Cornelis Legierse

Toen Napoleon zijn roem uit was, bleef in Zierikzee wat houten oorlogsschepen liggen. Op een dier schepen was de vader van mijn opa Marienier en timmerman van de schepen.

Als Fransman schreef hij zijn naam als LAGUERSE. Na een tijd is dit veranderd in LEGIERSE.

Hoe die goeie man daar is blijven hangen is minder bekend. Van opa heb ik vernomen dat hij daar op een scheepswerfje timmerman is geworden en gehuwd is. In 1826 is mijn grootvader daar geboren. Hij volgde haast geen school en moest al vroeg met mossels langs de deuren venten. Zo gauw hij wat groter was ging hij als jongmaatje met de mosselvissers mee. Een harde jeugd voor zo'n kleine jongen.

Schrijven kon deze man haast niet meer maar hij kon boeiend vertellen. Avontuurlijke gebeurtenissen zag je zo voor je! Na een tijd kwam hij bij een vrachtzeilschip voor ƒ 2,00 en de kost

Heel wat anders als nu op de motorschepen. Het was hard werken.

Na een tijd is hij in Oude Tonge voorgoed gaan wonen. Eerst als schippersknecht en toen zélf als schipper op een houten tjalk van 60 ton.

Toen waren er nog geen vluchthavens als Zijpe en Dinteloord. Talrijk waren dan ook de schipbreuken als er onverwacht een storm opstak. Ontelbaar waren de verhalen als zij met een roeiboot met veel levensgevaar erop uit trokken.

Nu is overal pracht reddingsmateriaal, maar toen was de boot van een arme schipper waar haast geen vergoeding voor was. Soms verspeelden zij op zo'n vracht vier stel riemen en alles voor eigen rekening!

In een novemberstorm bleef voor Oude Tonge een klipper uit Zeeland, geladen met aardappelen. Man, vrouw, de knecht en 4 kinderen hebben zij gered. Twee volle uren zijn zij bij het schip gebleven eer zij allen gered waren. Hoe nu.... geen kleren en geen geld. Opa nam het stel in huis. 's Avonds kwamen alle schippers bij elkaar en ontfermden zich over de slachtoffers. Sociaal waren deze mensen, die zelf arm waren, een prachtig voorbeeld. Zo heeft opa eens een stel gered. Met een meisje op zijn rug

Zo heeft opa eens een stel gered. Met een meisje op zijn rug van dat schip, moest hij een meer overzwemmen. Het was donker en zijn drenkelinge woog zó zwaar dat hij haar moest laten gaan. Moe en koud dook hij nog eens onder, haalde haar naar boven, maar opa kon niet meer. De andere morgen is hij op nader onderzoek gegaan. Er

De andere morgen is hij op nader onderzoek gegaan. Er was al een dokter en nog een paar mannen aan 't bergen. Opa vertelde 't relaas. De dokter kon het begrijpen want 't bleek dat 't slachtoffer, toen zij het drama aan zag komen, zeven baaie rokken over elkaar aan had getrokken om te redden en dat werd haar ongeluk. In het oorlogsjaar 1870 is voor de plaat van Oude Tonge

In het oorlogsjaar 1870 is voor de plaat van Oude Tonge een half zeilschip/stoomboot vergaan. Uren hebben de schippers eraan bezig geweest om de zeven bemanningsleden eraf te halen, 't Was in een vlei tussen twee platen verlagerd en overspoeld door de storm. Wilde verhalen gingen door het dorp. De lading was bovenop grote kisten met duffel, waar de mannen vroeger jekkers van maakten. Onder die kisten was wapens en munitie verborgen. Veel van die vracht — vooral 't duffel — is door de bevolking van Oude Tonge en Bruinisse gejut, 't Verhaal van opa over ijsgang was ook 't luisteren waard:

bij zware vorst konden de veerlui niet varen. Zeilen door de schotsen ijs was niet doenbaar. Bij noodgevallen, dan deed men glijdijzers onder een

roeiboot en zó in open water roeien en geraakte men in de schotsen dan trok men de boot er op en gleden zo over t ijs. Dat moet een zeer gevaariijk baantje geweest zijn. Op een keer gleed een jongen bij het trekken in het ijskoude water. Men kon hem pakken, maar de reis verder duurde een uur Nat en met een temperatuur van 10° vorst was hij zo stijt bevroren. Maanden heeft hij met zware longontsteking in bed gelegen en is het geval nooit goed te boven gekomen. Altijd wist deze slimme baas raad op de meest hachelijke

Altijd wist deze slimme baas raad op de meest hachelijke gebeurtenissen. Voorzichtig maar toch onverschrokken en vol zorg voor zijn mannen waar hij zich verantwoordelijk voor vond. Hij vertelde altijd over het gevaariijke Hellegat waar de

Hij vertelde altijd over het gevaariijke Hellegat waar de scheepswrakken kop aan kop onder het zand lagen. Nog één voorval wil ik doorgeven:

De harde winter van 1890 begon al in november. De eerste nacht vroor het al 15°. In Oude Tonge lagen 5 houten schepen geladen met bieten, welke naar Brabant afgevoerd zouden worden. Maar door het ijs konden zij de haven niet uit en bleven liggen tot eind maart. De vijfschippers kregen bericht zo spoedig mogelijk op te varen via de Krammer en de Mark naar de fabriek. Alles ging goed en met westenwind ging 't voor spoedig zeilen. Ter hoogte van Sluishaven kwamen opeens hele velden ijsschotsen aanzetten. Schotsen van meters dik en soms 10 mtr. lang. De schepen konden niet heen en weer. 't IJs kruide over de dekken en allen zonken met staande zeilen. Wat was er nu gebeurd?!

De pontonniers van 't leger hadden met behulp van dynamiet de Kil bij Dordt opgeblazen. Door de gebrekkige communicatie van berichtgeving was de zaak niet goed doorgegeven mét het rampzalige gevolg. Met veel moeite en wat geluk zijn de schippers tóch gered. Een schipper was niet verzekerd. Of het was uit principe of het was uit armoe is niet bekend.

In de papieren van mijn opa vond ik later een inzamelingslijst, welk ein het dorp circuleerde met het resultaat van ƒ 950,00 waarvoor men een tjalk met volle zeilen kon aanschaffen. Ik zal proberen deze lijst te publiceren. Merkwaardig is dat

Ik zal proberen deze lijst te publiceren. Merkwaardig is dat dit geval met dubbeltjes, kwartjes en guldens bij elkaar gecolporteerd werd.

Bij het sterven van opa stond in het plaatselijke blad „Maas- en Scheldebode". 't Nu volgende verslag uit 1913:

„Vorige week overleed onverwacht een van onze beste burgers. De Nestor van het schippersgilde, Cornelis Legierse, in de ouderdom van 92 jaar, waarvan hij ruim zeventig jaar op de Zeeuwse stromen doorgebracht had. Met recht gold hij dan ook als een der beste kenners dier verraderlijke wateren, 't Was dan ook niet onaardig als hij op zijn praatstoel zat Legierse — al de schepen bij name genoemd, die in zijn leven al in de diepte verdwenen zijn — en in 't bijzonder op de Krammer door 't ontbreken van een vluchthaven. Ze liggen in 't Krammer, kop en staart. Wanneer zoiets als schipbreuk was, was Kees altijd paraat. Dan trok hij erop uit aan de spits van andere koene gezellen om de schipbreukelingen zoveel mogelijk te helpen redden. Talrijk zijn de vele levens door de wakkere Legierse in meer dan een halve eeuw hier en elders aan een wisse dood ontrukt. Vele ook de bewijzen van hulde, hem door velen van alle kanten gebracht. We herinneren aan de gouden medailles, die zijn borst

We herinneren aan de gouden medailles, die zijn borst bij plechtige gelegenheden sierden: 1 geschonken door H.K.H. Wilhelmina.

1 geschonken door de Hollandsche Mij tot redding van

drenkelingen. 1 geschonken door de Mij tot Nut van 't Algemeen.

1 geschonken door de Mij tot Nut van 't Algemeen.

Hoe hij daarom bemind en geëerd was door de makkers der Schuttevaergasten is nog duidelijk gebleken in Februari 1903 te Deventer. Daar werd de 40e Algemene Vergadering gehouden waar hem namens de Vereniging in een welsprekende rede door de voorzitter, een fraaie tegelplaat werd aangeboden, waarop een bekend schilder van de stad, een voorstelling had gepenseeld, uitbeeldend een gezicht op de Schipbrug over de IJssel. Legierse was lid van de Schuttevaer sinds de oprichting, afdeling Oude Tonge. Hij was 19 jaar onafgebroken bestuurslid en sinds twee jaar erelid. Zijn naam en daden zullen onder de leden dier Vereniging en zeker onder de inwoners van de Gemeente nog lang in herinnering blijven".

„HIJ RUSTE IN VREDE"

Aldus de Maas- en Scheldebode uit 1913.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen