Orgelconcert rond 'Hollandse Koraalkunst' in de Herv. Kerk te Sommelsdijk

Het concertprogramma ziet er als volgt uit:

1. Van Klaas Bolt (1927­1990) het Trio over Psalm 75, door Bolt uitgegeven als aanvulling op de heruitgave van het boekje van 'Eene zeer kundige hand' (Amsterdam 1778). Dit trio wordt voorafgegaan door een zetting van deze psalm door Claude Goudimel uit 1565 (drie jaar na het totstandkomen van de melodie van Psalm 75!) en een 'Voorzang' uit 1778. Het trio van Bolt is een sprankelend stuk met de melodie in de linkerhand, geïnspireerd op de hierboven genoemde 'Voorzang'.

Klaas Bolt, in leven organist van de St. Bavokerk in Haarlem was in 1987 regelmatig in Sommelsdijk te signaleren: hij fungeerde toen als adviseur bij de restauratie van het Meere­orgel in de Hervormde Kerk. Een hommage aan Bolt lijkt op dit orgel dan ook zeer op z'n plaats!

2. Na dit lichtvoetige begin volgt de 'Sombere Muziek over den 103den Psalm, vers 8' van Jan Zwart (1877­ 1937). Dit werk is een van de beste werken van zijn maker. Het is eigenlijk een treurmars. Kenmerkend hiervoor is het voortdurend herhaalde 'gepunteerd' ritme, geheel gebaseerd op Beethovens beroemde dodenmars uit de 'Eroïca' (derde symfonie). Hoe blijkt hier niet Zwarts brede blik! Op meeslepende wijze vertolkt hij hier de woorden 'Gelijk het gras...'

3. De drie bewerkingen over Psalm 24 van Anthonie van Noordt (7­1675) zijn een monument van vroegbarokke hollandse orgelkunst. Respektievelijk een bewerking met de melodie in lange notenwaarden, één met de melodie geheel versierd en één met de melodie in het pedaal gespeeld. Deze prachtige muziek komt uit het 'Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasijen', waarschijnlijk het eerste voorbeeld van nederlandse muziekgravure.

4. Van Paul Kieviet zijn drie bewerkingen op Psalm 38 uit 1987. Ietsje modern, soms wat aan Bach herinnerend, zijn het voorbeelden van hoe je ook op hedendaagse wijze de psalmen kunt bewerken.

5. Twee korte bewerkingen uit het hierboven genoemde boekje 'Eene zeer kundige hand' (1778) ­ Psalm 126 en Psalm 130 ­ geven een mooi beeld van de achttiende eeuwse kunst van een anoniem componist.

6. In dit bestek kan het verschijnsel 'het koraalboek' natuuriijk niet achterwege blijven.

Een heel oud koraalboek is dat van Frederik Nieuwenhuijzen, uit 1807, bedoeld ter begeleiding van de gemeentezang. Het aardige van de koraalboeken uit die tijd is, dat ­ tussen de te zingen regels door ­ voortdurend heel frivole muziek weerklinkt! Het betreft hier de tussenspelen, zoals die door de organist werden uitgevoerd om de gemeente 'weer op adem te laten komen'! U hoort van hem 'Op bergen en in dalen'. 7. Eén van de hoogtepunten uit de hele

7. Eén van de hoogtepunten uit de hele Nederlandse orgelliteratuur is het werk waarmee Paul Kieviet dit concert besluit: de Passacaglia, koraal en Fuga over 'Wie maar de goede God laat zorgen' (Gez. 17 uit de Evangelische Gezangen) van Cornells de Wolf (1880­ 1935). De passacaglia (16 variaties op de eerste twee regels van dit fraaie lied, die worden gespeeld in de bas) heeft een imponerende opbouw, zeer afwisselend en uiterst geschikt om de vele mogelijkheden van het Meere­orgel te laten horen. Na de heldere, vloeiende koraalzetting volgt de fuga. Deze begint met een breed thema, dat later de basis blijkt te vormen voor een koraalfuga: het wordt gecombineerd met de melodie van het lied. Een machtig coda met het volle orgel besluit dit indrukwekkende werk.

Het orgel 'van' Sommelsdijk is als geen ander orgel op Flakkee zo geschikt voor de vertolking van deze muziek. Enerzijds een echt gemeentezangorgel, aan de andere kant in z'n prachtige fluiten, brede plenumklank en typische karakterstemmen, waaronder de tongwerken, biedt het gerestaureerde Meere­pijpwerk alle mogelijkheden voor dit programma. Musicus Paul Kieviet studeerde aan het

Musicus Paul Kieviet studeerde aan het Rotterdams Conservatorium drie hoofdvakstudies: orgel, theorie der muziek en kerkmuziek. Voor elk van deze drie behaalde hij het einddiploma: als laatste het diploma Uitvoerend Musicus Orgel in 1989 (cum laude).

Een hartelijk welkom aan iedereen; de toegang is wederom gratis. Aanvang 20.00 uur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen