Krachttoer voor de boeren

Al vijfjaar lang tobben ruim honderd landen met de vraag hoe het handelsverkeer opgevoerd kan worden. Een GATThandelsronde (GATT staat voor Algemene Overeenkomst inzake Handel en Tarieven) is eind 1986 gestart in Uruguay en spitst zich sindsdien toe op liberalisatie van het verkeer en de handel. Voor de eerste maal is op de GATTagenda het agrarisch verkeer als afzonderlijk dossier opgenomen. Pikant detail: tijdens deze handelsronde in GATT-verband blijkt juist het landbouwdossier een van de moeilijkste struikelblokken te zijn in het liberalisatie-verhaal.

Waar draait het in de GATT om als landbouw over de tong gaat? De GATTpartijen willen meer toegang tot eikaars markt, een vermindering van de steun aan boeren (interne steun die in het kader van ieders landbouwbeleid wordt geboden) en minder steun of subsidies bij de export van landbouwprodukten. In vaktermen draait het dus om drie elementen: minder importbelemmeringen, minder interne steun en minder exportsubsidies. Genoemde elementen spelen juist een belangrijke rol in de landbouwpolitiek die vele GATT-partijen zelf voeren. Op agrarisch terrein zijn twee supermachten direkt in beeld: de Verenigde Staten als grootste agrarische exporteur ter wereld en de Europese Gemeenschap als tweede exporteur en als eerste importeur van agrarische goederen. Beide handelsblokken hebben grote

Beide handelsblokken hebben grote belangen bij het GATT-liberaliseringsproces en willen beide hun positie zo veilig mogelijk stellen.

Blessure-tijd

Amerika heeft enkele jaren geleden zijn eisen ingediend bij de GATT. Die komen neer op een vermindering van de importbeperkingen en de interne steun met 75% in tien jaar tijd. De exportsteun zou in Amerikaanse ogen zelfs met 90% moeten dalen. Deze vergaande eis is direkt in het verkeerde Europese keelgat geschoten. De EG kon heel moeizaam met een tegenvoorstel komen: verleden jaar bleek de Gemeenschap bereid de steun met 30% te verminderen en wel gerekend over een periode van 1986 tot 1996. Tussen het Amerikaanse en Europese voorstel zat een dermate groot gat dat de GATT-handelsronde noodgedwongen in een verlenging moest komen.

Na een jaar 'blessure-tijd" zijn de posities van de Verenigde Staten en de EG elkaar dicht genaderd: een procentuele steunvermindering van ± 35% in vijf ä zes jaar tijd.

Deze consensus lijkt aardig, maar de uitwerking en de nadere voorwaarden roepen nog veel onzekerheid op. Wat is precies 35%? Welk uitgangsjaar wordt gekozen? Betekent steunafbraak ook een vermindering van exporthoeveelheden of alleen maar exportsubsidies of wellicht een combinatie van beide? Hoe zit het met andere randvoorwaarden die invloed kunnen hebben op de concurrentie? Kortom: boeren in Europa en in Nederland zijn nog niet veel wijzer van de 'hoopvolle' GATT-ontwikkelingen.

Tenzij...

Wat betekent de 'GATT-show' voor de doorsnee boer? Als de belangrijkste GATT-partijen hun agrarische exporten in hoeveelheden reduceren zal de Nederlandse melkveehouder minder ruimte krijgen. De Nederlandse zuivel, die steeds meer over de Europese grenzen heen afzet, zal zeker een veer moeten laten. Eenzelfde hoeveelheidsregulering (in vaktermen quotering geheten) zal zich voordoen bij granen, bij vlees (ook varkens- en pluimveevlees) en bij suiker.

Het ligt dan voor de hand dat juist de Nederlandse landbouw, die uitermate exportgericht is, een deuk overhoudt aan de GATT. Tenzij... de Nederlandse boeren en tuinders een sterke concurrentieposide weten te behouden door snel, akkuraat en op de juiste kwaliteit te mikken. De perspektieven op de groter wordende markt liggen bij produkten die exclusief zijn en een hoge toegevoegde waarde hebben (zeer komplex bewerkte agrarische produkten). Op die toer weten de Nederlandse boer en tuinder steeds beter de weg te vinden. Het schoolvoorbeeld heet tuinbouw. Desondanks zullen veehouders en akker

Desondanks zullen veehouders en akkerbouwers de eerstkomende jaren voor een krachttoer staan om onder druk van de GATT om te schakelen! Dat vraagt tijd, energie en zal ook tot een zekere sanering leiden. De onzekerheid en de vraag wie de mondiale race wel of niet overleeft maakt de gezindheid in boerenkringen ten opzichte van de GATT er niet vriendelijker op.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen