Wereldvenster

— U.S.A. — De „Veep"

De man die zich kandidaat stelt voor het presidentschap zorgt meteen voor een „running mate" en kiest daarmee ook de toekomstige vice-presdient, tenminste wanneer hij wint. Ronald Reagan heeft gewonnen, zijn tweede man George Bush wordt dus tegelijk met hem tot vice-presdient beëdigd, als „Veep", zoals de Amerikanen hem bij afkorting noemen. Reagan en Bush waren geen dikke vrienden, integendeel. Bush was oorspronkelijk Reagans conucrrent. Dat had kunnen leiden tot een „verdeelde stemming" met de kans dat geen van beiden de meerderheid haalde. Dus voorkwam de Partij dit door ze samen op één „ticket" te zetten, met Bush als tweede man. Dat is een goede gok geweest.

Opeens nr. 1

De Veep was in zoverre een belangrijke man, dat hij uit hoofde van zijn funktie voorzitter was van de Senaat. Verder deed hij mee voor spek en bonen. Toen Roosevelt staerf wist zijn vice-president Truman van toeten noch blazen. Onder Kennedy werd Johnson eenvoudig genegeerd. Onder Nixon lag Ford ook op het tweede plan. Het was anders toen Eisenhower, niet "een van de sterkste presidenten, Richard Nixon belangrijke taken toevertrouwde waardoor deze als het ware tot aanstaand president werd opgekweekt. Daarbij is er inmiddels zo het een en ander gebeurd. Kennedy werd vermoord en Johnson werd van de ene dag op de andere Nummer Eén. Hetzelfde gebeurde met Ford, toen Nixon midden in zijn ambtstermijn moest aftreden. Men werd door de feiten geconfronteerd met de mogelijkheid dat die zo onbe- langrijk geachte Veeps opeens in het Witte Huis zou belanden!

1984

Nu heeft men een president gekozen, die bijna 70 jaar is. Wanneer het meezit en hij zijn ambtstermijn volledig uitdient, is hij bij de volgende verkiezing 74. Komt hij dan nog in aanmerking voor herverkiezing? Zo niet, dan is de vice-president de aangewezen man om dan kandidaat te worden gesteld tenzij Reagan er een potje van zou maken en men ten derde male meent te moeten uitkijken naar een gans nieuwe bezem die schoon veegt of niet, a la Carter.

Zowel wanneer Reagan eerder van het toneel verdwijnt als wanneer er in 1984 een nieuwe kandidaat wordt gesteld, is Bush dus de man met de beste papieren. En hij zal er terdege voor zorgen dat hij goede contacten onderhoudt met het partij-apparaat; Carter vergat dit en het is hem leelijk opgebroken. Dit alles maakt de „Veep" tot een man, die terdege in de gaten moet worden gehouden.

Ervaring

Gedurende de verkiezingscampagne heeft hij ervoor gezorgd Reagan nergens voor de voeten tel open, al heeft hij in die tijd zijn positie ten aanzien van kiezers en partijbazen wel versterkt. Hij is niet, zoals Reagan, een betrekkelijke nieuweling in de politiek. Hij is niet alleen lid van het Congres geweest, maar ook afgevaardigde naar de Verenigde Naties, en directeur van de CIA, de Amerikaanse inlichtingendienst. Hij weet van wanten.

Toen Reagan kandidaat werd en velen zich over hem zorgen maakten, kon men het argument horen dat zeer veel zou afhangen van de raadgevers, waarmee de nieuwe president zich zou omringen en het vertrouwen dat hij hen zou schenl5;en. Ook op dit punt gaf Carter een slecht voorbeeld. In elk geval heeft Reagan als tweede man iemand die het klappen van dez weep kent, en die zich ook niet makkelijk in een onbetekenend bijrolletje zal laten terugdringen.

Goede gok

Daarbij komt dat Bush als toekomstig voorzitter van de machtige Senaat, die eigenlijk de dienst uitmaakt, op fluweel zit, want voor het eerst sedert een kwart eeuw is de meerderheid van de Senaat Republikeins.

Dat is voor Reagan een meevaller waarop hij niet had durven rekenen, en versterkt ook de positie van de vice-president. Bush zal er dan ook waarschijnlijk geen spijt van hebben dat hij terugtrad naar de tweede plaats, niet met Reagan in het strijdperk trad, maar diens naaste medestrijder werd. Hij zit nu aal alle kanten goed, zowel voor het heden als voor de toekomst.

Daarom is door deze ontwikkeling de betekenis van het vice-presidentschap toegenomen, ook in die zin dat er mogelijk enige contnuiteit komt in het regeringsbeleid, en men over vier jaar niet weer in een chaos terecht komt.

Tom Lodewijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen