Han Verkaart

In 1997 kon Han vervroegd de VUT in. Hij wilde niet met lege handen komen te zitten en oriënteerde zich op de hobbymarkt.

In Spijkenisse kende hij een man die werkte met Tiffany. En het werken met glas sprak Han wel aan. Hij beleefde aan zijn nieuwe hobby veel plezier. Maar als je dingen gaat maken, krijg je al snel meer dan je zelf kwijt kunt. De door hem en Greet vervaardigde producten bracht hij met succes aan de man op creamarkten die werden georganiseerd op Port Zelande. “Dat was heel leuk”, vertelt Han. “Het werken in de stand, voor het publiek, dat spreekt mensen altijd aan. Vooral Duitsers. Soms wachten die mensen tot een werkstuk klaar is: “Ddt wil ik hebben”, zeggen ze dan.” In 1998/99 kwamen Han en Greet naar de Westplaat in Sommelsdijk. De hobby’s lagen toen even stil vanwege de bouwwerkzaamheden. En de-creamarkten op Port Zelande werden ook gestaakt, omdat ze na zeven jaar creamarkten al zoveel van dezelfde dingetjes hadden verkocht, met name ook van Greet, dat daar het nieuwtje wel een beetje af was.

"Steeds ‘eieren met babyhoofdjes’ maken was op den duur niet zo leuk meer. Han is wel twee maal per jaar aanwezig op de hobbymarkten in verpleeghuis ‘de Samaritaan'. Verder timmert hij niet zo uitbundig aan de weg, hij heeft toch wel werk. En hoewel hij graag met zijn hobby bezig is, ruimt hij er niet dagelijks tijd voor in. Hij wil ook nog wat energie overhouden voor zijn andere hobby: fietsen. Dat doet hij samen met zwager, die toevallig ook nog zijn buurman is. Voor een rit van 40 kilometer in de februarikou draait hij zijn hand niet om. Maar daar gaat het nu niet over. Terug naar het glas. Op een goede dag las Han in een regionale krant een advertentie van Moniek van Munster, van atelier Metamorfose. Zij gaf een cursus in de J.C. van Gentschool en Han ging daar heen. Natuurlijk leerde hij weer nieuwe dingen. Han: “De contacten met Moniek zijn goed. Ik zie ons meer als collega’s dan als concurrenten.” Hoe gaat de hobby in zijn werk? Han: “Ik zal eerst iets vertellen over Tiffany. Om te beginnen heb je een afbeelding nodig; een tekening, die redelijk te verdelen is in vlakjes. Als een tekening dat niet is, pas ik hem aan, zodat hij wel geschikt is om na te maken van glas. Van elk afzonderlijk onderdeeltje van de gewenste afbeelding maak je een malletje van plastic. Dat snijd ik uit een overheadsheet. Alle malletjes bewaar ik in afzonderlijke enveloppen. Met een watervaste stift breng ik de vormen van de malletjes over op de glasplaten die ik voor het werkstuk wil gebruiken. Als de lijnen goed droog zijn, begint het snijwerk. Met een goede glassnijder haal je de stukjes uit de platen. Het materiaal komt uit de speciaalzaak in Oud Gastel, Hilversum, of Eindhoven. Na het snijden zijn de stukjes nog niet geschikt om te worden verwerkt: ze moeten eerst geslepen worden. Dit gaat met een watergekoelde slijpmachiné. Omdat glas zo hard is, en je het bewerkt met diamant in de zaag- of slijpmachine, moeten deze handelingen altijd vergezeld gaan van een toegevoegde vloeistof. Olie in de glassnijder; water in de zaag- en slijpmachine. Anders wordt de temperatuur tijdens de bewerking te hoog en zouden er ongelukken kunnen gebeuren. De pleisters liggen in de hobbyruimte trouwens altijd binnen handbereik, want glas is en blijft scherp. Als de randjes van de onderdelen mooi glad geslepen zijn, is het

Als de randjes van de onderdelen mooi glad geslepen zijn, is het zo ver dat ze kunnen worden voorzien van het materiaal dat de stukjes onderling verbindt. Dat is in het geval van de Tiffany een zelfklevend koperbandje. Dit wordt met grote precisie rond het onderdeeltje aangebracht.

Met geoefende Hand geeft Han een kleine demonstratie. Als alle stukjes van het te maken voorwerp van koperband zijn voorzien, is het zover; Han gaat nu alle onderdelen als een puzzel in elkaar passen. Hij doet dit op foamboard, dat ook wel wordt gebruikt voor het maken van maquettes. Door middel van kopspelden worden de stukjes op hun plaats gehouden en dan kun je de afzonderlijke onderdeeltjes gaan solderen. Zit alles goed aan elkaar, dan komt de volgende handeling: het patineren. Dat kan gebeuren in koper-, zilver-, bronskleur of zwart.

Samengevat kun je zeggen dat Tiffany bestaat uit ontwerpen,

snijden, slijpen, solderen en patineren. Om deze handelingen aan het publiek te laten zien, heeft Han ze overzichtelijk op een plankje gezet, zodat duidelijk wordt waarmee hij bezig is. Een speciale liefde van Han zijn de vlinders en kleinere beestjes als raamdecoraties. Maar ook voor een mooie lamp kun je bij hem terecht. Verder krijgt hij regelmatig kleine opdrachtjes en werkt hij aan reparaties van bestaande ramen. Natuurlijk is ook de familie al voorzien; iedereen kreeg een prachtige waxinelichthouder cadeau. Voor ontwerpen neemt Han graag afbeeldingen uit boeken als voorbeeld. Dat mogen overigens ook wel eens kleurboeken zijn. Zelf iets verzinnen vindt hij moeilijk, al is hij handig genoeg om in een bestaand voorbeeld iets te wijzigen.

Over de creamarkt op Port Zelande valt nog wel iets leuks te vertellen. In de kraam hing een raamhanger van drie pinguïns.

Het was een ‘plaatje’ geworden; zo laat de fotomap/catalogus zien. Een mevrouw uit Limburg was helemaal weg van deze hanger. Ze had namelijk de pinguïn uitverkoren als verzamelobject, maar ze had op de uitgave van de aanschafprijs niet echt gerekend. Teleurgesteld vertrok ze weer in zuidelijke richting, met in haar achterhoofd de droom ooit nog eens in aanraking te komen met Han Verkaart en zijn prachtige raamhanger én...

dan wél genoeg geld bij zich te hebben. Maar ja, zo’n kans was wel erg klein, besefte ze. Wie schetst Han’s verbazing toen na een jaar dezelfde mevrouw aan de telefoon was. Zijn telefoonnummer had ze opgespoord via Port Zelande, en de vraag was natuurlijk of de pinguïn er nog was. Han kon die vraag met ‘ja’ beantwoorden. En, als slot van het verhaal hebben Han en Greet de raamhanger tijdens een rit naar Frankrijk zelf afgeleverd bij de dolgelukkige klant, waar ze nog een halve dag bleven ‘hangen’, zo gezellig was het!

Het maken van glas-in-lood gaat anders dan Tiffany. Op een speciale ondergrond wordt eerst een ontwerp gemaakt, waarna de verschillende delen uit glas worden gesneden. Symmetrie is, vooral bij ramen, dikwijls een must. Het grote verschil met Tiffany is nu, dat het glas niet wordt gesoldeerd, maar in een speciaal op maat gemaakt loodprofiel wordt geschoven. En dat profiel wordt op zijn beurt weer wel gesoldeerd. Glasbewerken is best een prijzige hobby. Materiaal en glas zijn duur. Daartegenover staat dat het eindproduct de investering weer terugverdient.

Over de productie van het glas valt ook nog wel iets te vertellen.

Han haalt de boeken erbij. Normaal gesproken wordt glas gemaakt door het smelten van zand. Bij gekleurd glas wordt daar vloeibare kleurstof aan toegevoegd. Bij een ‘slordige’ verdeling van de kleurstoffen kun je een wondermooi effect in de hete vloeistof aanbrengen. Het glas wordt daarna gewalst en op deze manier ontstaan de mooiste kleuren en patronen. Er bestaat ook glas met de bijzondere naam “Bull’s eye’. Dit glas is van een bijzondere structuur, en de bereiding daarvan is ook weer anders; losse stukjes gekleurd glas worden samen gesmolten en daarna gewalst. Hierbij ontstaan fraaie ronde vormen in het glas. Han geeft geen cursussen, maar soms werkt hij samen met een aantal kennissen aan zijn hobby. De enige cursus die hij verzorgt is de cursus ‘Tiffany in 4 dagdelen’, die hij geeft bij Ineke en Willem van der Jagt, vrienden in Frankrijk, waar hij ook deze zomer weer hoopt te zijn van 21 juni t/m 27 juni. Ze hebben daar beschikking over een verrukkelijk overdekt terras, zodat ze altijd lekker buiten kunnen werken met een schitterend uitzicht over de heuvelachtige omgeving. Han is daar gastdocent, en Ineke en Willem serveren een overheerlijke lunch.

Naast de cursus glas bewerken verzorgt Greet een cursus poppen maken met pretex. Wie meer wil weten over de creavakantie belt even met Han, Nicolaas Beetsstraat 12 in Sommelsdijk, tel. nr.: 0187-481353; of kijkt op de fraaie website: www.creavakantie.nl. Alvast veel creagenoegen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen