'Een vergeten jubileum'; opening Grevelingendam

Honderden Schouwen Duivelanders reden naar Flakkee, honderden Flakkeeënaars omgekeerd van Flakkee naar Bruinisse en verder.

En dat bleef zo, vooral onder de jeugd, die de mogelijkheden om een jongen of meisje buiten het dorp of het eiland te zoeken benutten en menig huwelijk kwam en komt nog daardoor tot stand. Flakkeeënaars kwamen de bevolking van Schouwen Duiveland versterken en Schouwen Duivelanders gingen op Flakkee wonen om een gezin te stichten. Toch weten we uit de Kronieken, dat

Toch weten we uit de Kronieken, dat Flakkee en Schouwen Duiveland plm. duizend jaar geleden aan elkaar verbonden waren ter hoogte van Dreischor. Het was een grote vloed, de Sint Aagtevloed in de dertiende eeuw, die de eilanden van elkaar scheurde. Maar Sommelsdijk en omgeving bleven

Maar Sommelsdijk en omgeving bleven nog tot in de zestiende eeuw aan Zeeland. Een inwoner van Sommerdiek, Leendert Bakker, werd in 1535 in Zierikzee gevonnist en buiten de poort van Zierikzee levend verbrand. Anderzijds behoorde Bommeneede, een plaats noorderlijk van Zonnemaire, die later door de golven werd verzwolgen (de duikers duiker er nog wel eens op) aan Zuid Holland.

Maar wie denkt dat de Grevelingendam werd aangelegd om de wederzijdse huwelijksmarkt te vergroten of om u met uw auto of met het openbaar vervoer, in minder dan een uur in Rotterdam te brengen heeft het mis. Deze dingen zijn alleen maar leuke of nuttige bijkomstigheden.

Wat werkelijk speelde was de z.g. komberging, om de sluiting van de zeegaten, waartoe de Tweede Kamer door aanneming van de Deltawet besloot in 1957 besloot kon niet zo maar door een dam te leggen door het Brouwershavense Gat en de Oosterscheldemonding, als dat gebeurde zouden stromingen ontstaan, die fataal zouden worden. Men moest de hoeveelheden water, die dagelijks met eb en vloed de Zuidelijke Delta binnen en naar buiten stroomde (eb en vloed) kleiner maken en de voorzorgsmaatregelen die men in acht moest nemen, bestonden uit het leggen van diverse dammen en een er van was de Grevelingendam, De ïCrammerplaat, die men toen ten onrechte de Plaat van Oude Tonge ging noemen werd benut. Men hoefde dan slechts enkele stroomgaatjes af te sluiten, de Zuid en de Noord Grevelingen.

Woningen, oesterpakhuizen en een oude Meestoof die op de Noorddijk stonden werden afgebroken. Een werk-haven werd aangelegd, van waaruit de bouw van de Grevelingensluis en de Dam werden gedirigeerd. De bouw van de schutsluis, die in 1962 gereed kwam kostte ƒ 3.400.000,-, aannemer c.q. uitvoerder was de firma G. van Dijk uit Hardinxveld. De sluiting van de Zuidelijke geul gebeurde met caissons die daartoe van tevoren waren gemaakt. In februari 1961 werd de zuidelijke geul gesloten. Het eerste gedeelte van de dam van de sluis naar waar ongeveer het hotel staat kostte 15% miljoen gulden. Aannemer Dijksbouw. Hierin werd ongeveer twee miljoen kubieke meter zand verwerkt.

De sluiting van de Noordelijke geul had meer voeten in de aarde en... in de mijnsteen. Bergen mijnsteen nutteloos liggend, bij de ondertussen gesloten Limburgse kolenmijnen, werden afgegraven en naar de Grevelingendam vervoerd. In totaal 250.000 ton. Later werd ook bij andere sluitingen mijnsteen gebruikt. In totaal werd voor de Noordelijke sluiting 3.400.000 kubieke meter zand verwerkt. De eigenlijke sluiting werd verricht door basaltsteen in het water te plonsen, van gondels uit, die aan een kabelbaan hingen. De kabelbaan werd aangelegd door een Franse Firma Etablissements Neirpic te Grenoble. De kabels waren opgehangen aan drie grote masten, een op de Duivelandse en een aan de Flakkeese wal, met midden in de stroom nog een derde mast. Op 22 augustus 1963, toen men bezig was de kabel te spannen brak deze. Schade een half miljoen gulden, vertraging van het werk plm. een jaar. Iemand heeft berekend dat de aanleg van de Grevelingendam iedere minuut honderd gulden kostte. De aanleg over de Krammerplaat kostte ƒ 4.000,- per strekkende m.t", maar de demping van de stroomgeulen en de aanleg van de sluis komen daar natuurlijk zeer ver boven uit.

Maar ja, de dam kwam er De kranten schreven over de ontsluiting van het eiland, alsof men hier steeds achterlijk was geweest en of de schone slaapster nu wakker gemaakt was. Voor Bru was dat m elk geval niet van toepassing, wij waren al eerder wakker. Maar iedereen op Schouwen Duiveland

Maar iedereen op Schouwen Duiveland weet nu wel, wat de Grevelingendam c.q. de snelle verbinding met overig Nederland voor het voormalige eiland betekent. Want omdat de dammen toch werden gelegd, maakte men ze natuurlijk dienstbaar aan het wegverkeer Over de gevolgen voor de Bruinisser

Over de gevolgen voor de Bruinisser mosselvisserij schrijven we later nog wel eens. De Grevelingendam, hoe konden we het 25-jarig jubileum vergeten?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen