De wereld wil bedrogen worden

Zestig jaar geleden geleerd

De titel van deze column is geen vondst van mij. Het is een spreuk die ik zestig jaar geleden in de eerste klas van het gymnasium leerde kennen. Het is een zin uit de latijnse grammatica. Mundus vult decepi. Ik schrijf hem maar over, al zullen niet veel lezers met het Latijn vertrouwd zijn. Wie de auteur ervan is, is me door de jaren heen ontschoten. In elk geval een man van naam.

Zo'n zin blijft hangen. Dikwijls is hij mij in gedachten gekomen en bleek hij bewaarheid te worden.

Ik heb er in deze weken veel aan moeten denken. Laat ik het direct maar zeggen: De wereld wil door Saddam Hussein bedrogen worden. De wereld laat zich bedriegen. Dat is geen autonoom gebeuren. Men is er zelf bij. Vele wereldgroten die op internationaal terrein beslissingen (moeten) nemen, willen niet zien dat de dictator uit Bagdad hen bedriegt en beliegt.

Ik ga in dit artikel niet in op het al of niet gerechtvaardigd zijn van een oorlog die Amerika tegen Irak begint. Dat is stellig ook een onderwerp voor de rubriek Ethiek. Het zou eerder een thema zijn voor een hoofdartikel in een dagblad.

Ik schrijf dit artikel vóór de vergadering van de Veiligheidsraad op 14 februari.

Het gaat mij er nu om, dat leiders van volken zich bewust laten bedriegen. Wie in het zakenleven te maken zou hebben met een figuur als Saddam Hussein, zou spreken van volstrekte onbetrouwbaarheid. Een man met wie je geen zaken kunt doen.

Een leider die de resolutie van de Verenigde Naties met voeten treedt. Hij werkt de inspecteurs tegen en verhindert hen hun werk te doen. Hij ontkent de kracht van de bezwaren die tegen zijn politiek worden ingebracht en doet bewijzen af als derderangs praatjes. Een wereldstaat onwaardig, is zijn commentaar. Hij is niet alleen niet onder de indruk van de tegen hem ingebrachte bezwaren. Hij verwijst ze naar de schroothoop van internationaal politiek geblunder.

En dan toch maar zeggen: Er is door onderhandelen nog kans op vrede. Dat betekent uitstel claimen, waardoor er in intenties en situaties niets maar dan ook niets verandert. Uitstel wekt valse hoop en bewerkt verdeeldheid. Het is voor mij volstrekt onbegrijpelijk dat de leiders van Duitsland, Frankrijk en Rusland nog geloof hechten aan de bereidheid om resolutie 1441 onvoorwaardelijk uit te voeren.

Dat wil Saddam Hussein niet. Een beetje toegeven met de mond, maar weigeren met het hoofd en het hart. Dat is in de laatste drie maanden overduidelijk geworden.

De schrijf dit als mijn diepe overtuiging, na het intensief volgen van al het gedraai in de Iraakse politiek. Eigenlijk kan men niet eens van gedraai spreken. Saddam Hussein wil niet toegeven. Tijd is winst. Tijdwinst schept ruimte om de verdeeldheid onder zijn tegenstanders te vergroten.

De wereld wil bedrogen worden. Ik onderstreep het hulpwerkwoord 'wil'. Bedrogen worden overkomt je, maar niet in deze situatie. Dat wil je. Dat zoek je. Je hebt er belan" bij, omdat je de confrontatie met de waarheid als inzet niet aanwilt.

Welke belangen?

Er zijn belangen mee gemoeid om de waarheid niet te horen; en dus resolutie 1441 (ernstige gevolgen) niet uit te voeren.

Welke die belangen dan zijn? Ieder staatshoofd zou daar voor zichzelf en zijn land op moeten antwoorden. Niet alleen bloedvergieten voorkomen, hoe edel op zichzelf ook. Evenzeer handelsbelangen, wellicht ook vrees voor de vele Arabieren die als allochtonen in Europa wonen. Ik noem maar wat op, zonder naar volledigheid te streven. Ik ken trouwens alle motieven niet. Vele blijven verborgen.

Wel is rriij duidelijk dat de spreuk uit de latijnse grammatica weer actueel is. De wereld wil bedrogen worden.

Wie zich in het web van de leugen laat vangen, wordt zelf aan de leugen medeplichtig. Ik denk aan Wouter Bos, aan de draai die hij heeft gemaakt zonder dat te willen toegeven. Hij ontkent zelfs dat hij nu anders spreekt dan een week geleden. Het meest opvallende is wel, dat Wouter Bos nu Balkenende en zijn Kabinet verwijt dat zij de verdeeldheid binnen de NAVO aangewakkerd hebben.

Denkt u zich de situatie in. Drie landen zeggen: Nu nog geen besluit over het plaatsen van patriot-raketten nemen.

Met deze stelling brengen deze drie landen een diepe verdeeldheid binnen de NAVO en gaan zij in tegen artikel 4 van het verdrag. De Nederlandse regering spreekt deze landen daarop aan. Daarmee zou ze de verdeeldheid binnen de NAVO aanwakkeren.

Had Nederland dan moeten zeggen, net als Duitsland, Frankrijk en België: wacht tot vrijdag? (14 februari). Met die stellingnarae had onze regering het minderheidsstandpunt versterkt. Dat is kennelijk volgens Wouter Bos de verdeeldheid niet aanwakkeren, maar verminderen. Alsof dit niet evenzeer een keus was voor een van de twee posities. Wie voor het minderheidsstandpunt kiest (overigens tegen de bepalingen van het verdrag), vermindert de verdeeldheid. Wie voor het meerderheidsstandpunt kiest, vermeerdert de verdeeldheid door die aan te wakkeren. Vatte wie het vatten kan.

Motieven om de waarheid niet te horen of te zien

Wie het niet wil zien, heeft zijn motieven om niet te willen zien. Dat is de waarheid in de spreuk uit mijn oude latijnse grammatica: de wereld wil bedrogen worden. Beslissend is niet het bedrogen willen worden, maar de motieven waarom iemand bedrogen wil worden.

Dat geldt ook buiten het terrein van de politiek.

W. H. Velema

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen