Landinrichting

een zaak voor veertien miljoen mensen

Enkele weken geleden heeft de regering een structuurschema voor de landinrichting aangeboden aan de Tweede Kamer. Het cadeau wordt toegevoegd aan het omvangrijke dossier dat betrekking heeft op de verdeling van de schaarse Nederlandse ruimte.

In 1975 is door de regering een zgn. Oriënteringsnota Ruimtelijke Ordening gepresenteerd. Voorzover het beleid zich richt op de landelijke gebieden in ons land zijn verdere plannen en doelstellingen uitgewerkt in de Nota Landelijke gebieden. Vervolgens komt het begrip landinrichting om de hoek. Wat is het en wal heeft het te maken met de landelijke gebieden? Landinrichting richt zich op de inrichting van het landelijk gebied overeenkomstig de functies van dat gebied, zoals die door het ruimtelijk ordeningsbeleid zijn aangegeven. Een moeilijke definitie die enige verklaring behoeft.

Landinrichting is als een loutere agrarische aangelegenheid allang achterhaald. Ten onrechte wordt landinrichting nogal eens gezien als een moderne variant op ruilverkaveling. Ontegenzeggelijk heeft de land- en tuinbouw vanouds een stempel gedrukt op het landelijk gebied. De laatste tientallen jaren is het anders geworden: openluchtrecreatie, natuur- en landschap en andere belangen zijn steeds zwaarder mee gaan wegen. En dan gaan we nog voorbij aan woningbouw, industrialisatie, wegenbouw, aanleg van waterwegen, vliegvelden, militaire oefenterreinen.

Het is duidelijk dat de overheid al die belangen in het ruimtelijk beleid moet meenemen, zeker wanneer die ruimte miljoenen mensen moet bergen. Veertien miljoen mensen leven, werken, wonen en recreëren in Nederland.

Iedereen zyn zegje

Terug naar het verse structuurschema voor de landinrichting: het schema staat in ons land ter discussie. Iedereen (zowel het individu als allerlei belangen- of maatschappelijke groeperingen) kan zijn zegje doen over het structuurschema. Als dan een eindoordeel, als samenvatting van de brede maatschappelijke discussie, wordt geformuleerd, gaat het parlement en de regering zich met het schema bemoeien en zullen politieke lijnen worden uitgezet. Deze „volksbehandeling" van het recentelijk gepresenteerde structuurschema noemt men deftig de planologische kernbeslissing (PKB).

Het landelijk gebied kan op vele manieren worden ingericht. Somt gebeurt het volgens een afgerond plan met allerlei maatregelen (men spreekt dan van integrale landinrichting), dan weer beperkt men de inrichting tot een enkelvoudige maatregel.

Een integrale inrichting van het landelijk gebied is mogelijk via herinrichting, ruilverkaveling en aanpassingsinrichting. Herinrichting is bedoeld voor gebieden waar behalve het agrarisch belang, ook andere belangen een grote rol spelen. Zo draait het bijvoorbeeld bij de herinrichting (reconstructie) van Midden Delfland (het gebied tussen Delft, Rotter dam en Den Haag) om agra rische, recreatieve belangen, industrie, wegen- en woningbouw.

Een tweede inrichtingsvorm betreft de ruilverkaveling, die zich richt op landelijke gebieden die ruimtelijk overwegend een agrarische functie vervullen. Niet-agrarische belangen (zoals recreatie, woningbouw) spelen een zeer ondergeschikte rol. Tenslotte is de aanpassingsinrichting bedoeld om betere voorzieningen in een landelijk gebied te realiseren. De enkelvoudige maatregelen — in

De enkelvoudige maatregelen — in tegenstelling tot de bovengenoemde integrale landinrichting — kunnen variëren van boerderijverplaatsing tot kavelruil toe.

Het structuurschema voor de landinrichting bevat de overheidsbedoelingen om het landelijk gebied in de komende jaren zodanig in te richten dat uit algemeen maatschappelijk oogpunt alle belangen zo goed mogelijk aan hun trekken komen. Landinrichting reikt dus verder dan de orthodoxe agrarische ruilverkaveling.

De overheid mikt doelbewust op een samengaan van natuur, landschap en landbouw. Zo'n beleid mondt uit in een inrichtingsproces, waarbij boeren en na- Ituurbeschermers elkaar moeten vinden. Sommigen beweren dat je op deze wijze het onmogelijke met elkaar tracht te verbinden of dat het onverzoenlijke toch verzoend moet worden. Om deze monsteropgave te ontwijken wil de overheid het inrichtingsprobleem via het structuurschema voor de landinrichting ter discussie stellen. Een brede discussie, zegt de overheid; daarvoor kiest zij dan ook de procedure van de planologische kernbeslissing of de PKBprocedure. Voorlopig zal het structuurschema niet verder komen dan de schrijftafels van planologen, ruimtelijke ordenaars, natuurbeschermers en boeren. En toch zullen alle Nederlanders zich

En toch zullen alle Nederlanders zich niet aan een brede discussie kunnen onttrekken want landinrichting is geen exclusief vraagstuk voor enkele betrokken groeperingen, maar een zaak die veertien miljoen landgenoten direct aangaat. Leven we immers niet op elkaars tenen in dit kleine landje ?

B. Schouwing.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen