De vrouw van Bertus Laanveld

26

^ Na vijf dagen harde strijd, waarbij dapper gevochten was, naar luid der berichten, de overgave. Ze voelen het als iets beschamends, het is om door de grond te zakken van schaamte. Maar dan is 't weer van Koetsveld die zegt: „Afwachten, mensen, later wordt alles wel duidelijker, we weten de bijzonderheden nog niet".

De strijd in Nederland is voorbij. Wat zin heeft het nog om met die boot te blijven waar ze zijn? De hoofdleider krijgt geen instrukties. Van wie zou hij die in de verwarring moeten krijgen? Dus treedt hij eigenmachtig op en neemt 't enige besluit, dat genomen kan worden; ze gaan terug naar het dorp, langs de Icortste weg. En nog wel dezelfde avond.

Langzaam tegen de stroom op, vervoeren de boten de kostbare lading terug. Terug naar huis. Welk een terugkeer!

Nu voor het eerst toont moeder Laanveld tekenen van ongerustheid. Van Jelle weet zij niets. Die is niet op komen dagen. En Piet? Is die jongen er heelhuids afgekomen? En nu is het Sjouk die zacht vraagt: „U hebt toch gezegd, dat wij op God moeten vertrouwen?"

„Kind je hebt gelijk", zegt moeder Laanveld dankbaar. Met Sjouk vindt er, meent ze, een wonder plaats. Die jonge vrouw, uit een totaal ongelovige kring, is diep onder de indruk; beseft iets van geloof en vertrouwen in God. En' Bertus och, die jongen heeft het wel moeilijk, maar hij loopt niet de weg, hem van jongsaf bekend.

Zij naderen de bekende plekjes. Van heel verre wenkt de toren van het dorp; de kerk staat er dus nog en de toren. Welk een trieste aanblik zau het geweest zijn, als die niet meer te bekennen was geweest.

Stroomaf nadert een bootje, waarin een heer staat, die iets later aan boord van de eerste rijnaak klimt. Het blijkt de burgemeester te zijn. Waar zou die in die dagen gezeten hebben? Ook met een groep geëvacueerden of had hij andere besognes? Hij buigt zich, na even met van Koetsveld gesproken te hebben, zo over het dek, dat zowel de mensen boven als in het ruim hem kunnen verstaan. Diep bewogen deelt hij mee, dat er heel wat in het dorp verwoest is. Het centrum is verdwenen. In andere huizen is lelijk huisgehouden, zo hier en daar. Hij weet niet door wie; dat doet er ook niet toe, maar het feit ligt daar. Het is een verschrikkelijke terugkomst voor de mensen, maar zij moeten de tanden maar op elkaar zetten. Men zal elkaar zoveel mogelijk moeten helpen. Wie ruimte heeft, moet anderen, wier boel verwoest is, herberg verlenen. En dan moet met alle man getracht het zakenleven weer op te bouwen. Hij zal, als burgemeester al zijn best doen, dat er hout aangevoerd wordt, om noodwoningen te bouwen, in elk geval noodwinkels. „Mijn vrienden het is vreselijk. Het lot van ons land weegt ons zwaar. Het lot van ons geliefde dorp, je moet er niet aan denken. Maar vergeet niet: laten wij ons betrouwen op de Heere in de Hemel stellen. Hij heeft ons geslagen, maar Hij wil ons ook helen, als wij oprecht tot Hem gaan". De burgemeester is een gelovig man.

De burgemeester is een gelovig man. Sjouk luistert intens naar hem. Bertus trouwens ook. Die heeft iets gehoord van noodwinkels en zo. Misschien kan hij nog iets redden van zijn zaak. Tenslotte moeten de mensen toch boter en kaas hebben. Winkels van luxe artikelen zijn er veel slechter aan toe

De burgemeester verlaat de boot, die kalm is doorgevaren, om op de andere aken hetzelfde mede te delen. Hij is burgervader. De dorpelingen moeten op de hoogte zijn, hoe de toestand is. Zij zullen straks vol diepe em,st bij de puinhopen staan. Er zal menige traan worden geschreid, wat te begrijpen valt.

Als de burgervader de boot verlaat, ziet hij Bertus aan.

„Laanveld, jullie hoeft niet ongerust te zijn over je vader, hoor. Die is al terug in het dorp. Hij onderzoekt, nu ja, dat komt later wel..."

Sjouk heeft die woorden ook gehoord en zij vertelt het nieuws aan moeder, die innig blij is, iets van Jelle te vernemen. Wéér in 't dorp, hoe komt die daar? Enfin, dat hoort zij later wel. Hij is terecht, dat is de hoofdzaak. De Heere is goed voor haar.

„Hij onderzoekt", heeft de burgemeester gezegd. Wat bedoelt hij daarmee? Sjouk praat er met Bertus over. Soms iets over Piet? — „Vader zal proberen, iets van Piet gewaar te worden", meent Bertus. Hij wü zeggen: als die niet gesneuveld is, maar die woorden komen niet uit zijn mond. Vol wanhoop ziet hij Sjouk aan. „Hoe moet het nu, kind?"

„We moeten ons er doorslaan en op God vertrouwen, Bert. Dat heb je toch gehoord?"

Hij slaakt een diepe zucht, Sjouk beseft niet half, welk verlies zij geleden hebben. Zijn zaak is weg. Met grote moeite zal hij die weer kunnen opbouwen. Dat zal lang duren. Zijn klanten zijn verdwenen. Ook al zou hij kapitaal kunnen krijgen, misschien wil Lemaire wel bijspringen of borg zijn in elk geval dan is hij er nog lang niet. En Sjouk? Begrijpt zij het dan niet? Of zal het straks beter tot haar doordringen? Zij is nu geheel in de war. Ze praat over dingen, waarvan ze niets weet. Het Ujkt wel, of het gebeuren haar godsdienstig maakt. Enfin, dat gaat wel voorbij, als ze straks

Er klinken kreten. Sjouk en Bertus kijken op. De boot nadert de oever. Alle orde is nu weg. Van Koetsveld

Alle orde is nu weg. Van Koetsveld laat de mensen gaan, als ze eenmaal aan wal zijn. Ze snakken er naar, iets van hun woning te zien.

Daar komt Jelle aanlopen, om hen te begroeten. Zijn gelaat staat ernstig. Hij was in het Utrechtse en moet daar blijven. Er waren er nog een paar uit het dorp. Toen ze hoorden van de overgave, zijn ze naar hier teruggekeerd, dat was het beste. Hoe hebben zij het gehad? Och, dat gaat wel. Het geeft ook niet meer. Ze zijn nu weer bij elkaar. Weet Jelle ook van Piet?

„'k Heb nog geen zekerheid" antwoordt dezem et gesmoorde stem, maar ik vrees... ik weet niet, of we Piet hier op aarde wel zullen terugzien, moeder".

Moeder Laanveld grijpt even de arm van Sjouk, die snikkend naast haar staat. Maar dan herkrijgt ze haar kracht „Weet je het nog niet zeker, Jelle? Zeg de waarheid gerust".

„Het is zo goed als zeker, moeder. Maar zekerheid, neen, die heb ik nog niet. De burgemeester doet navraag voor mij".

Als geslagen lopen zij naar het dorp, zonder een woord te spreken. Dan opeens zegt Jelle: „Laten we naar huis gaan Bertus, daar is alles in orde. Niets kapot. Bij jou, jongen, is niets meer. Laten we naar huis gaan, dan kun je later wel eens kijken". Bertus schudt het hoofd met kracht.

Bertus schudt het hoofd met kracht. „Gaan jullie naar huis", zegt hij. „Sjouk ook maar. Ik moet eerst "

„En dan ga ik met jou mee, Bertus", merkt Sjouk op.

„En dan gaan Jelle, zijn vrouw en Janna naar de kleine woning, die onbeschadigd is gebleven. En Bertus en Sjouk slaan verder de richting van het dorp in, om weldra te belanden in een open ruimte, waar tot voor enkele dagen woningen en winkels stonden, ook de hunne. Sjouk houdt zich goed. Zij is er op voorbereid geweest. En ze moet op God vertrouwen, heeft moeder gezegd. Die heeft nog veel meer mee te ' dragen. Piet is waarschijnlijk dood. „We moeten maar gauw zien, wat er

„We moeten maar gauw zien, wat er van te maken", hoort zij Jansen, de schoenwinkelier, zeggen. „Een houten keet is gauw gebouwd, dan kunnen we beginnen. Op steun van de burgemeester kunnen we rekenen".

Bertus heeft geen woorden. De slag is voor hem te hevig. Daar heeft hij gestoft op zijn beste zaak, zijn goede verdiensten, zijn energie en werkkracht, zijn kunde en alles is weg.

(Wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen