Democratie - Theocratie

Geachte redactie,

Gaarne opname van het volgend schrijven:

Uit de sohermutsélingea, irj de gemeenteraden — en meer bepaaldelijk in Dirksland — over de samenstelling van het college van burgemeester en wethouders, blijken de raadsleden de positie van wethouder uitzonderlijk belangrijk te achten voor doorwerking van deze of gene beginselen, door dit heterogeen gezelschap raadsleden voorgestaan. * "

Maaf als dit zo is en de uitlatingen van dhr. T. van Prooyen in de raad van Dirksland op 7 jan. 1.1. gehouden, laten hierover geen twijfel bestaan, dan moet het hem met zijn fractie van de P.v.d.A. duidelijk zijn, dat het noch de Antir, noch de Staatk, Geref. fractie mogelijk is mee te werken aan de verkiezing van een P.v.d.A.-wethouder, wiens levensovertuiging diametraal tegenover de hunne slaat.

. Als de A,R. in Middelharnis een P.v. d A.-wethouder binnenhalen is dit verzaking van hun beginselen en ook niet democratisch zoals dhr. v. Prooijen meent, alsmede dhr. D. Leydens C.H.U. Dhr. P. A. Leijdens . A.R. merkte terecht op, dat hier geen machtsvertoon in het spel is, maar een opkomen voor de beginselen naar het Woord des Heeren.

Hoe gekrenkt dhr. M. de Bonte P.v. d.A. zich ook voelt, gemis van politiek fatsoen mag hij de rechtse groep niet verwijten.

Het is ook volstrekt niet ondemocratisch zoals dhr. T. van Prooijen P.v.d.A. beweert. ' >

Hiermede sleepte hij zelfs dhr. C. V. Es S.G.P. in zijn kielzog, welke laatste stelde, dat hij dhr. de Bonte P.v. d.A. uit democratisch oogpunt wel begrijpen kon, omdat een fractie van vier uitgesloten wordt. Onbegrijpelijk! Ook vanuit dit oogpunt is de samenstelling van het college onaanvechtbaar.

Wanneer twee wethouders uit vijf raadsfracties gekozen worden, komen er drie buiten spel te staan.

Evenredige vertegenwoordiging is hier niet mogelijk.

Nu de P.v.d.A. met vier raadsleden wordt gepasseerd, noeftit men dit ondemocratisch.

Was het wethouderscollege uit een A.R. en een P.v.d.A. samengesteld dan stond de S.G.P. met vier raadzetels buiten de deur.

Zou dit dan niet ondemocratisch zijn? Erger nog; niet alleen het gemeenschappelijk beginsel der rechtse raadsmeerderheid, maar ook de homogeniteit in het college van b. en w. zou zijn verstoord.

Met enige vergelijking zou ik zeggen, dat tijdens de laatste decennia de ministers van de P.v.d.A. om een futiliteit uit de regering traden en hiermede een democratische samenstelling van het kabinet om hals brachten.

Hun ondemocratische houding woog ze niet zo zwaar.

Wanneer dhr. van Prooijen de publicaties van de Herv. synodale commissie als argument voor de samenwerking met de P.v.d.A. aanvoert, blijkt hij slecht op de hoogte met de richtingenstrijd binnen de Hervormde Kerk.

Gelukkig is de doorbraak onder invloed van Barth niet zover, dat de geref. gezindte in de kerk ten offer viel aan de midden-orthodoxie, die nota béne de canfessionele partiivarm,inff afwijst.

Je moet je inlichtingen maar weten te halen. - ^ , •

Tenslotte) als dhr. van Prooijen de S.G.P. in zijn beschouwingen betrekt, maakt hij zich zorgen, omdat ze niet midden in de reële, snel veranderende maatschappij staat. De S.G.P. zou de ontwikkeling afremmen.

Ik zou zeggen, gelukkig maar.

We zijn van de ontwikkelingen die de P v.d.A. wenst, niet gediend, al moet ik hieraan direct toevoegen, dat de geringe bevoegdheden van de raad niet zodanig zijn, dat de dikke woorden over de opbouw van een vitale gemeente, leefbaarmaking, kansen grijpen, avonturen, risico's nemen, vaart, en vastberadenheid in het bestuur, recht op haar doel afgaan etc. met de futile werkelijkheid in overeenstemming zijn.

Waarom zo dik doen, als men zo lang reeds in de raad zit en dit alles reeds lang tot uitvoering had kunnen brengen.

Of is de P.v.d.A. geremd? .

Kom nou, we kennen elkaar en ik bedoel het niet zo kwaad, maar de oppositionele zweep waarmee Teun denkt te knallen, zal niet meer dan een houtje met een touwtje en een draaitol zijn. Een spelletje.

Tenslotte moet ik dhr. v. Prooijen zijn totaal onjuiste visie recht zetten, als ?ou de S.G.P. een kerkelijke partij zijn.

Hoe komt men er aan.

Deze partij heeft haar leden en stemmen uit alle rechtzinnige kerken die de vrucht z'ijn van de reformatie en vasthouden aan de leer der vaderen en mitsdien aan de drie formulieren van enigheid.

Recente opgave ontbreekt me, maar de gereformeerden binnen de Herv. Kerk brengen zeker 50°/o der staatk. geref. kiezers aan, terwijl de kerken der scheiding de andere helft leveren. Na Ds. Kersten (Geref. Gem.) die de

Na Ds. Kersten (Geref. Gem.) die de S.G.P. tot aanzijn riep, heeft de partij na Ds. Zandt, nu Ds. Abma (beiden Ned. Herv.) als voorzitter.

Nu rest me nog, de onderscheiding die dhr. v. Prooijen maakt, als zou de S.G.P. theocratisch zijn in tegenstelling met de, A.R. partij, die na 1945 democratisch zou geworden zijn.

Het kan niet ontkend, dat zich binnen de A.R. partij een linkervleugel losmaakt, maar deze karakteriseert zich niet als meer democratisch als de rest.

Het sphijnt moeilijk een juiste definitie te geven van de etiketten die men lukraak een ander opplakt.

Het begrip theocratie is historisch gefundeerd in de staatsvorm van het oude Israel.

In een theocratische staat te leven, onderstelt een leven onder een meer of minder rechtstreekse besturing Gods, middels profeten en priesters, die de mond Gods tot overheid en volk zijn.

In ceremoniën en tempeldienst met priesterschap, in Gods spreken door de profeten, leert de Heere dit volk.

Hieruit weer vloeit voort dat een theocratische overheid, de aanwezigheid onderstelt van een theocratisch volk.

Dit spreken Gods begon reeds bij Mozes en de richters. Ook toen Israël een koning kreeg, was Israels staat niet slechts een burgerlijk, maar ook een godsdienstige gemeenschap.

Wat we tegenwoordig kerk en staat noemen, vormde daar een onverbreekbare eenheid. Beider levensstroom verengde zich tot

Beider levensstroom verengde zich tot één bedding.

Deze ga.ns enige bedeling van het Verbond der Genade, waarin de Heere dit volk stelde, om drager te zijn van de belofte die als een gouden dröad door Israels geslachten loopt, wordt vervuld met de komst, van Christus in het vlees. 1

Het is deze innige samenhang, 'die Israël maakte tot een theocratisch volk. Hebr. 1 : 1. Mij izeer bekortend vanwege de

Mij izeer bekortend vanwege de plaats is samengevat het onderscheid duidelijk in de bestaanswijze van Kerk en Staat onder het oude verbond en die van de nieuwe dag.

Van theocratie is thans geen sprake meer, tenzij men dit begt-ip een inhoud geeft, die het van nature niet heeft. Dat ni4 doet dhr. v. Prooijen.

Hierover nog iets!

Het moet duidelijk zijn, dat in de toenmalige theocratische verhoudingen in oud Israël niet primair was, wat het volk wilde of deë'd,-maar uitsluitend wat God deed met dit volk.

En als het God zelf is, die deze verhouding in Israël werkte, hoe kan men dan stellen, dat een mens d.i. de Staatk. Geref. partij theocratisch is.

De denkfout ligt hierin, dat men het oudtijdse theocratische bestel vereenzelvigt met wat de S.G.P. voorstaat, n.1. de heerschappij van Gods Wet op alle levensterrein, zoals de hervormers op grond van Gods Woord hebben beleden.

De Staatk. Geref. partij weet zeer wel, dat hoe smaller de stroom van Gods Woord door het volksleven loopt, hoe minder hiervan tot werkelijkheid komt.

Wordt door de werking van Gods Geest in ons volksleven die stroom' verdiept en verbreedt, dan moet en zal zich dit uiten ook in het politieke leven.

Met name het verschil' tussen de S.G.P. en de A.R. partij in opvatting ligt wat het beginsel betreft hierin, dat de A.R. partij voor 'de' overheid uitgaöt van de'algemene Godskennis zoals die zich openbaart in het volksleven, terwijl de S.G.P. uitgaat van de eis van Gods Wet op alle levensterrein.

Hier over te schrijven valt buiten dit bestek, 'maar heb een stille hoop dat een en ander tot verheldering heeft gestrekt.

Dirksland. W. Kardux.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen