Cursus kijken naar kunst

Kijken naar kunst

Voor de meeste mensen is de schilderkunst, zoals die in de Gouden Eeuw werd uitgeoefend, nog de schilderkunst. Men vindt het 'mooi' of 'knap geschilderd' of 'net echt' - en vrijwel niemand vraagt zich af of hij het wel 'begrijpt', als hij voor een schilderij van Rembrandt of Vermeer staat.

Als het echter om 'moderne' kunst gaat, slaat plotseling de onzekerheid toe. Onder 'modern' is daarbij het belangrijkste werk sinds meer dan een eeuw te verstaan. Picasso, Mondriaan of Appel. Wie eerlijk is zegt: 'ik vind er geen bal aan'. Ergens in de tweede helft van de vorige eeuw, ongeveer op hoogte van de Franse impressionisten, schijnt het begrip van 'het' publiek voor de kunst de bocht uit te zijn gevlogen. Men kan er haast geen touw aan vastknopen.

Kennelijk hebben de 'oude meesters', die voor de toeschouwers vaak nog als maatstaf gelden, bij de kunstenaars zelf sinds de tweede helft van de vorige eeuw toenemend hun invloed verloren. Is het dus niet meer waar, dat ook (of juist) in de kunst alles als in een goed gemetselde muur op elkaar aansluit en iedere generatie met de vorige verbonden is? Waarom zijn de kunstenaars toen opeens heel anders gaan doen? Stel nu eens, dat kunstenaars niet alleen in een schilderachtig verleden en in het luchtledige leven. maar hun werk doen in wisselwerking met de maatschappij en de wetenschappen. Zou het dan toeval zijn, dat deze veranderingen juist in een tijd plaatsvonden, waarin de maatschappij grondig veranderde, waarin nieuwe vervoersmiddelen ontstonden en vooral nieuwe kennis een nieuwe kijk op (de zin van) het leven mogelijk en noodzakelijk maakte?

Wie begrip voor en plezier aan het kijken naar hedendaagse kunst wil hebben, moet het een en ander weten van hetgeen de werkelijke vaderen van de moderne schilderkunst bewoog om het roer om te gooien, en wat hun opvolgers zochten en zoeken en (soms) aan nieuws en opwindends vonden en vinden. Beginnend bij de Franse impressionisten wil ik met u - uiteraard met af en toe een blik terug in een verder verleden - op verkenning uitgaan langs de schilderkunst van de laatste eeuw. Kubisten, expressionisten, de Stijl en Bauhaus, Dada, konstruktivisme. Cobra, de Wilden (oud en nieuw) en nog een paar buitenplaatsen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen