Synopsis van de vier evangeli�n
Het is een moeilijk woord dat hierboven staat: 'synopsis'. Het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal (Van Dale) geeft als betekenis: 'korte schets, overzicht'. Het is afgeleid van een samengesteld Grieks woord waarin zowel het begrip 'samen' (sun) als het begrip 'zien' (opsis) uitgedrukt wordt. 'Synopsis' is dus zoiets als: een samengesteld overzicht dat met elkaar het geheel van iets te zien geeft. In de theologie en in de bijbelwetenschap is het woord 'synopsis" vooral gereserveerd voor de drie eerste evangeliën, dus Mattheiis. Markus en Lukas, Zij worden wel de synoptische evangeliën genoemd. Ieder die de inhoud van die bijbelboeken uit het Nieuwe Testament kent, weet dat er veel overeenkomst tussen die drie is. Leg je ze naast elkaar, dan blijkt dat de grote lijn dezelfde is, dikwijls met gelijke woorden. Toch heeft ieder evangelie weer een eigen karakter. Met eigen typerende woorden en met eigen accenten. Samen vormen deze evangeliën dus een 'synopsis', een samengesteld overzicht van het leven van de Heere Jezus op aarde, vanaf Zijn geboorte tot en met Zijn hemelvaart. Welnu, dat naast elkaar leggen gebeurt in het boek dat ik vandaag aankondig. En dan niet alleen de drie eerste evangeliën die ik noemde, maar daarnaast ook het evangelie naar Johannes. Dat heeft weliswaar een ander karakter dan de eerste drie, maar omdat ook dit evangelie het leven, het werk en de woorden van de Heere Jezus weergeeft, is het met de andere te vergelijken. Het boek van dr. Fahner heeft die vier evangeliën in even zovele kolommen naast elkaar geplaatst, de vergelijkbare plaatsen op dezelfde hoogte. Dat heeft het voordeel dat degene die de inlioud van de vier evangeliën wil bestuderen, de zogenaamde parallelle plaatsen direct naast elkaar ziet. In één oogopslag kunnen dan de overeenkomsten en de verschillen worden nagegaan. U zult wel begrijpen dat er in de loop van de geschiedenis tal van vragen zijn gesteld naar de achtergronden van de verschillen in de evangeliën. Vooral sinds de tweede helft van de achttiende eeuw is er veel nadruk gelegd op die verschillen. Op zichzelf is het niet verkeerd wanneer er nauwkeurig studie wordt gemaakt van de plaatsen waar het ene evangelie een andere verwoording heeft dan het andere. Het kan zelfs tot een verhelderd zicht leiden op de diepe betekenis van de tekst Ik denk in dit verband aan een mooi boek dat zo'n twintig jaar geleden verscheen: 'EvangeUe in viervoud. Een karakteristiek van de vier evangeliën' van wijlen dr. J.P. Versteeg, de Apeldoomse nieuwtestamenticus. Met veel kennis van zaken en toch in heel bevattelijke taal karakteriseert hij m dit boek elk van de vier evangeliën. Zo typeert hij ze achtereenvolgens als 'het evangelie van de Messias van Israël' (Mattheüs), 'het evangehe van de Zoon des mensen' (Markus), 'het evangelie van de Heiland der wereld' (Lukas) en 'het evangelie van de Zoon van God' (Johannes). Hij wijst er op dat het eigen karakter van de evangeUën een eigen wijze van verklaring van elk van die vereist. Zelf acht ik het van grote betekenis om met het oog op die verschillende karakteristiek toch de onderiinge eenheid niet te veronachtzamen. In de vier evangehën klinkt onmiskenbaar de eigenheid van elk van de evangeheschrijvers door (Johannes Markus was een andere persoonlijkheid dan Lukas, de arts) en ook de 'eerste doelgroep' van elk evangelie (Mattheüs richt zich vooral tot de Joden en Lukas met name tot de heidenchristenen), maar boven alles staat dat de Heilige Geest de primaire Auteur is. Hij is het die getuigenis geeft aangaande Christus, Wiens Naam de enige is, gegeven tot zaligheid. En boven alles moeten we uitgaan van de historische betrouwbaarheid van de inhoud van de evangeliën. De leer van Christus vindt zijn grondslag in de Schriften van het Nieuwe Testament, waarvan de evangeliën een fundamenteel onderdeel uitmaken. Zij bevatten het getuigenis aangaande Jezus van Nazareth, de Zoon van God. Wat de Schriften ons aangaande Hem meedelen, is bedoeld om in het geloof aanvaard te worden. En dat zijn "geen kunstig verdichte fabels", maar het zijn feiten! Het christelijk geloof is op feiten gefundeerd! Daarom mag en moet er volle aandacht zijn voor dat ene en uiteindelijk ongedeelde evangelie van Gods genade in Christus. Een 'synopsis van de evangeliën' kan hieraan dienstbaar zijn. Ik beveel dit boek van harte aan bij degenen die de bijbel méér dan oppervlakkig willen bestuderen. De Schriften zijn het waard om woord voor woord gespeld en overwogen te worden. Om te proberen de verbanden en de overeenkomsten op het spoor te komen. Dr. Chr. Fahner, de samensteller, geeft aan het slot van zijn boek nog een overzicht van wat wel genoemd wordt 'het synoptisch probleem'. Degene die iets kent van het nieuwtestamentisch Grieks kan dit alles nog veel grondiger bestuderen. Een ware 'Fundgrube' is het hieronder genoemde boek van Kurt Aland: ook een synopsis, maar dan in de Griekse grondtekst. Met talloos veel verwijzingen naar handschnften en andere bijbelplaatsen. De Heere zegene de lezing van Zijn Woord! N.a.v.: Dr. Chr. Fahner, Synopsis van de vier evangeliën. Uitgeverij De Banier, Utrecht. Gebonden. 313 pagina's. Prijs € 36,08. Kurt Aland, Synopsis Quattuor Evangehorum. Deutsche Bibelgesellschaft, Stuttgart. Gebonden. 590 pagina's.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 5 april 2002
Eilanden-Nieuws | 16 Pagina's