Wat betekent 'rechtvaardiging in de vierschaar van het geweten'?

De leei van de lechtvaardiging dooi het geloof alleen is het artikel waai de keik mee staat of valt Het karakter van onze godsdienst woidt bepaald door het antwoord dat wij geven op de vraag hoe een mens vooi God kan bestaan De Schi ift leei t ons dat de enige giond van onze zaligheid en i echtvaai diging het bloed en de verdiensten van Christus zijn God spieekt een zondaai viij van zijn schuld, omdat Hij hem de volkomen genoegdoening, geiechügheid en heiligheid van Chiistus toelekeiit Het middel waai dooi WIJ delen in C hi istus gerechtigheid IS het geloof Iedereen die in geloofde toevlucht neemt tot Chiistus, IS lechtvaardig vooi C>od Zoals het onmogelijk is zondei geloof wel lechtvaardig voor God te zijn, zo is het ook onbestaanbaai met geloof met rechtvaardig vooi de Heere te zijn

In de tijd na de Refoimaüe weid de zekerheid van het geloof een aangelegen punt Is nu elke chi isten ten alle tijde ten volle veizekerd van het feit dat hij het eigendom van Chiistus IS' In ovei eenstemming met de Schrift wordt in de Dordtse Leen egels gesteld dat we zeker zijn naar de mate van ons geloof Hoe stei kei ons geloof is, des te gioter IS ook de blijdschap en de zekerheid

Niet elke christen heeft de volle zekeiheid van het geloof In velband daarmee vind je bij sommige godgeleerden de ondei scheiding tussen de i echtvaai diging vooi de vierschaai van God en de lechtvaardiging m de vierschaai van het geweten Zo maakt John Owen deze ondei scheiding in het boek dat hij schreef ovei de i echtvaaidiging HIJ bedoelt daarmee dat met elke christen die door geloof met Chiistus is verbonden en daai mee rechtvaardig is m het aangezicht van God, ook die zekeiheid in zijn eigen geweten gevoelt Ondei de i echtvaardiging in het geweten vei staat John Owen het proces waaibij er innerlijk de vreugde en de zekerheid ontstaat dat Christus de onze is en wij van Hem zijn Owen wijst erop dat in dit pi oces de wei kingen van Gods Geest in ons hart (de kenmerken van de wedergebooite) en de vei zegeling van Gods Geest een beslissende 1 ol spelen Omdat wij de wei kingen van Gods Geest in ons hait ei varen en de onfeilbare kenmerken van genade bij onszelf waarnemen, ontstaat er de zekerheid dat ons geloof waarachtig is en wij het eigendom van Christus zijn Vanaf de negentiende eeuw heeft de uitdrukking 'rechtvaardiging in de vierschaai van het geweten" in Nedeiland een toegespitste betekenis gekiegen Gebruikmakend van bepaalde gedachten van Comrie ­ op een wijze oveiigens waarin Comrie zichzelf niet herkend zou hebben ­ vond m het gezelschapsleven van de negenüende eeuw de gedachte ingang dat de lechtvaardiging in de viei schaal van het geweten een eenmahge crisiservaung IS waarvan men de dag en het iiui weet te noemen In deze voorstellingswijze kan een mens pas zeker zijn van zijn rechtvaai digmg vooi God en mag hij daar pas mee vei ti oost woi den als hij zo'n cnsiseivaiing heeft meegemaakt Vooi afgaande aan deze cnsiservarmg, zo stelt men dan, kan er wel geloof zijn en een leven uit de beloften, maar er IS nog geen leven uit Christus zelf Om tot deze ci isiservai ing te komen moet men met het leven uit het geloof en dooi de beloften vasdopen om uit Chi istus zelf te lei en leven Naai deze inzichten is men vooi afgaande aan deze ci isiservai mg wel aan de zijde van God rechtvaardig, maai niet aan de zijde van een mens

Wat moeten wij van deze dingen zeggen' In feite worden zo het geloof en i echtvaai digmg uit elkaar getiokken Men kan dooi het geloof leven en toch niet 1 echtvaai dig voor God zijn Dat staat uiteindelijk haaks op de boodschap van de Refoi ma tie De Refoimatoien hebben ons geleerd dat een mens, hoe zwak zijn geloof ook mag zijn, m Christus vooi God i echtvaardig IS Chi istus is niet het eindpunt, maar het beginpunt van de geestehjke loopbaan Je vindt dat ook 111 de Redelijke Godsdienst van Biakel Biakel stelt, als het gaat om de wedergeboorte, heel duidelijk dat de wedei geboorte plaatsvindt waai een mens voor het eerst in geloof tot Chnstus vlucht De tegenstelhng tussen het leven uit de beloften en het leven uit Christus is een volstrekt onbijbelse tegenstelhng Christus komt namelijk tot ons door de beloften van het Evangelie Neigens in de Bijbel komen we tegen dat een mens vast moet lopen met het leven uit Gods beloften Integendeel, het is zaak dat WIJ dat hoe langer hoe meei lei en doen Steeds weei hebben we te beoefenen dat de zaligheid ligt in het zien op Jezus Daarin is spi ake van een opwas We leren daarbij steeds meer uit Chi istus en Zijn beloften te leven en mogen afzien van onszelf en de omstandigheden Bij die opwas kunnen ci isisei varingen een rol spelen, maar dat is met noodzakelijk Vele groten in het koninklijk dei hemelen hebben geen specifaeke crisisei vanngen gehad Ik noem Brakel, Heniy, Wulfeit Floot en ook Newton Andeien hebben wel van een of meerdere ci isisei varingen in hun leven geweten, maai die vei tonen niet de kenmei ken van de rechtvaaidigiiig van de vieischaai in het geweten Ik noem Augustinus, Luther en Bunyan Het mag ook wel tot nadenken stemmen dat de genoemde leei van de i echtvaai diging in de viei schaal van het geweten alleen ondei chiistenen van Nederlandse afkomst bekend is Nauw aan ons veiwante gi oepen in het buitenland weten er niet van af Ik denk aan de Sti ict Baptist in Engeland en aan de Fiee Presbytei lans in Schotland Ondei laatstgenoemde gioepering IS een piedikant die dergelijke inzichten huldigt, zelfs schorsingswaal dig De leei dat ZIJ die wedei omgeboi en zijn tot een levende hoop een apaite cnsisei varing nodig hebben om tot volkomen zekerheid te komen, acht men daar (terecht) strijdig met de lechtvaardiging door het geloof alleen Ik weet dat meerdere achtenswaardige kindeien en knechten van God in sterkere of mmdei steike mate het gevoelen van de lechtvaardiging in de vierschaai van het geweten hebben aangehangen Sommigen mochten weten van een zeei nauwe omgang met God Dat zegt echter met­, dat hun inzicht met betiek­*" king tot deze zaak juist was We moeten alle inzichten, door wie ook gehuldigd, toetsen aan het onfeilbai e Woord van God Kinderen van God kunnen falen, en hebben meer dan eens gefaald De Heere daai entegen nooit

Aan deze zaak zitten trouwens meerdere kanten Waarachtig geloof IS een zaak van het hai t De Heeie kan en wil crisiservaungen gebruiken om het geloof te bevestigen en te versterken Het IS echter wel van gioot belang dat de beleving ook in bijbelse begrippen verwoord woi dt Daar ontbrak wel eens wat aan Een gelovige die een cnsiseivaiing heeft meegemaakt, mag getuigen dat hij tot meer zekei heid is gekomen Onjuist woidt het als hij zegt Vóór die crisiservaring was ik nog niet i echtvaardig voor God, maai nu wel Bijbels is te belijden dat men met meer zeker­, held mag weten dat men i echtvaai dig voor God is en vnjgespioken m Zijn geiicht Petius Datheen schreef een

Petius Datheen schreef een boekje met de titel 'Chnstelijke samenspraak tot tioost van bekommerde hai ten' Daai in geeft hij gespiekken weer die hij zelf gehad heeft met een zekei e Elisabeth de Graaf Deze dame kon niet geloven dat zij rechtvaardig vooi God was Zij stiuikelde immeis nog zo veel en haai geloof was zo zwak Datheen zei haar niet dat zij een cnsiservarmg nodig had om tot de begeerde zekerheid van het geloof te komen, maar wees er haai op dat de grond van onze zaligheid niet m het weik van Gods Geest in ons hgt en dat onze rechtvaardiging niet gebonden is aan een bepaalde mate van geloof Met andeie woorden Datheen troostte Elisabeth met het feit dat zij reeds lechtvaardig vooi God was en gafhaar daai m onderwijs Dat is ook de lijn die wij in onze Catechismus vinden Als het gaat om de sleutelen van het hemehijk lezen we met betrekking tot de verkondiging v an het Wooi d het volgende Vi aag 84 Hoe woi dt het hemelrijk door de prediking des Heiligen Evangelies ontsloten en toegesloten' Antwooid Alzo, als, volgens het bevel van Chi istus, aan de gelovigen, allen en een iegelijk, verkondigd en openlijk betuigd wordt, dat hun, zo dikwijls als zij de beloftenis des Evangelies met een waai geloof aannemen, waarachüglijk al hun zonden van God, om der verdiensten van Christus' wü, vergeven zijn, daarentegen allen ongelovigen, en die zich met van harte bekeren, veikondigd en betuigd wordt, dat de tooin Gods en de eeuwige verdoemenis op hen hgt, zolang als ZIJ zich niet bekeren, naar welk getuigenis des Evangehes God zal ooi delen, beide m dit en m het toekomende leven " Ook hiei zien we de samenhang tussen het leven uit het geloof in Gods beloften en het leven uit Christus

Menig vooi stander van de geschetste leei van i echtvaaidigmg in de viei schaar van het geweten stelt dat christenen die wel wederomgeboren zijn maai geen weet hebben van de genoemde ervaring, uit hun bevinding en met uit Chiistus leven Men geeft hiermee blijk van een verward en innerlijk tegenstrijdig zicht op de betekenis van de bevinding m het leven van een christen Immeis het geneesmiddel dat men deze wedergebol en christenen aanwijst, is met het directe en gedurige zien op Jezus, maar het staan naar een heel bijzondere bevinding Men is zelf niet trouw aan het uitgangspunt dat een mens niet op zijn bevinding moet steunen De leer van de rechtvaai digmg in de vierschaar van het geweten houdt eenvoudige christenen m het donker en plaatst anderen op een voetstuk Zowel het een als het andei is fout Feitehjk komen de vooi standers van de leer van de lechtvaardiging in vierschaar van het geweten heel dicht bij Rome uit Rome stelt dat ei geen zekeiheid van het geloof mogelijk is tenzij men een bijzondere openbai mg heeft gehad Onze Doidtse vadeien hebben heel uitdiukkelijk afgewezen dat ei een bijzondere ervaring nodig is om tot zekeiheid van het geloof te komen In hoofdstuk V, paiagraaf 10 van de Dordtse Leei regels lezen we het volgende "En diensvolgens spiuit deze vetzekerdheid met uit enige bijzondei e openbai ing, zonder of buiten het Wooid geschied, maar uit het geloof aan de beloften Gods, die Hij in zijn Woord zeer overvloedig tot onzen troost geopenbaard heeft, uit het getuigenis des Heiligen Geestes, die met onzen geest getuigt, dat WIJ kinderen en erfgenamen Gods zijn (Romeinen 8 vers 16), eindelijk, uit de ernstige en heilige oefening van een goede conscienüe en van goede werken En zo de uitvei koi enen Gods deze vasten ti oost in deze wereld met hadden, dat zij de overwinning behouden zullen, mitsgaders dit onbedriegelijk pand der eeuwige heei lijkheid, zo zouden zij de ellendigste van alle mensen zijn " Tegenover dit verwarde

gevoelen wil ik de leer van de rechtvaardiging dooi het geloof en de betekenis die de bevinding daaibij heeft, nog eens kort weergeven Waai de Heere ons door Zijn Woord en Geest in het hart laakt, wordt de vraag geboten Hoe kan ik rechtvaai dig verschijnen voor God' Dooi de wedei barende werking van Gods Geest woidt ons verstand verlicht in de kennis van Christus, onze wil wordt vernieuwd en onze gevoelens worden gereinigd We nemen de toevlucht tot Christus Die ons aangeboden wordt om niet Op giond van Zijn verdiensten verklaart God ons rechtvaai dig Zij die door het geloof met Christus verbonden woi den, ontvangen ook het onderpand van de Heihge Geest De Heihge Geest doet ons de troost en kracht van het Wooid ervaien, vei wekt in ons hart heimwee naar God en droefheid naar C>od We bevinden onze eigen verlorenheid en vei doi venheid We mogen ook bevinden dat God de waarachtige IS Deze bevinding is geen grond van het geloof, maai wel een vi ucht en bewijs ervan ZIJ begeleidt het hele leven lang het leven van het geloof Telkens weer bedreigt de chiisten het gevaar dat hij rijk woidt in zichzelf WIJ moeten steeds weei leren om met alles wat wij van de Heere ondervinden een arme bedelaar te bhjven Dat neemt met weg dat we bij nood en druk wel troost mogen putten uit vroegere bevindin^ondei vinding van de ti ouw van God De psalmist zei " k Zal gedenken, hoe voor dezen ons de HEER heeft gunst bewezen " Hier op aaide wandelen Gods kinderen tot aan hun laatste ademtocht dooi het geloof Daarna mogen wij wandelen door aanschouwen Dan IS alle strijd en aanvechting voorgoed voorbij Tenslotte is er nog een boekje dat ik in dit verband heel haitelijk kan aanbevelen Het IS geschieven door ds Knight

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen