Ir. R. E. Waterman, waterstaatkundige van wereldformaat gaf visie op economie, grondstoffen en milieu

Beeld van Zuid-Holland

Om te beginnen schetste de heer Waterman de pluspunten en de knelpunten van de provincie Zuid-Holland, waarbij de plaats van de Rotterdamse haven en de infrastniktuur rond Rotterdam aan de orde kwamen.

De haven van Rotterdam heeft nu een doorvoer van 290 miljoen ton goederen per jaar.

„Maar de wereldhandel groeit en Rotterdam heeft een perspektief voor het jaar 2010 van maar liefst 400 miljoen ton doorvoer per jaar. Als we willen dat Rotterdam de belangrijkste wereldhaven blijft, dan moeten we zorgen voor een goede infrastniktuur. We moeten het vervoer per spoor en over water vergemakkelijken, maar toch: veel vervoer zal over de weg gaan", zei de heer Waterman. „Bij Rotterdam is er aan de westzijde een jarenlang geklungel met de Beneluxtunnel. Het is niet de vraag of er een dubbele tunnel moet kómen: hij had er al lang moeten liggen. De Blankenburgtunnel moet er evenzeer komen en wel zo snel mogelijk. De haven heeft zich stap voor stap naar het westen uitgebreid. De A20 moet worden doorgetrokken naar Hoek van Holland, de Al 5 moet worden doorgevoerd naar de Europaweg. Er wordt veel te weinig geld uitgegeven aan infrastniktuur. Hij móet er komen, de Blankenburgtunnel. Dan hebben we minder om te rijden en minder filevorming. Files zijn enorm schadelijk voor het milieu".

Uitbreiding Rotterdamse haven

Voor de noodzakelijke uitbreiding van de Rotterdamse haven maakte de heer Waterman - hij is ondermeer adviseur van de gemeente Rotterdam - een plan voor uitbreiding van de haven en voor berging van baggerspecie.

Elf jaar geleden had hij al een plan voor de aanleg van een schiereiland ten zuiden van de Maasvlakte, uitgaande van wat de natuur daar zelf aangeeft, namelijk de aanzet van een eiland naar de kop van Goeree.

De principes van de plannen van Waterman zijn in wezen voor de hand liggend: „Bouwen met de natuur. Met duinen en stranden en zo weinig mogelijk harde zeeweringseiementen. En werk met werk maken.

Met het zand uit onderhoudsbaggerwerk wou ik een schiereiland creéeren met de lengte-as parallel aan Voome. Terecht kreeg ik daarbij commentaar vanwege de natuurgebieden van Voome. Ik heb toen een ander ontwerp gemaakt: een schiereiland met de as parallel aan Goeree.

Die twee ontwerpen heb ik aan de gemeente Rotterdam voorgelegd. Men wist niet wat men moest kiezen. Ik heb toen gezegd: leg ze op elkaar. De ontwerpen hebben een segment gemeen, leg dat nu aan. Dat is aangelegd, in anderhalf jaar tijd. Het heeft 70 miljoen gulden gekost. Vergelijk dat eens met wat de sanering van Lekkerkerk heeft gekost". Het ontwerp van Waterman is een succes voor Nederland en tot ver over de grenzen geworden.

Berging én verwerking van baggerspecie

Met een goede berging van baggerspecie ben je er niet; je moet tegelijk zorgen voor een verantwoorde verwerking, aldus de heer Waterman. Met voldoening laat hij een 100%-havenslib-steen zien: „Geelbakkend, een mooie handvormsteen, ik heb ook een rode voor u meegebracht. In Hendrik Ido Ambacht is het eerste kantoorgebouw van havenslibsteen gebouwd.

Zo koppel je een milieubeleid én een grondstofTenbeleid én een economisch beleid".

Uit vlieggas van een kolencentrale op de Maasvlakte, van vuilverbranding, van industrieel afval kan bij heel hoge temperaturen kunstgrtnt worden gemaakt. Die grint is economisch exploitabel. In Geertruidenberg wordt een Engelse fabriek gevestigd voor de produktie van kunstgrint, Florida Power heeft het proces in licentie overgenomen en maakt er hele bouwelementen van. De heer Waterman is in 16 landen bezig met kustlokaties en overal ijvert hij voor de toepassing van het principe van berging én verwerking van afvalstoffen.

„Milieu en economie moetje niet tegenover elkaar zetten. Dat is uiterst conservatief. De WD gaat er van uit dat de toekomst is aan de methoden die tegelijkertijd de economie versterken en het milieu verbeteren. Je moet verstandelijk denken en niet leuteren. Er wordt veel geleuterd over milieu. Je moet de problemen in dh land oplossen en je kennis exporteren".

Goeree-Overflakkee

„Een fantastisch eiland" aldus Waterman. „Als we naar dat eiland kijken en naar de wateren die het omspoelen, naar de Voordelta, dan is het duidelijk dat er een spanningsveld is tussen natuur, recreatie en visserij".

De WD is een voorstander van de zogenaamde 'warme sanering' in de visserij, waarvoor bij het rijk een bedrag van 200 miljoen gulden beschikbaar is. 100 miljoen betaalt Nederland, 100 miljoen betaalt Europa.

„Het Slijkgat moet op diepte blijven, 4 ä 5 meter, door het rijk met een bijdrage van de gemeente Goedereede. We moeten alert zijn om werk met werk te maken. De 150-200 duizend m' zand die uit het slijkgat komt moeten we benutten om de erosie op de kop te compenseren".

Voor de Brouwersdam noemde de heer Waterman een eerder plan van zijn hand: de pompaccumulatiecentrale voor electriciteit uit waterkracht. Dat is nog steeds uitvoerbaar.

Knelpunt in de infrastruktuur op Goeree-Overflakkee noemde de heer Waterman de verbinding Melissant/Stellendam. „Dat zullen we warm houden, ook al is er weinig geld". Op het gebied van energie kwamen de

Op het gebied van energie kwamen de lijnopstellingen van windmolens volgens de streekplankaart naar voren, met name langs de Haringvlietdam.

Verder had de heer Waterman aandacht voor de natuurwaarden op het eiland en voor de woningbouw, waarvoor ruimte genoeg is.

Zout Haringvliet?

„Daar moet je uiterst voorzichtig mee zijn. Op Goeree-Overflakkee liggen niet geringe landbouwbelangen en de drinkwatervoorziening is belangrijk".

Op de vraag van een agrariër uit de zaal wie het openen van de Haringvlietsluizen verzonnen heeft, antwoordde de heer Waterman: „Het plan is afkomstig van het rijk, van Verkeer en Waterstaat. Het is bij ons op tafel gelegd. Mijn collega-statenlid de heer Overwater en ik zitten in de provinciale commissie voor waterstaatszaken.

Wij hebben zeer ernstige bedenkingen tegen het plan. Vanwege de agrarische belangen, de drinkwatervoorziening en omdat het slibwatersysteem door de sluizen naar buiten gaat en terecht komt in de Voordelta, met schade voor de mariene organismen. Er is daar een belangrijke voedselketen. Het is ook strijdig met de Wet Verontreiniging Oppervlaktewater. Wij zeggen: bezint eer ge begint! Wij vinden het absoluut niet in zijn totale konwekwenties doordacht. Ik zal het u duidelijk maken met een illustratie".

De illustratie van één verontreinigingssoort van de Rijn maakte het angstwekkend duidelijk. Het Haringvliet is een bezinkingsbekken van zware metalen. Zelfs als de vervuiling vanuit het buitenland zou stoppen en we alles zouden verschonen is er nog dertig jaar lang de oude stroom naar de bezinkput die Nederland heet. _ _,„

Milieu

Via het Haringvliet kwam de heer Waterman nog eens terug op het milieu.

Volgens hem is er over het milieu veel te veel gepraat in de ruimte.

„We moeten doelgericht werken, weten waar we mee bezig zijn, hoe de stand van zaken is. De burger heeft recht op inzicht in de stand van zaken. Schil Overwater en ik hebben bij de provincie kaarten laten maken om de vervuiling zichtbaar te maken. Vijftien kaarten, zeven componenten, zeven kleuren. Zwemwater Haringvliet? Kijk, zo staat het er nu voor, u kunt er zwemmen. We moeten aan de hand van kengetallen elk jaar de stand kunnen zien. Zo voorkom je ook dat je veel geld stopt in milieumaatregelen die weinig effekt hebben, ledere gulden die je in het milieu stopt moet zoveel mogelijk effekt hebben. Toen de heer Overwater gedeputeerde was heb ik het aangegeven en Overwater heeft het uitgevoerd". En weer gaat een koffer open, want de heer Waterman staaft zijn beweringen en maakt ze helder. Herhaaldelijk zegt hij: „Ik heb het meegebracht".

Plan Waterman

Een grote aluminium koffer herbergt een enorme maquette van een plan waar de heer Waterman al twaalf jaar mee bezig is en voor de realisering waarvan eind vorig jaar de stichdng 'Nieuw- Holland' is opgericht. In deze stichting nemen overheden en particuliere investeerders deel. O.a. door dit 'Plan Waterman' heeft Waterman wereldnaam verworven.

Door het ruimtegebrek van Zuid-Holland kwam hij op het idee de provincie zeewaarts uit te breiden, weer met het principe 'Bouwen met de natuur". Het plan behelst een kuststrook van Scheveningen naar Hoek van Holland, ongeveer 12 km lang, die plaats biedt voor woningbouw voor Den Haag, recreatiemogelijkheden aan nieuwe stranden, uitbreiding van de kassencultuur van het Westland en een bijzondere ontwikkeling van Hoek van Holland. Een 'zachte' kustlijn met slechts enkele

Een 'zachte' kustlijn met slechts enkele 'harde' elementen bij de uitgang van de Waterweg en bij de haven van Scheveningen (die tegelijkertijd wordt uitgebreid). Een landaanwas met zeewerend duin en sekundaire duinen die de historische strandwallen volgen.

Tegen het gegeven dat in 2000 ongeveer 80% van de wereldbevolking zich zal bevinden in de kust- en deltagebieden is die landaanwas van vitale betekenis voor Zuid-Holland en heel Nederland. Rijk, de provincie en het Westland zeiden ja tegen het plan. Grote investeerders zijn geïnteresseerd. Via een motie die met overweldigende meerderheid in de provinciale staten werd aangenomen werd het Plan Waterman in het streekplan Zuid-Holland-west opgenomen. Men is het er in brede kring over eens dat men er verder mee moet gaan.

Wereldwijd

Op de wereldtentoonstelling in Sevilla is het Plan Waterman te zien in het Nederlands Paviljoen. Bij de opening van de tentoonstelling is de heer Waterman zelf bij leven en welzijn in China en Taiwan om daar te adviseren bij waterstaatkundige zaken; een praktisch geleerde met totaalvisie voor economie en milieu.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen