�Op z'n Hakkees gezeit ��

Voor dat ik de geschiedenis van het laetst voorgevallene mit de pupe van noam Jaop, gae vertelle, acht ik 't beslist noadig dat 'k 'n an jvile voorstelle. Hie in z'n vrouwe, meutje Diengena niet te vergeten.

Noam Jaop is een butengeweune vent in de rechte zin van 't woord. Hie is zo groaut as een paard, in zo sterk oak. Mar, dat is geen wonder, want hie is, behalve een groaute eter, oak nog een reuze snoeier. Hiervan alles te vertellen zou te vao

Hiervan alles te vertellen zou te vaore voere, mar een klein voorbeeld is hier wel op z'n plekke.

„De meeste keêren, zo tegen de middag, as 'n dienkt dat 'n flauw zal valle, in z'n maege gaet joeke, dan gaet 'n naer d'n tuun, plokt daer een roauje koaule zo groaut as een kinderhoaudje, doet de butenste blaeren d'r of, in dan eet 'n die op zo as wiele een rediesje; 'n kroppe slae of andievje eet 'n oak zo mar uut 't vuusje op. In of dat 'r noe 'n wurmpje of 'n slekje meer of minder in zat, daer gaf 'n mks om, hie vond alles lekker. Dat die man gezond gebleve is, dat

Dat die man gezond gebleve is, dat kan geen mens begriepe.

Ik voor mien geloave dat 't 'm goed gedae heit, want z'n beênen liekene wel boamstammen, in z'n polsen hoa veul weg van twêê inmaekpotten. Z'n handen binne netuurlek daermee evenredig precies twee koekepannen; jae, as je daermee een tette kriegt, dan sprienge de zure haerings geweun uut je oagen.

Mar dat zal 'n wel niet zo gauw doewe want 't is 'n beste kaerel, 'n goedzak.

Noe kè je 't beste maans van de waereld wel 's uut z'n evenwicht brienge; in as je noam Jaop uut z'n evenwicht briengt, dan binne de gevolgen niet te överzieën. Onderlesten gieng 'n naer de hoagte om zo as geweunlek een praetje te gaen maeke over juun in koeiepeen, in meer van dat gesnor. Daer stienge net as altied al 'n aerdig krootje maansen op de heule.

Toen zei 'r êên van z'n kornuiten: „Kiek, daer komt Jaopje bit z'n pupe oak».

Nou, daer heit dien boer van gewete; noam heit 'n zo gesloge in mit z'n gebald, in precies eender uutgevronge zo as een vrouwe dat mit de zeêmelappe doet, in op 't leste was 'n zo plat as 'n viege. D'r waere 'n man of vuuf, zesse noaudig om 'n uut z'n viengers te haelen D'n dokter heit alle meugeleke moeite motte doewe om 'n wat bie te lapi)en, want hie kon nog mar net asem haele.

Ik waerschoewe dan oak al de aore maansen: maekt dat je uuit z'n viengers bluuft, want hie kraekt je as 'n ooljeneutje. Noam Jaop heit om in leven te bluven

Noam Jaop heit om in leven te bluven een klein boerderietje. Hie is, zo as ze dat hier bie ons noeme, „keuterboer". Hie heit 'n stikje land, in omdat te bewaarken twee paeren, mar die binne mit mekoare nog niet zo dik as noam Jaop. Vorders heit 'n anderhalve koeie, 'n stik of viere mispitbiggen, in wat hoenders. In dan loapt 'r op de wurft nog 'n ouwen hond, zo maeger as stroope die vroeger mesdiien as waakhond dienst dee, mar dat is noe niet meer noaudig, die karweitjes knapt noam Jaop zelf wel op.

'n Ventje van de naeste buren is bie z'n in dienst. Een handige joon, want die doet al 't waark wat er te doewen is; daerom is noam Jaop zo dik in zo vet.

Eên van z'n weinige bezigheden is 'n pupe roake, 'n groaute kromme pupe, in voor de rest geeft 'n naereges om.

Zie zo, dat is dan ongeveer 't pertret van noam Jaop, in noe nog even meutje Diengena in 't daglicht stelle:

Nou, die komt oak niet op sokje. Ze is van omvang nog 'n aande dikker dan d'r man, wel niet zo lang, mar ze haelt toch nog mit gemak de tweêhonderdveetig pond, in dat is niet zo zimig.

't Is een best wuuf, mar je gaet niet mit 'r karre, in ik geloaf dat noam Jaop, zo niet onder d'r duim, mar dan toch wel zo'n beetje onder d'r pantoffel zit. Hêêle daegen is ze in de weer, zo

Hêêle daegen is ze in de weer, zo varre d'r groaut voorlief in d'r zwaere heupen dat teminste toelaete, want ze kan mar slecht bokke.

Ze is van huus uut — zo as de meeste wuven — een proper maans. 'n Hoap maansen zage dat je ze wel deur een riengetje kan haele. Mar de meêsten geloave daer niet veul van. Dat is volgens heul je — gezieë de omvang van d'r heupen in wat al niet meer — volslaege onmeugelek; of as je een iezeren band van een boere waegenwiel oak 'n riengetje noemt, dan verandert de zaak; daer gaet ze wel deurheen dienke ze. Mar schoon is ze, in daerom heit ze

Mar schoon is ze, in daerom heit ze zo'n hekel an die pupe van noam Jaop, want as tie in huus zit te roaken, dan zie je de zwarte raggen in de gerdienen geweun heen in weer toutere, jae in dat is voor geen centje overdreve. Mar meutje zeit 'r zo weinig meugelek van, want 't is z'n eênigste vertier.

Noe kan ze oak meraekel uut 'r sloffe schiete. Je mot wete dat noam nogal plaegerig van aerd is, in dan hei je de poppen an 't dansen.

De meeste keêren dat 'n z'n pupe ansteekt in 'r groaute dikke roakwolke de kaemer in blaest, dan vraegt un an meutje: zie je 't? Dan komt dat maans op d'r hoaud te staan; nou dat is wat! Dan is ze as 'n furie geliek, in as d'r tute eênmal opegaet, dan is ze geweun een gieter, zuvvel komt 'r uut.

s „Wat!" zeit ze, „zie je 't? Wel man, daer is 'n stoomboaut mit vier pupen mar speulegoed bie! Mar hei je al 's goed naer je borstkasse gekeke, in naer je hemde in borstrok? Alles zo bruun as 'n kastajjer. In je onderbroek is 'r oak al niet vrie van, oak niketine! Daarom alleen al wouw 'k dat je mit dat rot dieng liefst achter in Siberië zat, daer hei je de ruumte om te roaken, in daer hange geen gerdienen die je op kan stoke net as de miene. Je zit oak veul te veul tuus, 'n aore vent gaet nog 's weg, mar joe bluuft alüed mar bie of in de deure koekeloere as 'n drulerigen hond".

„Jae Diengena, dat is allemaele waer, mar dat komt omdat 'k zo veul van je houwe meid. In as je dat niet an staet, dan geef je me achtermekaore 't reisgeld voor Siberië; dat kan dan nogal wat worre, want je snapt toch zeker wel dat 'k dan ielken dag gae; 's ochens weg in 's aevens tuus. Hoe lange kan je dat wel uut zienge, dienk je?" „Noe geef je je eige weer heélemaele

„Noe geef je je eige weer heélemaele bloaut, in kan je maarke dat je vroeger te weinig in de schoolbanken gezete heit. Je bint zo dom as 'n vaarke".

Daer had noam Jaop niks op terug; alleen docht 'n in z'n eige; jae ze heit geliek, ze heit veul meer verstand dan ik, dat wU zage, ze kan d'r eige beter verstaenbaer maeke, mar as 't 'r op an komt, dan bin ifc toch den baes, in zal ik smoeze in roake zo as ik wil.

Op 'n goeien — of beter gezeid, op 'n kwaeien dag — kwam 'r 'n kemies van de belastingen bie z'n, om de boeken in aore paperassen nae te kieken, in of dat noam Jaop soms niet te veul geknoeid had. Dat had nogal wat voeten in de aerde, want mit z'n boekhouwing nam 'n niet zo nauw; ten eerste kon 'n niet zo goed rekene, in in 't schrieven was 'n oak al gien Piet.

Hoewel meutje wel 'n beetje overdreef as ze zei, dat 'n zo lomp was as 'n vaarke, kon je toch wel begriepe dat 't zaekje totael in de warre was. De kemies geloafde 't oak wel, in omdat die zo'n haest had pakte hie 't rommeltje gauw bie mekaore om weg te kommen. Mar, in dien zelfden haest stak 'n de pupe van noam Jaop — die tussen al die papieren geschove was — oak in z'n tas, netuurlek zonder erg, in was toen binnen tien tellen foetsie, in zo uut 't zicht.

De kemies was nog mar 'n hortje weg, toen noam z'n pupe an wou steke, mar hie kon dat dieng niet zo gauw vinde. In elke zak van z'n wieë boerekiel sloeg 'n z'n handen op een lege plekke; in z'n broekzakken was 'n oak al niet, onder taefels in stoelen, onder 't kleed, op de kasse, naarges kon 'n z'n pupe vinde.

'n Paer kleine Flakkeese vloekjes slore van kwaedheid van z'n tonge. „Ik had 'n toch nog toen die vent hier was, of zou 'n 'n aarges aores neer geleid hoa?" zo vroeg 'n z'n eige of.

's Even an 't wuuf gae vraege.

„Zeit Diengena, noe bin 'n toch m'n pupe kwiet; 'k zie 'n teminste naarges. Overal hoa 'k gekeke tot op 't bedsteeboord toe, mar 'k zie 'n niet; hei joe 'n soms niet gezieë?"

„Nee 'k hoa niks gezieë, mar wat had je noe over 'n bedsteeboord? Hei joe daer naer 'n pupe gezocht? Gekke kringe, je leit toch niet in bed te roaken? Gelokkig dat je dat rotte stienkdieng kwiet bint, in as 'n noe mar noauit meer gevonde wordt, dan binne we saeme van een hoap ellende of. Dan kan 'k oak 's aesem scheppe, net as 'n aore vrouwe dat mag doewe. In as je dan toch je genot wil hoa, dan steek je voor 'n veranderiengtje in plaes van je pupe je kiel mar 's in brand, dan zie je oak genog roak. Ik begriepe niet dat 'k dat alles nog tegen je mot zage; je hersenpan is geloaf ik kuus leeg. Nóóit kom je zelf 's op 'n ideetje, ik mot je alles an de hand doewe, in schiet noe mar op, ik hoa geen pupe".

„Joe kriegt van mien een prachtige bos broenetels op je verjaerdag, omdat je mien altied zo bie staet. Mar, ze zalle me niet kiste, want as 'n niet gauw terecht komt, dan gae 'k naer 't durp om een nieuwen. Ik hoa nog 'n steêne pupe lage, dan zal 'k die mar zo lange gebruke tot m'n aoren meschien gevonde is. Ik gae 'n trek haele oak".

Toen 'n even later vrom kwam mit dat steêne gevalletje, kwam de roak d'r al uut. „Nou, hoe is-tie?" vroeg 'n weer een beetje plaegerig an z'n vrouwe.

„Man man, ik hoa mit je te doewen, in noe je 't toch vraegt, ik weet niet wat je noe wel liekend, mar veul moauis is 't niet; 't is net of je een klampe stroa ziet, waer ze bovenin een luciferstokje gestoke hoa". „Waer 'k op liekene daer hij joe

„Waer 'k op liekene daer hij joe totaol niks mee te maeken. In 'k zou zo zage, kiekt 's in de spiegel, dan zie je oak 's wat van je leven".

Op zekeren dag kwam 'r 'n briefje van de kemies die laetst bie z'n was geweest, mit de mededeêling dat 'n een pupe te veul in z'n tas had, in de vraeg d'r bie of tie soms van noam Jaop kon weze, in zo jae, dan zou 'n die pupe zo gauw meugelek bie z'n brienge as 'n dat goed vond.

Nae 't lezen van dat briefje sprong 'n haest 'n gat in de zolder, zo blieë was 'n.

„Vent, je liekend niet goed wies", zei meutje Diengena, „je zou heel 't plevon bedaareve. Mot je daer noe zo raor voor doewe, voor zo'n ouwe stienkende snertpupe?"

„Och maans, je weet niet wat je zeit, in tegen wie je 't heit. Ik bin blieë as ik wil, mar as 'k 'r goed over nae dienke dan kan 'k zo kwaed worre as 'n bieë, want dat ze je noe mit die rot belasting zo kael plokke as een hoen, dat is nog tot daeris toe; mar dat ze noe oak nog de pupe uut je sm... mee neme, dat vind ik 'n oplichterieë zo as 'r mar weinig binne, in 'k zal d'r over reklemeêre oak, daer kan je van op an!"

„Dat zou 'k noe mar laete draoie", zei meutje, „joe kriegt je pupe vrom in ikke weer de rotzooi".

B. L. G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen