Het gemeentewapen van Middelharnis

Het dorp Middelharnis werd in 1465 gesticht. In de uitgiftebrief van de bedijkers kreeg het dorp de naam St. Michiel in Putte toegeschreven. Een van de belangrijkste geldschieters voor de totstandkoming van de bedijking was namelijk het klooster van St. Michael te Antwerpen. De kerktoren is gebouwd naar het model van de toren(s) van dit klooster. De bevolking nam echter deze lange naam niet over, mede omdat men dit gorzengebied reeds van oudsher 'die Middelhamisse' noemde. De nieuwe (officieuze) naam werd dus Middelharnis(se), maar in de tweede helft van de 17e eeuw leest men in oude stukken nog steeds de volgende benaming: 'Sint Michiel in Putte, dat men noemt Middelhamisse". Het heerlijkheidswapen van Middelharnis was in die tijd van zilver, beladen met het middengedeelte van een harnas van azuur (hemelsblauwe kleur), zoals onder meer blijkt uit het nog aanwezige, in 1639 op het raadhuis aangebrachte, wapenschild. Het is een zogenaamd 'sprekend' wapen, d.i. een wapen dat een toespeling inhoudt op de naam van de gemeente. Na de vestiging van het Koninkrijk der Nederlanden in 1814 gaf de Hoge Raad van Adel op 24 juli 1816 aan de gemeente een wapen, waarop St. Michael (= St. Michiel) stond met een spies in de hand, die een draak doodde. Hij droeg ter versiering het schild dat het wapen van de heerlijkheid vertoonde. Nu is het zo dat St. Michael (patroon van alle wapendragers) en St. Joris (patroon van de schutterij) vaak hetzelfde worden afgebeeld. Men had tijdens de franse overheersing vele heerlijke rechten afgeschaft en patriotten hadden verschillende wapenschilden van voorname families in kerken en andere openbare gebouwen afgebeiteld. Voor het nieuwe wapen verkoos men dan ook een nieuwe afbeelding boven het oude heerlijkheidswapen. Men wilde de oorspronkelijke naam van Middelharnis tegen de vergetelheid behoeden en koos zodoende voor het wapen van St. Michael. Dit had men waarschijnlijk beter niet kunnen doen, want op het wapendiploma uit 1816 ging het al mis. De afbeelding was juist, maar de Hoge Raad van Adel ging in de fout met de omschrijving van het wapen. Op het diploma werd het wapen als volgt omschreven: 'Zijnde van lazuur, beladen met den Ridder St. Joris den Draak doorstekende, alles van Goud'. Hieruit blijkt dat St. Michael ten onrechte werd aangezien voor St. Joris. En het bleef niet bij deze fout van de Hoge Raad van Adel. Telkenmale ging men, ook in officiële stukken, de mist in. Tot overmaat van ramp kwam ook het oude heerlijkheidswapen weer in de roulatie en werd steeds vaker gebruikt. Burgemeester Ulbo J. Mijs werd het op een gegeven moment zat en wendde zich tot Hare Majesteit met het verzoek om het oude heerlijkheidswapen weer in ere te mogen herstellen. Op 23 oktober 1908 gaf de Hoge Raad van Adel goedkeuring om het heerlijkheidswapen te voeren. Voor het zegel hield de gemeente echter vast aan St. Michael en de draak (of was het nu St. Joris, geintje)! In 1966 stond er weer een nieuw probleem, voor wat betreft het gemeentewapen, voor de deur. De gemeenten Middelharnis, Sommelsdijk, Nieuwe Tonge en Stad aan 't Haringvliet werden samengevoegd tot één gemeente. Welk wapen moet de nieuwe gemeente krijgen? Bij de samenstelling moest van het standpunt worden uitgegaan om in het wapen een aanduiding van de vier voormalige gemeenten op te nemen. Een samenstelling van de vier vorige wapens was esthetisch onaanvaardbaar, daar drie van de vier dwars- en schuinbalken als wapenfiguur hadden. Om een aantrekkelijk beeld te verkrijgen zijn motieven gezocht, welke duidelijke banden met de vroegere gemeenten demonstreren.

Door de heer Mr. G. A Bontekoe te Oosterwolde werd een nieuw wapen ontworpen. In dit wapen zijn genoemde banden van de vroegere gemeenten duidelijk verwerkt. Voor Sommelsdijk werd het eerste kwartier van het wapen van de familie Van Aerssen opgenomen. Het stelt voor in goud een zwarte dwarsbalk waarover heen een zwart en zilver geschaakte St. Andries kruis. Het wapen van het geslacht van Bronckhorst werd voor de voormalige gemeente Stad aan 't Haringvliet gekozen. Dit wapen stelt voor op een rood veld een leeuw van zilver, goud bekroond, getongd en genageld. Het wapen van de voormalige gemeente Nieuwe Tonge werd met zijn blauwe veld en gouden dwarsbalk onder het goud, zwart en rood van de hierboven genoemde wapens geplaatst. Het wapen van oud-Middelharnis werd op een zilveren hartschild geplaatst. Het vertoont een borstkuras met dijstukken, maar in zilver, op een brede blauwe baan. Middelharnis Jan Both

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen