Trekt Bruintje de Europese kar?

Dertig jaar geleden hanteerde de Europese Gemeenschap instrumenten om de landbouwproduktie te beschermen. De boeren konden rekenen op gegarandeerde prijzen, op een bescherming tegen goedkope importen en op subsidies bij de uitvoer van landbouwprodukten. De Europese landbouw heeft ^ wel gevaren bij dat gemeenschappelijke landbouwbeleid. Dat kan ook zolang Europa niet in de eigen voedselbehoefte kon voorzien (dus netto importeur was). De landbouwpolitiek ontspoorde pas toen de zelfvoorzieningsgraad van Europa werd overschreden. Agrarische markten raakten uit balans, pakhuizen puilden uit met agrarische produkten (boter, melkpoeder, vlees, enz.), de opslag en export van agrarische overschotten kostten zakken vol geld. Het imago van de uit zijn jasje gebarsten Europese landbouw werd er in de tachtiger jaren niet beter op. Europeanen vonden dat de gemeenschappelijke landbouwpolitiek uit een ander (minder duur) vaatje moest tappen. Het moest een vaatje worden dat geen produktgebonden steun bevatte, maar wel direkte steun (inkomensondersteuning) voor de boeren.

Dubbeldoel-beleid Het hoofdkwartier van de Europese Gemeenschap heeft na vele moeizame gesprekken en dagenlange vergaderingen besloten tot een ommezwaai van de. landbouwpolitiek. De jarenlang beproefde politieke instrumenten worden opgeborgen. Er gaat voortaan een andere wind waaien over het platteland. De boeren moeten allereerst de produkten op de markt slijten. Zij moeten genoegen nemen met de marktprijzen. Dus dat betekent een fikse prijsdaling ten opzichte van de huidige situatie. Van garanties, subsidies en prijsondersteuning is voortaan geen sprake meer. Veel politici in Brussel vragen zich trouwens af waarom de landbouw een privilege claimt ten opzichte van andere bedrijfssectoren die overgeleverd zijn aan de markt, het spel van vraag en aanbod. Toch is het merkwaardig dat Brussel (het EG-hoofdkwartier) met de nieuwe landbouwpolitiek twee doelstellingen nastreeft. Eerstens moeten de boeren op het ekonomisch kompas varen en een ekonomische bedrijfstak opzetten (puur marktgericht). Op zichzelf een nobel streven. Maar tegelijkertijd willen de beleidsmakers een goed plattelandsbeleid, een politie die zich richt op een leefbaar Europees platteland, waarin de boeren een belangrijke funktie vervullen. Om die tweede doelstelling te bereiken kunnen de boeren rekenen op inkomenssteun (je zou kunnen zeggen een 'aanwezigheidspremie' of een 'stofferingspremie'). De genoemde inkomenssteun is in elk geval een compensatie voor de prijsdalingen die de boer moet slikken wanneer hij de neus richt op de markt. Simpel: de graanteler moet het stellen met veel lagere graanprijzen (de notering op de wereldmarkt is 50 ä 60 procent van de Nederlandse graanprijs), maar hij krijgt wel een hectaresteun die hem op het huidige inkomenspeil houdt.

Fluiten naar steun De ommezwaai in de Europese landbouwpolitiek wordt met gemengde gevoelens ontvangen. Boeren lijken blij met de direkte inkomenssteun, dat geeft hun enige zekerheid. Toch vragen zij zich af of de nieuwe Europese koers wel een duurzame is, of deze koers wel is vol te houden. Europa maakt de ommezwaai om er goedkoper uit te komen, maar de politieke draai zal er alleen maar duurder op worden. Rekenmeesters en deskundigen becijferen dat de nieuwe Europese landbouwpolitiek veel meer druk zal leggen op het EG-huishoudboekje. Bovendien is het EG-systeem van direkte steun een ingewikkeld geheel dat veel administratie (bureaucratie) zal vragen en dat nauwelijks te controleren is. Zitten Europese boeren te wachten op een papieren tijger? Willen boeren maandelijks naarde loketten om hun premie te beuren? De nieuwe politiek is met te betalen. Het nare is alleen dat over enkele jaren de boeren met gedaalde prijzen zitten en mogen fluiten naar inkomenssteun als de Brusselse geldpotten leeg zijn. Bruintje kan immers die zware Europese kar niet lang trekken. De Brusselse politieke draai wordt door sommigen met vreugde begroet. Het zou wel eens een mus kunnen zijn die geen lang leven beschoren en weldra dood is. Een nuchtere boer heeft dat heel gauw in de gaten....

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen