�Op z'n Flakkees gezeit..."

Jae, de baekens mostte verzet worre. De visterieje gieng mindere, der wazze al een hoap sloepen die in Emuiden zoe tussentieds der vis gienge losse.

De boel gieng noe emal verzangde, dat liep op een naande.

Noe mos ter toch veruut gekeke worre. De baekens wiere dus verzet. Zoe rondom 1905 - 1910 gienge dur al een hoap visters verkasse. Sommige nae Mussluus een oare nae Emuiden of Vlaeringe. Och jae, 't viel nie mee ooi op te breken, dur lagge vast verangkerde lienen uut. Daer kap je niet zoe mak­ kelijk mee. Mar je most toch zieje dat je de kost verdienende.

Dan wier dan wel gezeit: wat mot je noe mit zoe'n handjevol arebeiers. Mar daer zat best nog broad in. Dur lagge heel wat vruchbaere polders. Groate boeresteen, dus der wier dan oak wel broad verdiend, mar 't was toch een héle omschaekelieng. Te méér omdat een vister noe éénmal niet nae 't langt kon. Hie zou der niet kanne aere. Dus, ' zoe ik zei: veruze dan mar. Der wier een héle veranderieng op touw gezet.

't Was niet alléén dat visters wegglenge, welnéént. Kupers, mandemae- kers, touwslaegers... jae dat kon nog, die twéé leste. Voor 't land had je oak mangden in touwe noadig. Mar verloapig was het vet je der wel of. Ik ha het al méér over gehad. De langbouw die over 't algemeen op te tweede plekke kwam, wier noe hoafdbestaen.

Dat leste woord is gien menheers, dat voel ik teminsten. Mar ik wete gien aore voor. dur

Gelokkig hadde de Burgemeester in Wethouwers, mit te raed daer toch oak wel oaren nae.

In 1900 wier der al over gepraet, mar het komt tan meestal niet op een klusje. dat gaet zoe. Ze gienge de behuzieng us bekieke in daer verschrokke ze wel van. Groate huusouwens — kleine huusjes. In die wazze soms niet méér as een bouwval. De goeje niet te nae gesproke oor, want tie wazze dur oak nog wel. Mar de plannen die in 1900 ter spraeke kwamme, wiere jaeren laeter pas uutgevoerd. Mar 't kwam toch zoe vaore.

't Was netuurlijk niet aoUemaele mit een praetje goed te maeken in caanten had je toen oak al niet voor 't opscheppen. Dat was niet alléén bie de kleine man mar net zoe goed bie dun groaten. Je most oak niet te hard van staepel loape wangt: Harloapers binne doadloapers.

Dur wiere eerst toch mar wat van die ouwe huusjes opgelapt, mar bie sommige was taer gien redden meer an, dus de ouwe plannen wiere uut te kasse gehaeld in dur kwam wurachtjes waarking in.

Onder het beleid van Burgemeester Miesse in de gemeenteraed wier dur dan een uutbreiding voorgesteld in nae veul wikken in wegen kwam de Eendrachtstraete tot stangd. Zevenundortig huuzen wiere der gebouwd, dat was een groat gebeuren, dat kan je begriepe. 't Wazze aarebeiers weuningen, mar de mééste m.aansen zagge dat niet zoe zitte. Welnéént, zukke moaie nieuwe hu- zen daer durfde je eigelijk gunééns nae te vraegen. Mar toen ze klaer wazze, kwam dur vraeg nae. Mar of het aoUemaele voor aarebeiers was, nee dat wil dur bie mien niet in.

t' Wazze net zukke soort huzen as in 't Visterstraetje, mit twee besteen in de kaemer. Een kasse daer tussen, waer je dan oak een trapje had nae een klein keldertje. Voor de winterlaege. In wat potten mit ingemaekte boanen in zuurkoale. Had je een vaereke geslacht, dan gieng dat voor 't groaste gedeelte oak in de pekel. In dat kon der nog wel bie.

Jae, de kaemer was net as het in de nieuwe huzen was, mar daer hadde ze een vooruus in die nieuw gebouwde straete boekte de vuruutgang van een gange. Die kwam dan in het achterste naem van keuken. Mit een luzze be- gedeelte uut. Dat droeg tan de weidsen gonne ze niet meer, je mos toch wete dat je in een aor tiedpaark kwam, wastjoe?

In 't gangetje stong een lossen trap tegen de mure, die liete ze om zwalleke as je nae boven most.

Mar 't was aolles nae raoto oor, netjes geverfd, mit een groen vaarfje. Aol die vorige stangdaerd maareken wazze vroeger mit een paers-rood achtige kleure.

De mééste mensen bouwden dur nog een schuurtje an, om te koken, want tat kon je toch niet doewe in zoe'n kellef keukentje. Jae, de vrouwtjes wazze nie riek, mar netjes op ter spullen. Ze hadde het oak wel noadig, zoe'n schuurtje, want te meeste hadde een vaareke in mostte poters koke, dat kon je dan héél den huuzen deur ruke. In dat mocht niet, kan je begriepe.

Aolles slaet ter zoe van an, dus de vrouwtjes zeije, zoe gaauw ze dur in wazze weze kieke: Je mot een schuurtje tummere oor, want tat gestink in huus mo'k niet ha oor.

Welneent, dat mot je niet, mar je zal toch zeker wel een lekker karmunaodje luste, van de wintere. Jae, as je an dur vaarreke kwam, dan

Jae, as je an dur vaarreke kwam, dan wazze ze in dur ére getast.

't Mochte huusjes weze waer méérendééls groate huusouwens weunende, ze wazze over 't algemeen nie riek, mar vorders aolles in de puntjes oor. As moeder de vrouwe friedags savens zoe us in de rongte keek, dan doch ze bie der eige: 't Ha mun ziele Ln zaoliggeid toch niet voor niks ofgesloafd, iedereen kan bie mun komme.

Jae, 't hietende huzen voor de arebeiers, mar dur weunende van aolles, in mien tied was ter een drukkerietje van Cor van Donge in an de overkangte daervan as ik me goed kan voorstelle, Kriesman. Dat was een vaarrekeskoaper. Daer neffen hadt je een krudenierswienkel van Vis. Dur was eens wienkel. Mar daer verkochte ze nogal één in aore, dienk ik. Percies weet ik niet méér. Mar zoe nauw komt tat tan oak niet.

In de vrouwtjes gienge oak nog al us graeg tun diek op, dienk ik.

Mar 't mocht weze wat het wou, een hélen anwinst was het zeker. 37 van die nieuw gebouwde huzen. Ze brochte toch weer héél was maansen ongderdek. In 1921 was tat héle kurwei geklaerd, ak het goed ha.

De Schoolstraete grenzende tegen de Eendrachtstraete, mar die was ter toen al voor een groat gedeelte. Der binne toen nog wel verschillende huzen bie gebouwd. In de volksmongd hietende het: De Weije.

Dat wozze méér burgers huzen. Wat groater, mar of ter meer gemakken anzatte in of ze veul groater wazze... ik doch van niet.

An de rechse kante van De Weije kwamme de drie Weistraetjes uut. Dat wazze ok weer dezelfde soort huzen, alléén was ter één raem in de huzen op te Eéndrachstraete in de Schoolstraete hadde twee raemen. Dat tonende méér in 'k za mar zoe 't gezicht wil oak wat zage, dan zet je je beste beentjes voor. In 't was netuurlijk oak lekker licht.

't Eerste huus an de linkse kante was een bakkerwienkel, in mien jeugd weunende daer bakker Zwerus. Zoe vaore 'k weet had je dan recht tegenover de ambtchschole de wienkel van gezusters Braeber. Aan de ééne kante verkochte ze ook krudenierswaren in an de aore kante weer geel kutoen in laekenkutoen in wol sajet in al die anverwangte diengene.

In het twééde Weistraetje was tan Masse nog. Diee verkocht oak weer krudenierswaren, tenminste dat docht ik. Mar wat 'k zeker weet... Hie verkocht oak kaeze. Vette, kemiende. Volvet, jonge in Edammers. Van die moaie blienkende Edammers. 'k Zieje ze nog vo men.

Je ziet, van den honger hoevende ze daer in de buurte niet om te kommen, wienkels genogt in as je gien caanten had, gien noad, je laet het geweun opschrieve. As je weer is wat over had purfaerende je het tan weer te betaelen. Of je liet het verjaere. Wellicht staen de boeken bie die wiengkeliers nog vol. Na, dat kanne ze dan wel op ter rik schrieve in mit ter hemde uutvege. Dur komt niks méér van terechte oor.

De maansen wille wel betaele, mar waer niet is, verliest te keizer zun recht. Noe joe in dan ikke.

De Schoolstraete liep net as nog aoltied tot an het kerkhof in an de aore kangte de binnepad. Mar noe is te Binnepad ter nie méér. Toen ik ter nog us geweest ha, kon ik een nie méér vinde.

Och het is ter aolemaele nog wel wat verangderd. De Hof laan, die had je vroeger oak niet, dat was zoe mae een vuul smal paedje, dat langs het kerkhof liep. Mar mit de komste van het Tuindorp is ter toen de Hoflaan gebouwd. Mit moaie huzen of te wel filla's.

Die Hoflaan wier dan vorder getrokke zoedat im de Schoolstraete kruuste. As je noe in Menheerse weunt dan weet je dat fanself wel. Mar der binne der zoe'n hoap naar de overkangte gegae. In 't bluuft toch aoltied trekke.

Zoo beste maansen. Ik stoppe dur mee in op tun één of aoren tied zak nog wel us wat schrieve.

T. H. v. d. Vad.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen