Christelijke Encyclopedie

Al heel wat jaren heb ik hem in mijn bezit: de Christelijke Encyclopedie. In zes kloeke delen, in zwarte linnen band met goudopdruk, uitgevoerd op zwaar glanzend papier, met veel zwart-wit illustraties, totaal 4.400 pagina's. Het betreft de uitgaaf van 1977, de ongewijzigde herdruk naarlje tweede geheel herziene druk van 1956-1961.

En nu verscheen een nieuwe Christelijke Encyclopedie! In drie vuistdikke delen, eveneens in linnen gebonden, overigens in een strakke eigentijdse vormgeving. Afgeleverd in een handzame cassette. Dat is een hele durf van uitgeverij Kok te

Dat is een hele durf van uitgeverij Kok te Kampen. Dat gold waarschijnlijk al bij de eerste druk in de jaren twintig. Maar nu temeer! Ligt de tijd van zulke standaardwerken in boekvorm niet achter ons? Wie informatie nodig heeft, begeeft zich tegenwoordig immers op de digitale snelweg en zoekt zijn weg in het World Wide Web. Google, Wikipedia en talloos veel andere intermedia zijn beschikbaar om binnen een mum van tijd de gewenste informatie te verschaffen. En toch deze nieuwe Christelijke Encyclopedie... En dan die naam... Wat een pretentie! Alsof de huidige wereld nog ingedeeld kan worden naar levensbeschouwing. En alsof men tegenwoordig nog zit te wachten op een christelijke interpretatie van feiten en ontwikkelingen. Een laatste stuiptrekking van de zuilenmaatschappij? Zo zal misschien gereageerd zijn door aller

Zo zal misschien gereageerd zijn door allerlei seculiere betweters. Maar uitgeverij Kok heeft het toch aangedurfd om met dit werk te komen, ongetwijfeld na serieus marktonderzoek. Mijn complimenten en een hartelijke aanbeveling. Er moet voor de aanschaf wel wat neergeteld worden: bijna driehonderd euro. Maar dan heb je ook wat. En het is een sieraad voor de boekenplank. In o'pzet is er overigens wel een behoorlijk

onderscheid met de twee eerdere uitgaven. In het Ter Inleiding in de druk van 1956 lees ik dat de encyclopedie bedoeld was als een werk van en voor het protestantisme in Nederland. De medewerkers waren aangetrokken uit diverse orthodoxe groepenngen. Dat is in de diverse bijdragen van toen ook goed te merken. Men wilde een getrouwe weerspiegeling bieden van het protestantse denken. Niet alleen in het bieden van feitelijke informatie maar tevens van principiële vooriichting op alleriei gebieden.

De nieuwe encyclopedie is in dat opzicht oeheel anders van opzet. Bij de samenstelhng is weliswaar het christendom als uitgangspunt genomen, maar dan als cultuurhistorisch verschijnsel. Dal is ongetwijfeld een versmalling en verarming. Overigens, het woord 'christelijk' omsluit niet alleen het protestantisme, maar het gehele christendom, inclusief het rooms-katholicisme. In dat opzicht dus een verbreding. En wat de principiële benadering betreft: deze nieuwe encyclopie wil het christendom niet propageren en verdedigen, maar daarover op een kundige en bondige wijze informatie verschaffen. Objectieve informatie dus. De 250 auteurs zijn niet geselecteerd op grond van hun kerkelijke of confessionele positie, maar op basis van hun specifieke kennis.

De vraag is of zo'n objectieve benadering mogelijk is. Elke informatie bevat selectie en eigen inkleuring. Dat is hier en daar in d diverse artikelen ook wel te merken. Anderzijds is, zo is mijn conclusie na uitvoerig in deze boeken gegrasduind te hebben, deze objectiviteit wel zo veel mogelijk nagestreefd. Dat betekent ook dat de weergave van allerlei sekten en stromingen zonder enige toetsing aan de Heilige Schrift worden beschreven (bijvoorbeeld Bhagwan Shree Rajneesh), De vraag is: wat is dan het christelijke van

De vraag is: wat is dan het christelijke van deze encyclopedie? Dat ligt vooral hierin dat informatie wordt geboden over namen, woorden en begrippen die met het christendom verband houden en die in samenleving worden gebezigd. Er is vooral aandacht voor het christendom van de laatste twee eeuwen in het Nederlandse taalgebied en minder voor hoogtepunten uit zijn eerdere geschiedenis. Dat is wel jammer. Dat is ook een kenmerkend verschil met de twee eerdere edities. Om u een indruk te geven van de onderwerpen die aan de orde komen, geef ik de trefwoorden van de eerste pagina's van het eerste deel: Aafjes, Lambertus Jacobus Johannes, Aalberse, Petrus Josephus Mattheus. Aalders, Willem. Aalmoezenier. Aanbidden. Aanbod van genade. Aangeboren begrippen. Aanroepen. Aantjes, Willem. Aartsbisschop. Illustratief voor de beperkte actualiteit van een encyclopedie is dat het recente overlijden van dr. W. Aalders er niet meer in verwerkt kon worden. Tekenend voor de gewijzigde opzet, vergeleken met de vorige, is de behandeling van 'Aanbod van genade' .In 1956 een brede dogmatische uiteenzetting, nu een korte aanduiding van niet meer dan tien tegels. Nog enkele kenmerken: er zijn veel fullcolour illustraries opgenomen, het geheel bestaat uit 3000 trefwoorden, er is verwijzing naar recente literatuur en er is als extra een uitgebreid personenregister opgenomen. Een encyclopedie die leest als een krant!

N.a.v.: Christelijke Encyclopedie in drie delen. Uitgeverij Kok te Kampen. Gebonden. Geïllustreerd. 2026 pag. ISBN 90-435-0350-9.

J.M.J. Kieviet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen