Ds. Bernardus Smytegelt en zijn gekrookte riet

Dr. de Vrijer heeft van het leven van domme Smytegelt een zeer gedegen en uitgebreide studie gemaakt. In zijn inleiding op dit boek zegt hij o.m. van hem: „Smytegelt was geen theoloog van wetenschappelijke prestaties, al heeft hij aan de Utrechtse Umversiteit en levenslang in de pastorie ernstig gestudeerd. HIJ was ook geen beroepspoliticus, hoezeer de staatkundige verhoudingen zijner dagen hem meer dan de gemiddelde Nederlander bekend waren. En zo IS hij allerlei met! Doch eén ding is hij wel en daarom bleef zijn gedachtems voortleven: hij is deskundige op het terrein van het innnerlijke, persoonlijk - godsdienstig leven. Hij kent het tot m de meest verborgen vezelen. Daarover spreekt hij met gezag, een Timotheus, die van huis uit de Heilige Schrift kende en van kindsbeen af daar zelf m geloofsovergave mede had verkeerd". Dr. de Vrijer beschrijft Smytegelt in

Dr. de Vrijer beschrijft Smytegelt in de volgende hoofdstukken. 1. Kinderjaren. 2. Studententijd. 3. Smytegelt als predikant te Borssele. 4. Als predikant te Goes. 5. Als predikant te Middelburg. 6. Emeritaat.

Dan volgt een tweede gedeelte over Smytegelt's prediking, zijn belijdenis en persoonlijk geloof, zijn boete- en troostpredikmg. In het derde deel van dit boek handelt dr. de Vrijer over „Smytegelt's gekrookte net", de 145 preken over Matth. 12 . 20, 21; die 2 delen omspannen met totaal 1188 compres gedrukte bladzijden. Zo deze delen er nog zouden zijn, zijn ze voor een doorsneekerkmens met te genieten, wegens de verouderde stijl en de gotische druk, waarom dr. de Vrijer er een korte vertaling m onze gangbare Nederlandse taal van heeft gegeven. Daardoor krijgen we een algehele indruk van dit veel omvattende werk.

De gekrookte rietjes.

Hoe IS ds. Smytegelt tot het schrijven van zijn gekrookte net gekomen? Hoe kwam hij er toe, om zo uitputtend, 145 preken over één tekst te houden? Dit valt te lezen in de voorrede van dit boek. Er kwamen n 1. meerdere leden van de kerk „met swarigheden en gevallen van 't gemoed, om raad, troost en bestiennge" welke mensen hij altijd met veel liefde ontving en met veel lijdzaamheid en tederheid aanhoorde en behandelde Maar omdat dit zo dikwijls gebeurde, nam hij zich voor om in het openbaar over deze zaken te handelen en het in zijn prediking naar voren te brengen. Daaruit zijn die 145 preken geboren. Als er dan mensen met vragen over hun toestand kwamen, antwoordde hij • „houdt u maar onder de Bediemnge, daar zal ik van deze dingen spreken".

De predikaties zijn onder de prediking woordelijk opgeschreven door Maria Boter Dat dit met veel accuratesse gebeurd is, blijkt uit een prijzende brief, die ds Smytegelt aan haar geschreven heeft op 15 sept. 1727. De predikaties over het gekrookte net, alsook de vele andere die uit zijn mond opgetekend zijn, zijn hem meer dan eens onder ogen geweest, en hij heeft er zijn blijdschap over uitgesproken met de wens, dat ze voor velen gezegend zouden worden. Maar' toestemming om ze te laten drukken gaf hij met. Als hij er toe aangezocht werd antwoordde hij: „m mijn leven met, na mijn dood regeer ik met meer". Een teken, dat hij met zijn eigen eer zocht.

Boete- en troostprediking.

Smytegelt was zowel een boete- als een troostprediker. De Overheidspersonen die onder zijn gehoor zaten, wees hij met ernst op hun roeping in het door hen van God gegeven ambt. Met klem bestreed hij — evenals ds. Willem Teellmck die het voor hem had gedaan — de kermissen, vloeken, drinken, kaartspel en vooral de zondagsontheiligmg. „De sabbath- en rustdag is een visite-dag geworden. Men houdt met van preken. De dronkaard zit by zijn drank, 't Is een versmpperde dag. Een pretdag Een uitgaansdag. Koetsen en paarden moeten rollen. De jachten en schepen moeten varen. Alles moet er op uit. Op z'n best genomen is het een verdrietehjke dag. 't Is een twistdag. Een dag van onzedelijkheid. De kroegen zitten vol". En zo roept Smytegelt: „Betert u. Breekt uw zonden af! Worstelt en bidt dat God met henengaat!" Smytegelt was echter ook een troost

Smytegelt was echter ook een troostprediker. HIJ kon troosten en opbeuren, omdat hij zelf een vertrooste en opgebeurde discipel was, èn, omdat zijn hart zoveel geestelijke wijdte had, dat het al de noden van zijn kudde kon omvatten. Bo was Smytegelt een Boanerges m het bestraffen maar ook een Barnabas, die de Heere Jezus en de dienst Gods beminnelijk wist voor te stellen. Dr. de Vrijer geeft in dit boek met alleen een zeer levendige beschrijving van deze Godsgezant, maar wij krijgen tevens een juiste indruk van het kerkelijk en maatschappelijk leven uit die dagen. Deze tweede-druk zal zeer zeker weer vlot van de hand gaan. Het is verlucht met tekeningen van kerken uit Borssele, Goes en Middelburg, waar ds. Smytegelt predikant is geweest. Een foto van hem zelf bestaat met, anders was die er zeker in opgenomen. Het boek keurig uitgevoerd en fraai gebonden De prijs IS ƒ 17,50. Een mooi boek ook voor een geschenk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen