Op reis door Isra�l

Vervolg Dode Zee

We rijden Jericho weer uit en gaan richting Dode Zee. Aan onze rechterkant ligt de Judeawoestijn en links Jordanië. Het landschap is prachtig maar heel anders dan in het noorden. We passeren enkele nederzettingen waarvan de bewoners het gepresteerd hebben d.m.v. het zogeheten druppelsysteem én het gebruik van plastic, van een stukje steenwoestenij vruchtbaar land te maken. Een paar kilometer verderop ligt een arabische nederzetting. Van de Israëliërs hebben ze afgekeken hoe het land te bevloeien. Deze woonoorden, met heel eenvoudige huisjes, staan aan de rand van de Judea­woestijn. We bevinden ons nu 350 mtr. beneden de zeespiegel. De

We bevinden ons nu 350 mtr. beneden de zeespiegel. De temperatuur buiten bedraagt ongbeveer 32 °C. In de bus is het, dankzij de airconditioning, een stuk minder warm. Hoog op een heuvel bevindt zich een militaire post. We zouden deze post nauwelijks opgemerkt hebben als Ja'akov, onze gids, ons er niet op gewezen had. We zien een klein gebouwtje en wat prikkeldraad. Alle belangrijke apparatuur zit in de heuvel. „Van hieruit wordt de grens met Jordanië in de gaten gehouden", aldus Ja'akov. „Als ze aan de overkant fluisteren, kunnen we dat hier horen".

Dan, nog onverwacht, zien we aan onze linkerkant het begin van de Dode Zee, in de Bijbel de Zoutzee genoemd. Het water bevat 25% vaste stoffen, waarvan 7% uit zout bestaat, en verder veel mineralen. Het soortelijk gewicht van het water is zó hoog, dat het menselijk lichaam niet kan zinken, een ervaring die we op de terugreis van ons uitstapje met veel plezier zouden ondergaan.

De rit langs de Dode Zee, met 440 mtr. beneden de zeespiegel het laagste punt op aarde, is fascinerend. Aan de linkerkant is water, waarin alle leven onmogelijk is, en aan de rechterkant de schitterende rotsformaties en de ontelbare grotten, die zich hier bevinden. In deze omgeving werd de grootste ontdekking van deze

In deze omgeving werd de grootste ontdekking van deze eeuw gedaan: een jonge schaapherder vond bij Qumran de beroemde Dode Zeerollen. Hij gooide een steentje in een grot. hoorde iets breken en rende aanvankelijk weg. De volgende dag kwam hij met een neefje terug. Ze gingen de grot binnen en vonden 8 kruiken. In de hoop misschien kostbare sieraden te zullen vinden, begonnen ze de kruiken te onderzoeken maar vonden enkel perkamentrollen, met daarop schrifttekens die ze niet begrepen. Het bleken later geschriften van 2000 jaar oud te zijn, geschreven door Essenen, leden van een religieuze sekte, die het wereldse leven verafschuwden en zeer terug getrokken leefden hier bij Qumran. Ze leidden een leven van Bijbelstudie, gebed, meditatie, armoede en naastenliefde.

Over de Essenen is nog heel veel te vertellen; té veel om het allemaal in dit artikel op te nemen...

Evenzeer geldt dit voor de geschiedenis van Massada, aan de zuidkant van de Dode Zee gelegen. We brengen er een uitgebreid bezoek. De geschiedenis van Massade is zó indrukwekkend dat ik u een verkorte versie niet mag onthouden:

In het jaar 40 voor Chr. bouwde Herodes een kolossaal fort op de berg Massada, 4 km ten westen van de Dode Zee tegenover de bergen van Moab in Jordanië. Volgens zijn zeggen versterkt om zichzelf tegen de joden te beschermen voor het geval ze zouden proberen hem af te zetten. Hij verfraaide het tot een residentie waar hij 's winters soms verbleef. De vesting werd versterkt door een 6­ meter hoge muur met 38 torens. Binnen de muren bevonden zich voorraadschuren, kazernes, grote waterreservoirs, wapenopslagplaatsen, enz. Het was een meesterwerk; op het gebied van vestingbouw.

Massada is voor de joden een heiligdom geworden omdat zich hier één van de meest dramatische episoden van de lange joodse geschiedenis afspeelde.

In 70 na Chr. toen Jeruzalem al door de Romeinen verwoest was, trok een groep joodse patriotten op naar Massada, overrompelde het garnizoen en nam Massada in. Zij waren vastbesloten zich tegen de Romeinen te verzetten en maakten van Massada een basis voor hun guerilla. Drie jaar hielden ze stand. In 72 besloot Silva, een Romeinse generaal, deze vesting tot elke prijs te veroveren. Met zijn beste soldaten en duizenden gevangenen, die water moesten dragen en schansen opwerpen, trok hij op naar de rots Massada. Hij sloeg 8 militaire kampen op, waarvan overblijfselen nog steeds te zien zijn.

Maandenlang probeerden de Romeinen het fort te bestormen maar de Joden verdedigden zich met de moed der wanhoop. Op het laatst bouwden ze nog een binnenmuur van aarde met hout versterkt om stand te kunnen houden, maar de Romeinen staken deze in brand d.m.v. brandende fakkels.

De leider van de 960 Joden, die in de vesting zaten, voorzag dat de Romeinen hen de volgende morgen zouden bereiken. Hij verzamelde zijn mensen om zich heen en hield één van de meest dramatische redevoeringen uit de geschiedenis:

„Laat ons sterven als vrije mensen omringd door onze vrouwen en kinderen. Laten wij ons haasten. Eeuwige roem zal ons ten deel vallen, wij hebben de prijs uit de handen van onze vijand gegrist en hun niets anders om over te triomferen overgelaten dan de lichamen van diegenen, die de dood verkozen door eigen hand".

Zij hadden hun geloof meer lief dan het leven. Liever wilden ze sterven dan zich aan de Romeinen overgeven. Nadat de mannen hun vrouwen en kinderen hadden gedood, werden door het lot 10 mannen aangewezen om de anderen te doden. Iedereen die nu gekozen werd om gedood te worden legde zich neer naast de lichame.i van hun vrouw en kinderen, zichzelf overgevend aan de handen van diegenen die hem moest doden. Nadat de mannen hun afschuwelijke taak volbracht hadden, lieten zij het opnieuw aan het lot over wie van hen de andere negen zou doden. Er waren negenhonderd en zestig doden... „En de Romeinen kwamen de vesting binnen en zagen de massa doden, maar zij schiepen er geen welbehagen in, hoewel het hun vijanden betrof Zij konden niets anders doen dan zich verbazen over de moed, die zovele mensen betoond hadden", schrijft de geschiedschrijver Flavius Josephus. Hij had het drama in de vesting opgetekend uit de mond van enkele vrouwen, die zich verstopt hadden. Vóór ik naar Israël ging, had ik deze geschiedenis al gelezen, ook is er enkele jaren geleden een t.v.­serie over geweest. Nu onze gids dit alles nog eens in het kort vertelt en we naar deze historische vesting op weg zijn, worden we met nog groter ontzag vervuld...

Eenmaal boven, met de kabelbaan, krijgen we van Ja'akov een uitgebreide rondleiding langs de overblijfselen van de voorraadschuren, het paleis, het badhuis, het waterreservoir, de kerk en zelfs een zwembad. De grootheidswaanzin van Herodes kende geen grenzen. Doordat we de indrukwekkende geschiedenis kennen, die aan deze plaats verbonden is, bekijken we deze ruines anders dan alle andere, die we tot nu toe gezien hebben.

Jeruzalem en Bethlehem

Na het bezoek aan Massada rijden we terug langs de Dode Zee, richting Jeruzalem. Onderweg maken we nog een korte stop voor een zwempartijtje in het zoute water, waar je vanzelf blijft drijven. Een bijzondere ervaring. Het is al laat in de middag en we moesten nog aardig wat kilometers rijden voor we in Jeruzalem. We nemen nog een paar slokken mineraalwater tot ons (veel drinken en vooral een pet op, vanwege de hitte had Ja'akov 's morgens gewaarschuwd), en dan vallen bij velen een poosje de oogjes toe...

De zon is al ondergegaan als we de buitenwijken van Jeruzalem bereiken. Langs een Ringweg gaan we om de stad heen. Het is nu helemaal donker. We komen om half zeven doodmoe bij ons Kibbutzhotel aan.

Jeruzalem, vrijdag 27 september. Vandaag is iedereen keurig gekleed aan het ontbijt verschenen. Op het programma staan bezoeken aan het oorlogsmuseum Yad Vashem. wat 'hand en naam' betekent, het Israelmuseum, het diamantcentrum, Bethlehem en de Klaagmuur.

We beginnen de dag met een kort bezoek aan het graf van Theodoor Herzl, de grondlegger van het huidige Israel. Hij leefde van 1860­1904. „Hij was geen fantast", zegt Ja'akov over hem. Van Ben Goerion, de eerste premier van Israel, citeert hij de volgende uitspraak: „Wie niet in wonderen gelooft is geen realist". Daarna brengen we een bezoek aan het oorlogsmuseum en het verderop gelegen museum, ter nagedachtenis aan de 1 miljoen kinderen die in de oorlog zijn omgekomen. Voor ieder kind brandt er een kaars in dit met spiegeleffekt gecreëerd kaarsenheelal waarbij door een luidspreker hun namen klinken. We kunnen onze ontroering nauwelijks verbergen... Aldoor zingt het liedje door mijn hoofd, dat ik vroeger geleerd heb: al die duizenden tesamen, noemt de Heere bij hun namen, en niet één ontglipt Zijn oog...

Het bezoek aan het Oorlogsmuseum is evenzeer heel emotioneel. „Voor de één is een bezoek van 4 minuten te lang en voor een ander is 4 uur te kort", weet Ja'akov uit ervaring.

Yad Vashem; naast museum en documentatiecentrum is het vooral ook een monument ter nagedachtenis aan hen die in de kampen zijn omgekomen.

Later, bij het bezoek aan de beroemde tuin bij het museum, vraagt onze reisleider wie van ons weet welk land het hoogst heeft gescoord t.a.v. de redding van Joden in de Tweede Wereldoorlog. Het blijkt niet Nederland te zijn, zoals velen denken, maar Denemarken. De Koning van Denemarken heeft zich destijds fantastisch opgesteld. Hij verbood het dragen van de Jodenster. De meeste Joden in Denemarken werden met eenvoudige roeiboten naar het neutrale Zweden overgebracht.

In deze tuin staan bijzondere bomen, de Johannesbroodbomen. Ze zijn geplant voorbijzondere mensen, mensen die hun leven in de waagschaal hebben gesteld om Joden te redden en dat zijn er gelukkig velen.

's Middags brengen we een bezoek aan het enorme Diamantcentrum, interessant, maar waar ik verder niet over uit zal wijden, en aan het museum van Het Boek of eigenlijk moet ik zeggen het Heiligdom van Het Boek want hier bevinden zich een aantal Dode Zeerollen, die in 1946 bij Qumran werden gevonden. De beroemdste rol is die van Jesaja, 30 cm. breed en 8 meter lang. Behalve de boekrollen is er in die omgeving nog veel meer gevonden: karaffen, pullen, sleutels, altaarschepjes enz. Helaas kunnen we niet alles op ons gemak bekijken, er is geen tijd voor. Ook de andere delen van het Israél­museum we niet te zien maar je kunt nu eenmaal in zo korte tijd niet alles realiseren... Bovendien staat er nog een bezoek aan Bethlehem op het programma. De reis erheen is erg mooi. De stad ligt 9 km. ten zuiden

De reis erheen is erg mooi. De stad ligt 9 km. ten zuiden van Jeruzalem en is op verscheidene heuvels gelegen. Bethlehem, de geboorteplaats van Jezus. Als we dan zo door dit heuvellandschap rijden, zie ik in gedachten de herders met hun schapen lopen zoals dat in Lukas 2 beschreven staat. En ze gingen naar Bethlehem, zij gingen haastig, staat er in de Bijbel, om te zien hetgeen geschied was en hun door de Heere was bekend gemaakt. Zij vonden Maria en Jozef en het Kind, liggende in de kribbe.

Het landschap is nog hetzelfde zoals het 1992 jaar geleden was. Maar waar eens de stal met de kribbe was, staat nu een kerk, de Geboortekerk. Deze kerk behoort toe aan Katholieken, Armeniërs en Grieks­Orthodoxen.

De buitenkant van de kerk is zeer sober en ziet er uit als een middeleeuwse vesting. De toegangsdeur is erg laag, we moeten ons diep bukken om binnen te komen.

In de kerk is veel pracht en praal aangebracht. Twee ingangen leiden naarde grot waar Jezus geboren zou zijn en wordt door 48 lampen verlicht. Eerlijk gezegd, doet de aanblik ervan me niets. Nee, ik houd liever in gedachten zoals het in de Bijbel beschreven staat... Eenmaal buiten gekomen worden we aangesproken door een paar Arabische jongens. Of we ansichtkaarten willen kopen. Op de een of andere manier wisten ze dat we uit Holland kwamen want ze hadden het over guldens. We rijden dezelfde weg terug naar Jeruzalem en komen

We rijden dezelfde weg terug naar Jeruzalem en komen voor de tweede keer langs het graf van Rachel. Jacob beminde Rachel zeer. Ze is de moeder van Benjamin; haar lot was tamelijk triest. Ze had een zware bevalling en stierf in haar barensnood, nadat zij haar zoon nog Ben­ Oni had genoemd. Jakob echter noemde hem Benjamin. Rachels graf is een van de heilige plaatsen van het land geworden.

Bethlehem was ook de achtergrond van de geschiedenis van Ruth en Boaz. Ruth is de overgrootmoeder van David en Bethlehem was de stamplaats van het huis Davids. Om deze reden ging Jozef, die voortkwam uit een tak van het huis van David, naar Bethlehem voor de volkstelling.

David was in Bethlehem geboren en bracht zijn jeugd door met het hoeden van de schapen van zijn vader Isaï op de heuvelachtige velden van Efratha, waar wij nu langs rijden. Het lijkt een droom...

Een halfuur later staan we bij de Klaagmuur in Jeruzalem waar mannen en vrouwen, van elkaar gescheiden, intens staan te bidden. Het is ontroerend om te zien hoe ze temidden van velen, alléén met God zijn. Er worden ook briefjes tussen de grote steenblokken gestopt. We kijken toe; sommigen van ons raken ook even de muur aan, de enige muur die nog over is van de tweede tempel. Herodes liet in 37 voor Chr. de tempel verfraaien.

In de Byzantijnse tijd werd het de Joden toegestaan om éénmaal per jaar, op de herdenkingsdag van de verwoesting van de Tempel, naar Jeruzalem te komen om te treuren over de verstrooiing van hun volk en de verwoesting van de Tempel. Zo kwam de Westelijke Muur aan de naam Klaagmuur.

Inmiddels is de zon ondergegaan; meteen erna wordt er op de ramshoorn, de Shofar, geblazen, ten teken dat de heilige Sabbath is ingegaan om, de Tallid, wordt de Thora­rol, achteruitlopend, weggebracht.

Enkele toeristen proberen toch nog een paar foto's te maken maar worden ijlings op gebiedende wijs verzocht dit niet te doen. Het is immers de dag des Heeren en niet die van de wereld. Voor de orthodoxe Joden is de Sabbath heilig en lezen ze dien­overeenkomstig.

We blijven nog een poosje toekijken hoe het plein nu vol stroomt met keurig geklede mannen en vrouwen (heel chique) om, voor ze naar het vrijdagavondgebed in de Synagoge gaan, bij de Klaagmuur te bidden.

Vandaag is het zaterdag, sabbath, dus kunnen we niet de Joodse wijk, de Mea Shearim, bezoeken. In plaats daarvan laat Ja'akov ons 's avonds verlicht Jeruzalem zien. Hij heeft niks te veel gezegd: schitterend! Ook maken we een wandeling door de zeer drukke en beroemde hoofdstraat, de Ben Yehudastreet. Een ovnergetelijke wandeling. De sabbath is voorbij, werkelijk iedereen is naar het centrum gestroomd, terrasjes zitten overvol, winkeltjes zijn open, kortom, het is één groot feest.

Ook in Natanja. waar we na de rondreis nog verbleven, heerste er na het verglijden van de Sabbath (na zonsondergang) zo'n vreugdevolle stemming. Daar werd ook door jong en oud op het onafhankelijkheidsplein, in een grote kring, gedanst (volksdansen).

Overdag bezoeken we: het Tempelplein, op de berg Moria, waar de eerste en tweede Tempel gestaan hebben en waar nu twee moskeeën staan; de Rotskoepel of Omarmoskee en de El­Aksa moskee. Voor we deze mohammedaanse heiligdommen binnen mogen, moeten eerst de schoenen uit en moeten tassen en fototoestellen buiten blijven. Een paar mensen uit de groep ontfermen zich over onze spullen.

De Rotskoepel is één van de oudste en mooiste mohammedaanse heiligdommen en zeer kleurrijk. Ten tijde van de Kruisvaarders werd de koepel in een kerk veranderd. Toen stond er een kruis bovenop i.p.v. de halve maan nu.

De koepel zelf, van binnen marmer, is van buiten bedekt met aluminium platen, geïmpregneerd met goud. De moskee is dan ook op vergezichtfoto's altijd te zien. Precies onder de koepel ligt de rots van de berg Moria. Dit zou de rots zijn waar Abraham zijn zoon Izak wilde offeren. Ten tijde van de eerste en tweede Tempel diende de rots ook als brandofferaltaar.

De El Aksamoskee staat praktisch op dezelfde plaats waar Koning Salomo zijn paleis heeft gehad. E)e moskee is gebouwd op fundamenten van een Byzantijnse kerk. Het meest bekoort me de wandeling van de ene naar de andere moskee. ledere stap hier herinnert aan de aartsvaders, koningen en profeten, de apostelen en namuriijk aan Christus.

Hierna bezoeken we de Oude Stad. We lopen over een Arabische markt en later door de Via Dolorosa, de Kruisweg, de weg die Jezus zou zijn gegaan, toen Hij Zijn kruis droeg naar de heuvel Golgotha, waar ook weer een kerk werd gebouwd: de Heilige Grafkerk.

De plaats waar de kruisiging plaats vond, is vrijwel met zekerheid aan te wijzen: Keizer Hadrianus liet er in 135 na Chr., op het graf van Jezus, een Romeinse tempel bouwen, om op die manier elke herinnering aan Christus uit te roeien. Maar dat had juist het tegenovergestelde tot gevolg: de plaats werd werd zodoende gemarkeerd en ter nagedachtenis bewaard. Verscheidene keren werd deze tempel verwoest en weer opgebouwd.

De Kruisvaarders bouwden 50 jaar na de inname van Jeruzalem de Grote Grafkerk, in 1149. Onder de Turkse regering werd in 1852 de Grafkerk onder 6 verschillende christelijke kerken verdeeld. Op de plaats waar Jezus gekruisigd is (zou zijn), de rots Cal varia of Hoofdschedelplaats, bevinden zich twee kapellen: een grieks­orthodoxe en een Rooms­Katholieke.

Vlakbij de ingang van deze kerk ook nog het grafmonument op de plaats, waar Jezus zou zijn neergelegd.

Ook hier heb ik dezelfde gevoelens als in Bethlehem: liever bewaar ik in mijn gedachten het beeld zoals dat in de Bijbel beschreven is.

Heel graag zou ik nog eens naar Jeruzalem terug gaan. Veel hebben we niet gezien en dat kan ook niet in twee dagen. Van de omgeving hebben we wel veel gezien. Onze gids Ja'akov bracht ons op de mooiste plekjes; o.a. de Olijfberg en de Scopusberg. Verscheidene keren liet hij de bus stoppen om ons gelegenheid te geven foto's te maken.

Jeruzalem. Om haar werden meer oorlogen uitgevochten dan om welke andere stad ter wereld. De stad werd 50 keer belegerd, 36 keer veroverd en bezet en wel tienmaal verwoest.

In de Bijbel wordt voor het eerst melding van deze stad gemaakt ten tijde van Abrahama onder de naam 'Salem', wat 'vrede' betekent (Gen. 14:18).

Negev woestijn en Eilat

Na afscheid te hebben genomen van degenen die een 7­ daagse rondreis geboekt hadden, gaan we, door de Negevwoestijn, naar Eilat in het uiterste zuiden, aan de Golf van Eilat of Akaba. die uitmondt in de Rode Zee.

Ook Ja'akov heeft afscheid genomen. De gids, die ons de komende drie dagen zal begeleiden, heet Filip. Hij is nog jong en bijzonder goed van de tongriem gesneden. Ook hij is in Nederland geboren. Al spoedig merken we dat hij ontzettend zijn best doet om een goede gids te zijn. Zijn opmerking: „heeft Ja'akov dat niet verteld?", met gespeelde verbazing uitgesproken, moeten we meerdere malen horen.

Filip houdt erg van humor. Hij gooit nogal eens een grap tussen zijn vertellingen door. Ook is hij gek op Jiddische woorden, wat vooral de Amsterdammers onder ons aanspreekt.

Via Beersheba, aan de rand van de Negev, bereiken we al tamelijk snel de kibboets Sde Boker, waar de grote staatsman David Ben Goerion begraven ligt. Toen deze eerste minister van Israël in 1953 aftrad, wenste hij zijn persoonlijk aandeel tot deze voorpost van pioniers te leveren en vestigde zich in kibboets Sde Boker (Veld van de veefokker). Ze presteerden het om daarvan een stukje steenwoestijn vruchtbaar land te maken. We passeren op onze tocht door de Negev verscheidene kibboetsiem. Het is een wonderiijk gezicht als je daar rijen koeien onder een afdak ziet staan. Filip vertelt dat één koe 11.000 liter melk per jaar produceert, wat een enorme hoeveelheid is. Er is in de Negev ook een militaire kibboets waar

Er is in de Negev ook een militaire kibboets waar officieren­in­opleiding een halfjaar moeten werken. De rit door de Negev duurt ruim vier uur als je aan één stuk door zou rijden. De tocht is echter zó boeiend en ongelooflijk mooi dat het veel korter lijkt. Middein deze rood­bruine steenwoestijn ligt een enorme

Middein deze rood­bruine steenwoestijn ligt een enorme krater: Makhtesh Ramon. Makhtesh betekent: vijzel. De krater is zo genoemd omdat deze opmerkelijke geologische verschijning op een reusachtige vijzel lijkt. Het is één van de zeldzame erosie­kraters die er op de wereld zijn.

In het Ramon­park komen gazellen, wolven, vossen, luipaarden en roofvogels voor.

De Negev heeft in zeer vroege tijden interessante volken geherbergd. O.a. de Nabateeèrs. volgens wier systeem het groene gebied in het park Ramon bevloeid wordt.

In de eerste eeuw voor Chr. vormde de Negev ook het decor voor de specerijen­karavanen van de Nabateeërs, die hier een geheime route gevonden hadden waarlangs zij de specerijen vanuit het oosten naar de havens aan de Middellandse Zee konden vervoeren. Langs deze route bouwden de Nabateeërs steden, wachtposten en forten. Ze groeven waterreservoirs en richtten mijlstenen op.

Ze groeven waterreservoirs en richtten mijlstenen op. Pas nä de oprichting van de Staat Israël, was het gebied

Pas nä de oprichting van de Staat Israël, was het gebied van de Negev, dat voordien door de gevreesde Azazmeh­ Bedoeïnen afgeschuimd werd, open voor bezoekers. We maken een lunch­stop bij Mitzpe (uitkijk) Ramon,

We maken een lunch­stop bij Mitzpe (uitkijk) Ramon, waarin ook een natuurmuseum is gevestigd. Het museurn geeft een helder beeld aan de h and van tekst, dia's en uitgestalde mineralen, over al datgene wat de Negev te bieden heeft.

We gaan nu op weg naar Eilat, een stad voor zonaanbidders en liefhebbers van de duik- en snorkelsport. Deze stad is pas nä 1948 gesticht.

De volgende dag brengen we een bezoek aan het unieke onderwaterobservatorium, waar we verrast staan van de bontgekleurde vissen, die tussen de koraalrotsen zwemmen. Sommigen van ons gezelschap overwegen nog om van de mogelijkheid gebruik te maken elders met dolfijnen in een groot bassin te zwemmen. Maar de prijs ä ƒ 60,- per uur, schrikt de goegemeente af.

Dan is de laatste dag van onze rondreis aangebroken. We nemen nu een andere route terug door de Negev, o.a. door de beroemde Timna-vallei waar we de indrukwekkende pilaren van Salomo bewonderen (zonder reden genoemd naar Koning Salomo). Hun grillige vorm en bijzondere kleur steken prachtig tegen het landschap af Een beetje stil rijden we weer terug naar Tel Aviv, elk

Een beetje stil rijden we weer terug naar Tel Aviv, elk gehuld in het waas van zijn eigen mijmeringen. Ook ik laat alle bezoekers en gebeurtenissen van deze reis

Ook ik laat alle bezoekers en gebeurtenissen van deze reis de revue passeren. Al gauw kom ik tot de konklusie, dat ik in deze 9 dagen ontzettend veel gezien heb, maar het is slechts een fraktie van alles wat er in dit bijzondere land te zien is. Er is nog zoveel méér... Ik heb u met dit verslag een impressie willen geven van de

Ik heb u met dit verslag een impressie willen geven van de rondreis, die ik eind september heb gemaakt. Ik besef dat ik onvolledig ben geweest, het waren slechts facetten. Ik wil besluiten met een tekst uit de Bijbel, die me bij de tocht door de Negev vergezelde: Jesaja 35; 1. „De woestijn en de dorre plaatsen zullen hierover vrolijk zijn, en de wildernis zal zich verheugen, en zal bloeien als een roos".

T. Knöps

Voor de liefhebbers van een chronologische volgorde van de geschiedenis van Jeruzalem, laat ik hieronder nog enkele jaartallen volgen:

In de 10e eeuw v. Chr. verovert David de stad Jebus (=Jeruzalem op de Jebusieten, maakt haar tot hoofdstad van zijn Rijk en laat de Ark des HEEREN daarheen brengen.

965-922 V. Chr. Salomo verfraait de stad en bouwt de Tempel.

587 v. Chr. De Babyloniers nemen Jeruzalem in, verwoesten de Tempel en voeren de joden weg in ballingschap naar Babel.

538 V. Chr. De Joden keren uit Babel naar Jeruzalema terug en herbouwen de Tempel.

332 V. Chr. Alexander de Grote verovert Jeruzalem. 168 V. Chr. Antiochus Epifanus maakt Jeruzalems muren met de grond gelijk.

63 V. Chr. De Romeinen maken zich van de stad meester.

37 v. Chr. Herodes tot koning van de joden aangesteld. Als beroemd bouwkundige verfraaide hij Jeruzalem, ommuurde de stad en herbouwde de Tempel met nog groter pracht dan die van Salomo. Het Jeruzalem van Herodes was de stad, zoals Jezus

Het Jeruzalem van Herodes was de stad, zoals Jezus haar kende.

7 n. Chr. Jeruzalem wordt na de onderdrukking van de eerste joodse Opstand door Titus verwoest.

De voorspelling van Jezus gaat in vervulling (Lukas 19:41-44; 21:20-24).

132-135 Na de onderdrukking van de tweede joodse Opstand onder leiding van Bar Kochba bouwt Keizer Hadrianus Jeruzalem weer als een Romeinse stad op en noemt haar Aelia CapitoUna.

Romeinse tempels verheffen zich nu boven de heilige joodse en christelijke plaatsen. Aan de joden wordt het verboden om de stad binnen te komen op straffe des doods. 330 Constantijn verandert Jeruzalem in een christe

330 Constantijn verandert Jeruzalem in een christelijke stad.

614 De Perzen bezetten Jeruzalem en verwoesten alle kerken.

636 Jeruzalem gaat in Arabische handen over die haar bijna 500 jaar in bezit houden.

1099 Jeruzalem door de Kruisvaarders ingenomen, die er hun Latijns Koninkrijk vestigen.

1187 Onder leiding van Saladin wordt de stad door de mohammedanen heroverd.

mohammedanen heroverd. 1517 De stad vaU in handen van de Turken en blijft de volgende 400 jaar in hun macht.

gende 400 jaar in hun macht. 1917 Onder leiding van generaal Allenby van het Britse leger wordt Jeruzalem door de Geallieerden ingenomen. 1948 Tijdens de Joods-Arabische oorlog wordt Jeruzalem verdeeld tussen Israël en Jordanië.

verdeeld tussen Israël en Jordanië. 1949 Jeruzalem hoofdstad van de Staat Israël.

1949 Jeruzalem hoofdstad van de Staat Israël. 1967 Israël verovert tijdens de Zesdaagse Ooriog de oude stad van Jeruzalem, welk gedeelte in Jordaanse handen was. Jeruzalem opnieuw tot één stad herenigd!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen