Orgaandonatie

Enige schroom

Met een zekere schroom begin ik aan dit artikel. De lezer zal begrijpen dat ik niet graag mijn collega, mede­columnist Jochemsen voor de voeten wil lopen.

Er wordt weer veel over orgaandonatie geschreven. Met name wel, omdat het aantal donoren afneemt. Patiënten die op een transplantatie wachten, moeten soms lang geduld hebben; zo een eventuele donatie al niet te laat komt.

Ik heb geen andere argumenten pro en contra, dan ik in vroegere artikelen heb aangevoerd. Daarbij zal ik bij de pro­argumenten wel enkele kanttekeningen maken die van een zeker voorbehoud getuigen. De lezer oordele zelf.

God de Schepper is Eigenaar

In onze kringen is een van de sterkste argumenten tegen orgaandonatie dit: ons lichaam is een schepping van God. Van Hem hebben we het gekregen. Daarom past ons eerbied jegens ons lichaam, ook na het sterven. Wie Gods eigendom is in leven en sterven zal niet kunnen zeggen dat hij vrijelijk over zijn lichaam, voor en na het sterven, kan beschikken. Integendeel, wij zijn van elke beslissing over ons lichaam, voor en na het sterven, verantwoording verschuld aan God. We zijn geen baas over eigen lichaam, noch over onze buik noch over welk orgaan ook.

Er gebeurt heel wat Dat wil niet zeggen dat er

Dat wil niet zeggen dat er niets zou mogen gebeuren met ons lichaam. Heel de hedendaagse medische geneeskunde bestaat voor een belangrijk deel uit ingrepen. Organen door operatie

Organen door operatie wegnemen en door implantatie vervangen, komt voor, ook onder christenen. Ik ken een echtpaar waarvan de man een nier aan zijn vrouw heeft afge

staan. Beiden mogen na de transplantatie van een aantal jaren geleden, samen verder leven.

Tegen deze, toch grote ingreep, is vanuit geloofsstandpunt geen bezwaar ingebracht. Zo heeft ook wel in de krant een foto gestaan van een vader en een dochter die een vergelijkbare nierdontatie hebben doorstaan.

Waarom bezwaar tegen donatie na het sterven? Waarom dan wel aarzelingen of zelfs doorslaggevende bezwaren tegen donatie na het sterven? Meermalen heb ik het heel

Meermalen heb ik het heel eenvoudig horen uitdrukken met het argument: wij mogen het hchaam van een gestorvene niet verminken.

Uit zo'n opmerking spreekt respect voor het lichaam van een overledene. Dat respect is zeer te waarderen. Wij zullen met het stoffelijk overblijfsel (om het zo maar eens uit te drukken) niet lichtvaardig en zeker niet luchtig omgaan. Wij hebben de overledene,

Wij hebben de overledene, ook met zijn of haar lichaam liefgehad. Daarom zal tederheid en respect de behandeling ervan kenmerken.

Maar toch

Maar toch... stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren, lezen we in Genesis 3:19. Daarom spreken we ook van een stoffelijk overschot, al doen we dat met respect voor wie en wat de overledene geweest is. Het is wat cru uitgedrukt.

Het is wat cru uitgedrukt. Toch spreken we over de vertering die het lichaam van de gestorvene ondergaat. Dat doen we heel expliciet als we het graf aanduiden als de groeve der vertering.

Hoe veel eerbied we moeten hebben voor het menselijk lichaam als schepping van God, wat er na de dood van overblijft is stof dat tot stof wederkeert.

Naastenliefde

Dan rijst de vraag ­ dat is voor mij de kern ­ mogen wij uit naastenliefde en als vorm van daadwerkelijk hulpbetoon, een (of meer) organen aan het verderf onttrekken om daardoor het leven van een medemens te verlengen?

Christus heeft tot ons behoud Zijn levend lichaam gegeven (en nog veel meer). Zouden wij dan een of meer organen, na ons sterven niet ten dienste van verder leven van een medemens mogen geven? Ik antwoord daarop vol

Ik antwoord daarop volmondig 'ja'.

Wel zou ik een aantal beperkende bepalingen daaraan willen toevoegen.

Een daad van vrijwilligheid

Allereerst: net moet een daad van vrijwilligheid zijn. Niemand kan of mag hiertoe gedwongen worden. Het is een persoonlijke zaak, een persoonlijke beslissing.

Ik acht het onjuist dat wie op het verzoek van de overheid geen antwoord geeft, geacht wordt donor te willen zijn. Dan gaat de overheid uit van een stilzwijgende goedkeuring, maar valt er niet te spreken van een bewuste gave. Het donorschap vervalt dan, ten gunste van een technische regeling die de overheid de burgers voorlegt, om niet te zeggen: oplegt. Dus een bewuste beslissing van de donor. Voor een christen zullen bij het afstaan van organen bovenstaande overwegingen ­ geloofsoverwegingen ­ doorslaggevend zijn. Bovendien moet de donor

Bovendien moet de donor ervan overtuigd kunnen zijn dat het sterven niet bespoedigd wordt om de organen in een des te beter en bruikbaarder situatie in handen te krijgen; lees vooral: in handen te nemen. Gebeurt dat laatste wel, dan wordt aan de vrijwilligheid van de donatie afbreuk gedaan.

Bijna zou ik zeggen: dan worden de organen geroofd. Geen arts zou zich daarvoor moeten (willen) lenen.

Het motief om donor te zijn moet bestaan uit naastenliefde; dus hulpvaardigheid.

Maar is dat ook niet het geval met het afstaan van bloed? Ook dan spreken we van donorschap. De bereidheid om te helpen door iets van onszelf af te staan. In dit geval zelfs zoiets intiems als het bloed van een levende!

. Dus een zaak van vrijwilligheid. Niet, nooit gedwongen. De Latijnse stam van donor betekent ook 'geven'. Die gedachte blijve bij het doneren van organen centraal.

Nooit ertoe gedwongen

Tenslotte zal duidelijk zijn dat men hiertoe nooit gedwongen kan worden. Gebeurt dat wel, dan vervalt de gedachte van donorschap.

Wie hiertoe de vrijmoedigheid mist, moet er niet lelijk

om aangekeken worden. Niemand kan of mag gedwongen worden.

Het is wel op zijn plaats binnen de gemeente met elkaar te spreken. En daarmee eigen en anderer intentie te onderzoeken, wilt u: te toetsen.

Laten vooral kinderen en nabestaanden weten wat uw persoonlijke beslissing is. Mijn advies tot doneren, ook

Mijn advies tot doneren, ook na overlijden, is positief, onder het voorbehoud van bovenomschreven beperkingen. We gaan respectvol met het

We gaan respectvol met het lichaam van onze overleden geliefden om, maar moeten tegelijk zeggen ­ het staat al in het derde hoofdstuk van Genesis ­ wat ons lichaam betreft keren wij weer tot stof.

Des te groter het wonder van de lichamelijke opstanding bij Jezus' komst. Wat een wonder: een nieuw herschapen lichaam, gelijkvormig aan het verheerlijkte lichaam van Christus (Filippenzen 3:21).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen