Met raad en daad

BAARDMANNETJE

Waar werden de baardmankruikjes voor gebruikt en waarom is het zo belangrijk dat er een man met een baard op staat? Wil dit de ouderdom aangeven?

Antwoord: De baardmanskruik, populair baardmannetje genoemd, is in de zestiende eeuw als bruin geglazuurde kruik in Keulen ontstaan. Ze waren enigszins peervormig gevormd met een oor aan de hals en op de tegenoverliggende schenkzijde geen man,, maar alleen een mannekop in reliëf, met een baard die over de buik van de kruik was gemodelleerd. Dit byzondere motief wordt toegeschreven aan de laat-middeleeuwse aangezichtsbekers. Vermoedelijk worden er de drinkers mee gesymboliseerd. Een kruik zonder deze versiering is geen baardmannetje, daarom is die bebaarde mannekop naamgevend. De ouderdom is uitsluidend te bepalen als het jaartal vermeld is. Dat jaartal is inderdaad op een aantal baardmanskruiken te vinden. Toen de grote pottenbakker Eigelstein zijn bednjf van Keulen naar Frechen verplaatste, kon hij veel meer Produkten vervaardigen. Op de buik van zijn originele kruiken bevond zich daarna een strook met Inschrift, en daar was vaak een jaartal bij opgenomen. Daaruit bleek ook, dat dit soort kruiken in grote getale op bestelling van her bergiers werd geleverd. Dat geeft u tevens een antwoord op de vraag waarvoor de baardmannetjes werden gebruikt. Natuurlijk vonden deze kruiken ook hun weg naar een aantal huishoudens en andere plaatsen en zijn er dgl. kruiken gebruikt voor de meest uiteenlopende doeleinden. Dit soort kruiken is tot diep in de zeventiende eeuw (na)gemaakt, omdat de oorspronkelijke vorm zo in de smaak viel bij de afnemers. Veel pottenbakkers gingen ook dergelijke kruiken vervaardigen, zodat er veel namaak in de handel kwam. Achteraf is het moeilijk zo'n baardmannetje precies te dateren.

HEESTERMAN

Ik ben in het bezit van enkele olieverfschilderijen gesigneerd met de naam J. Heesterman. Kunt u mij Informeren over zijn levensloop? Antwoord: Johannes (Jan) Heester

Antwoord: Johannes (Jan) Heesterman werd op 5 juni 1890 in Delft geboren en is daar op 6 januari 1947 overleden. Hij werkte zowel in Delft als in de omgeving, schilderde, aquarelleerde, tekende, etste maar maakte ook pastels en houtsneden. Zijn stads- en dorpsgezichten alsmede zijn landschappen zijn erg in trek. De gemeente Delft bezit een grote verzameling tekeningen en aquarellen van hem. Daar vooral oude huizen en boerderijen hem aantrokken, danken wij aan hem een aantal afbeeldingen van nu verdwenen schoonheid. Ook de gemeenten Pijnacker en Nootdorp hebben veel van zijn werk aangekocht. Zoals het bij de meeste kunstenaars gaat, werd hij pas goed gewaardeerd na zijn overlijden. Vooral de laatste jaren is er veel vraag naar zijn kleine, maar fijne olieverfjes. De waarde van uw doeken is dus stijgende.

KLEURPOTLOODVLEKKEN

Ik had m'n kleinkind kleurpotloden gegeven, maar nu heeft hij de deuren beklad. Hoe krijg ik die kleuren van de glansverf?

Antwoord: U neemt een lapje met een paar druppels alcohol 96»/o (bij de drogist verkrijgbaar) en wrijft daar de vlekken gemakkelijk meeweg. Wel gelijk de deuren met schoon water nazemen.

ANTI-D.J.-KNOP

Er schijnen bandopnemers in de handel tezijn met een „anti-discjockeygezwamknop", zodat hun geklets uit een opname kan worden weggewist. Hoe werkt dat?

Antwoord: Die bijnaam is misleidend. Het gaat om een zg. postfading, ofwel in het Nederlands: achteraf laten wegebben van de opgenomen muziek als die op een ongelegen moment is afgebroken of werd onderbroken, dan wel als er een storing of een stem doorheen klonk. Men kijkt dan op de toerenteller waar dat precies gebeurde, draait de band terug en regelt met een afzonderlijke volumeregelaar (al) het geluid terug, zodat de muziek wegsterft. Van de storing is dan niets meer te horen. De schakeling is ook op enkele cassettedecks aangebracht. U kunt hiermee (nog) niet de stem wegtoveren en de muziek vasthouden.

DROP

Is het waar, dat drop een geneeskrachtige werking heeft?

Antwoord: Drop wordt gemaakt uit een extract van de verse wortelen van de zoethoutplant (Glycyrrhiza glabra) en bevat o.m. het gluciside glycyrrhizien, dat zich kan splitsen in enkele stoffen, n.1. glucuronzuur en glycyrrhetien, welke slijmoplossend werken. Vandaar dat het gebruik van drop enigszins verlichtend is bij hoest. Deze werking wordt vaak ondersteund door toevoeging van zouten als ammoniumchloride, en ontsmettingsmiddelen zoals menthol. Bij laurierdrop wordt een extract uit de bladeren en bessen van de laurierplant als smaakmaker toegevoegd. De olie uit de bessen heeft wel een heilzame werking, zodat ze de gunstige invloed van drop versterkt. Er zijn indertijd goede resultaten geboekt na toediening van laurierdrop bij lijders aan een maagzweer. Deze patiënten kunnen een stoornis hebben in de maagsapafscheiding en in de maagwandbeweging (motiliteit). Ook de bloedvoorziening van de maagwand is van belang (vaatkramp, Spasmen). Drop had daarop een gunstig effect. Maar er zijn ook bijwerkingen waargenomen, vnl. waterzucht, doordat in het lichaam (meer) zout achterbleef, dat anders door de urine zou zijn afgescheiden. De bijwerking heeft te maken met de fimctie van de bijnierschors. Nu kent men tal van sjmthetische bijnierschorsstoffen en specifieke hormonale remstoffen, zodat men geen droppreparaten meer behoeft te gebruiken. Drop is daarom tot de genotmiddelen teruggekeerd en het is beter de consumptie ervan niet te overdrijven.

KLOOSTERSCHOOL

Waar is die kloosterschool, waar je talen kunt leren? Antwoord: Bhjkens uw brief bedoelt

Antwoord: Bhjkens uw brief bedoelt u feitelijk het talenpracticum Regina Coeli (koningin des hemels). Het adres luidt: Helvoirtseweg 189, Vught. Telefoon 073 - 56 35 70. Het klooster is bekend geworden doordat buitenlanders daar Nederlands konden leren.

PRINSELIJK ZAKGELD

Er zijn nu heel wat prinsjes geboren. Kunt u mij eens uit de doeken doen wat die aUemaal uit de schatkist aan zakgeld ontvangen? Antwoord: U behoeft zich niet onge

Antwoord: U behoeft zich niet ongerust te maken, want de kleinkinderen van koningin Juliana krijgen geen cent uit de schatkist. De meeste prinsjes zijn nog niet eens aan echt zakgeld toe. En van de moeders ontvangt uitsluitend onze kroonprinses een toelage uit de staatskas, te weten ƒ 1.021.000,— voor 1977 en volgens de nieuwe begroting ƒ 1.079.000,— in 1978. Haar echtgenoot prins Claus krijgt ƒ 911.000,— over 1977 en als de begroting goedgekeurd wordt, ƒ 963.000,— in 1978. Prins Bernhard was voor 1977 een bedrag toegezegd van ƒ 872.000,— en dat kan in 1978 ƒ 919.000,— worden. AUe andere leden van het Koninklijk gezin zijn aangewezen op het bedrag dat voor de Koningin is uitgetrokken en waaruit ook de kosten van het koninklijk huis moeten worden betaald.

OUDE DRUGS

Wanneer heeft iemand die verfoeide „drugs" uitgevonden en waarom geven ze die de doodstraf niet?

Antwoord: De uitvinders van de bekende verdovende middelen zijn al dood en begraven, want het gebruik van die door u bedoelde roesmiddelen stamt uit de tijd van duizenden jaren vóór Christus, precies als de alcohol. Reeds zo'n vijftig eeuwen geleden schoven de Chinezen al opium en kauwden er andere volkeren op cannabisblaadjes. Arabieren, Indianen en oude Grieken gebruikten en verhandelden kruidenextracten die bedwelmend w^erkten en ook cocaine. De toepassing is nog toegenomen door de verwerking van verdovende en pijnstillende middelen in de geneeskunde. Ander Ugt het met de chemische verbindingen als lyserginezuurdiëthylamide (LSD), dat in 1938 voor heel andere doeleinden werd samengesteld door StoU en Hofmann en waarvan de hallucinogene werking pas in 1943 bij toeval werd waargenomen. En zo zijn er meer preparaten die tegenwoordig veelvuldig worden misbruikt. De ontdekkers van dgl. stoffen kan men echter niet verantwoordelijk

stellen voor later misbruik. U weet hoe het met de tabak gegaan is: de indianen kenden het genotmiddel al, de Spanjaarden brachten tabak naar Europa en hier werd ze wijd en zijn verbreid omdat men er een heilzame werking aan toeschreef

ZESLINGEN

Bij de geboorte van Nederlands zesling werd me verteld, dat er elders al zo vaak zestingen geboren zijn. Daar heb ik nog nooit van gehoord. Wanneer was dat dan? __

Antwoord: Zo vaak gebeurt het niet, maar wij noteerden op 17 september 1973 een zesling in Colorado (V.S.), op 12 januari 1974 in Kaapstad (Zuid-Afri ka), op 9 december 1974 in San José (V. S.), op 14 april 1976 in Newcastle upon Tyne (Engeland) en op 16 september van dat jaar in Japan. Op 10 juni 1977 werd er te Athene zelfs een achtling geboren, maar deze baby's stierven binnen 48 uur.

OMROEPBIJDRAGE

Kan ik nog vrijsteUlng van kijkgeld krijgen?

Antwoord: Gezien de verstrekte cijfers in uw brief niet. Per 1 januari 1978 wordt de norm zo verschoven, dat vrijwel niemand meer voor vrijstelling in aanmerking kan komen, tenzij men tot bepaalde groepen invaliden behoort of reeds vrijstelling kreeg.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen