Fietsstuur verdient aandacht

Nu de fiets steeds intensiever wordt gebruik en de fietser steeds hogere eisen gaat stellen om veilig en vooral ook comfortabel te kunnen fietsen, krijgen allerlei onderdelen van de fiets steeds meer aandacht. Dat geldt ook voor het stuur en de gehele stuurinrichting. Een belangrijk onderdeel van de fiets, al wordt daar meestal niet bij sül gestaan. Als je een nieuwe fiets koopt, zit daar een stuur op, want zonder stuur kun je niet fietsen, maar het ene stuur is het andere niet. Toen Karl von Drais in 1817 als eerste de loopfiets echt bruikbaar maakte door voor een wendbaar voorwiel te zorgen, was het stuur nog niet meer dan een soort houvast. Die funktie heeft het stuur behouden, maar in de loop van de tijd is met de verdere ontwikkeling van de fiets ook het aantal stuurfunkties groter geworden. De stuurinrichting, het besturingssys

De stuurinrichting, het besturingssysteem, zoals wij dat nu kennen, bestaat globaal uit drie onderdelen: de voorvork, het balhoofd en het stuur. Het stuur zit met de stuurpen - een holle buis - in de balhoofdbuis, die weer in verbinding staat met de voorvork en daarmee met het voorwiel. Door het stuur te draaien beweegt ook het voorwiel en hierdoor is de fiets bestuurbaar. Twee buizen in elkaar in beweging houden gaat niet zo maar. Om dat goed mogelijk te maken is er het balhoofd, een dubbel stel kogellagers waardoor een soepel heen en weer bewegen moge

lijk wordt. Dat balhoofd is dan ook een belangrijk onderdeel. Het krijgt bij iedere oneffenheid in de weg een schok te verwerken. Zonder balhoofd zou je ieder schokje in je handen voelen en dat zou het fietsen tot een niet bepaald prettige bezigheid maken. Door die schokopvangende funktie heeft het balhoofd het nodige te verduren en het balhoofd ondervindt daardoor slijtage. Bij het onderhoud van de fiets moet dan ook de werking van het balhoofd van tijd tot tijd worden gekontroleerd. Het mag niet te veel speling krijgen maar ook niet stroef gaan lopen.

Verschillende soorten sturen

Het stuur zelf, vakmensen hebben het vaak over de stuurbocht, heeft een eigen vorm. Dat zie je meteen als je een aantal fietsen bij elkaar ziet staan. Dat is niet willekeurig. Bij ieder type fiets hoort een bepaald stuur. Dat is niet alleen een zaak van algehele vormgeving, maar ook van funktie. Op het klassieke fietsmodel vind je vrijwel altijd een recht stuur, aan de uiteinden naar de fietser toegebogen. Een helemaal recht stuur met handvatten direkt aan de rechte uiteinden kom je op de meeste ATB-fietsen tegen. Bij een sportfiets is het stuur wat meer gebogen en bij superlichte sportfietsen en racefietsen wordt een krom, neergebogen stuur gemonteerd, in de wandeling een racestuur genoemd. De vorm van het stuur hangt samen met de manier van fietsen en dat wordt ook weer bepaald door het type fiets en dat wil zeggen de verdere vormgeving van de fiets.

Een recht stuur noopt tot rechtop zitten en een wat statige houding. De ondersteunende funktie is daarbij minder belangrijk dan bij een neergebogen stuur, waarbij door de meer voorovergebogen houding van de fietsen met meer kracht op het stuur wordt gerust. Dat korrespondeert dan weer met het zadel dat wordt gebruikt. Bij een neergebogen stuur is de ondersteunende funktie van het zadel kleiner en daarom wordt in dit geval voor een smal zadel gekozen. Welke stuurvorm wordt toegepast is dan ook echt wel van belang. Ontwerpers en fabrikanten van fietsen houden daar rekening mee en je kunt ervanuitgaan dat het type stuur weloverwogen is gekozen. De totale breedte van het stuur is meer een zaak van persoonlijke voorkeur. De een vindt het prettig om met een breed stuur te rijden, waarbij de armen wat meer van het lichaam moeten worden gehouden, de andere geeft de voorkeur aan een wat smaller stuur. Je moet zelf voelen hoe je het prettigst rijdt. Een vuistregel die wel gehanteerd wordt, is dat de breedte van het stuur gelijk moet zijn aan de borstkasafmeting van de fietser, maar niet iedereen is het hiermee eens. Er wordt wel gezegd, dat een breed stuur meer lucht aan de fietsen geeft. Feit is wel dat een breder stuur wat meer stabiliteit aan het sturen geeft. Een breed stuur vraagt wel wat meer ruimte en dat kan bijvoorbeeld in stadsverkeer hinder geven. Er is op het ogenblik een trend om de storen wat smaller te maken dan voorheen.

Stuur verstellen en aanpassen

Hoewel er een grote verscheidenheid aan fietsen bestaat en er binnen een bepaald type ook steeds veel verschillen kunnen bestaan is vrijwel iedere fiets een konfektieprodukt. Dat betekent dat kleine aanpassingen noodzakelijk kunnen zijn om prettig te kunnen fietsen. Die aanpassingsmogelijkheden zijn er ook bij het stuur. Het stour kan gemakkelijk in hoogte worden verzet. Het hoger of lager zetten van het stuur gebeurt door de expanderbout aan de bovenzijde in het midden van het stuur een paar slagen los te draaien (tegen de wijzers van de klok in) en het stuur kan dan omhoog worden getrokken of omlaag worden geduwd. Zo kun je de stand bereiken, die prettig fietst. Het in hoogte verstellen is natuurlijk

Het in hoogte verstellen is natuurlijk beperkt. De stuurpen mag niet te ver uit de balhoofdbuis worden getrokken. Omdat de afstand tossen stuur en zadel belangrijk is voor een prettige zit, kan het nodig zijn dat deze afstand wordt aangepast. Dat kan door middel van een stuurvoorbouw, een 1-vormig onderdeel van de stuurpen. Het bestaande stuur moet in zo'n geval door een voorbouwstuur worden vervangen. In de meeste gevallen zal het op de fiets gemonteerde stuur voldoen, maar het is goed te weten dat je met wat kleine moeite ook dit onderdeel van de fiets kunt aanpassen aan je persoonlijke voorkeur. Het gaat er toch om dat je zo komfortabel mogelijk kunt rijden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen