Een aspot uit de bodem van Dirksland

Onlangs meldde de familie Van Veelen van de Straatdijk 25 te Dirksland enkele oudheidkundige bodemvondsten aan De Motte.

Het betreft hier een grote aspot, die in situ werd aangetroffen en enkele tegels. Deze laatste stammen uit de 17e eeuwen stellen een in blauw geschilderd zeemonster voor. Vermeldenswaard is ook het aantreffen van de rand van een Rijnlands bord waarop de decorateur met witgele slib het jaartal 1733 heeft aangebracht. Dit fragment is door de fam. Van Veelen aan De Motte geschonken om in haar kollektie op te nemen.

Aspot

De aspot. eigenlijk als voorraadpot gemaakt en enige tijd gebruikt in die funktie gezien de afgesleten bodem, is bolvormig en van een zware wijde standring voorzien. De rand is vertikaal aangebracht teneinde de opening met een varkensblaas of een deksel te kunnen afsluiten. Dergelijke potten die slechts aan de buitenzijde werden geglazuurd (om vocht te weren) plaatste men in de kelderof keuken. Hierin bewaarde men voedselvoorraden (bonen, grutten, graan e.d.).

De roodgebakken pot, die 30 cm. hoog is, werd in de 17/18e eeuw als aspot onder de vloer geplaatst naast de haard. Men zorgde ervoor dat de rand gelijk bleef met het loopvlak (plavuizen of leem). De twee vertikaal aangebrachte oren, die zo kenmerkend zijn voor voorraadpotten uit die tijd, sloeg men eraf omdat deze anders boven het loopvlak uitstaken. Kennelijk rommelde men nog wat men plavuizen rond de pot en met specie want de breukvlakken van de oren zijn hiermee bedekt.

De bedoeling was in die tijd om "s avonds de gloeiende as die nog in de haard aanwezig was, in de aspot te schuiven en eventueel met water te overgieten. Een klein deel van de gloeiende as in de haard dekte men met een vuurklok af Via enkele luchtgaten hierin liet men de as gedurende de nachtelijke uren nagloeien, in de hoop "s ochtends weer snel een nieuw vuur aan te wakkeren.

Dergelijke aspotten gingen heel lang mee. Scheurden ze. dan hield de druk van de omringende grond ze bijeen. Alleen als men de vloer ophoogde, wat aan de Straatdijk 25 gebeurde, dan bleef de pot veelal staan en verdween onder de planken vloer. Eeuwenlang kon een dergelijke pot uit het zicht blijven.

Sakries Poortvliet

Velen zijn bekend geraakt met het werk van de schilder Rien Poortvliet. o.a met 'Langs het Tuinpad van mijn vaderen' en onlangs met 'de Tresoor". Hierin schetst Rien Poortvliet ons het leven van zijn voorgeslacht en alle andere dorpelingen. Hij laat zien hoe men leefde, woonde en werkte. Ook hoe men vuur maakte en de haard brandende hield.

Interessant detail is dan ook dat de aspot is aangetroffen in het huisje waar zijn overgrootvader en de betovergrootvader van ondergetekende van 1856 tot 1903 boven de aspot rondscharrelde zonder dat te beseffen.

Verheugd

De Motte is verheugd door het aantal meldingen van voorwerpen door de bevolking van Goeree-Overflakkee. De vereniging kan een dergelijk voorwerp dateren, eventueel restaureren zoals de aspot van de fam. Van Veelen. en dokumenteren. Voor de vinder heweft zo'n Objekt dan ook meer historische waarde wanneer hij leeftijd en funktie kent.

Wie zich tot De Motte wil wenden voor vragen of intormatie kan zich richten tot het Secretariaat: Molenblok 16 te Ouddorp. tel. (01878) 10 05.

De aspot van de Straatdijk in Dirksland is er kennelijk één uit een lange rij van vondstmeldingen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen