen de inhoud of voorgenomen publikalie hiervan, behalve de Geref. Gemeente te Dirksland, welke wel instemde met de inhoud, doch van mening was zijn medewerking tot publicatie te moeten onthouden.

Onze kerkeraad en met hem de adhaesie-vcrklarende kerkeraden zijn echter van mening, dat, n.a.v. het hun toegezonden stuk van de H.M.v.L., dat eveneens in ,,de Flakkeese Nieuwsbode" gepubliceerd is geweest, het niet meer dan billijk is, dat de gehele bevolking van ons eiland de zaak van twee kanten toegelicht krijgt, opdat zij zich een juist beeld kan vormen van de ontstane situatie. Voorts zou het de kerkeraad deugd doen, dat vanuit deze situatie de gehele zaak nog eens doorgesproken en e.v. aanhangig zou gemaakt kunnen worden.

Namens de kerkeraad voornoemd. Ds. H. N. v. Hensbergen (preases) J. Hulzen (Scriba).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen