Ethiek

Te koop Het blijkt dat er in de rechter

Het blijkt dat er in de rechterflank van de gereformeerde gezindte een levendige handel in preken bestaat. Hiermee bedoel ik dat er mensen zijn die preken op cd's opnemen en deze te koop aanbieden.

'Wellicht hebikal eens geschreven over het verschijnsel dat veel kerkdiensten via internet te belui.steren zijn. Als een kerkenraad daartoe besluit, is dat meestal met het oog op eigen gemeenteleden die niet ter kerke kunnen gaan. Dit betekent wel dat zo'n kerkdienst ook ver buiten de eigen gemeente kan worden 'opgevangen' en beluisterd. Onlangs moest ik in de buurt van Coevorden een begrafenisdienst leiden van een familielid. Een broer van de overledene was al vijftig jaar geleden naar Canada geëmigreerd. Door goede regelingen bleek dat deze familie de rouwdienst in de kerk live kon volgen. Ik heb die familie in Canada vanuit de kerk dan ook gegroet namens allen die in de kerk aanwezig waren. Waar het mij nu om gaat, is dat er mensen zijn die er brood in zien om preken, van waar en van wie ook, op te nemen en deze te koop aan te bieden.

Uiteraard weten deze mensen wel welke predikers goed in het gehoor liggen en aan wie ze dergelijke opnamen kunnen verkopen.

Ambivalent

Het Nederlands Dagblad van 24 oktober bericht nierover op de voorpagina, met een opvallende kop 'Handel in preken zonder toestemming'. Als voorganger in kerkdiensten sta ik wat ambivalent tegenover het ten gehore brengen van kerkdiensten via internet. Het betekent immers dat ieder die de weg weet, kan afstemmen op deze kerkdienst ­ wereldwijd. En dat vaak nog enkele weken nadat de preek is uitgesproken. Mijn moeite hiermee is dat de kerkdienst, en daarmee ook de preek, bestemd is voor een bepaalde gemeente. Via internet kan iedereen in de beslotenheid van die kerkdienst binnenkomen, om niet te zeggen: inbreken. Een preek is toch altijd gericht op het gehoor dat daar, in die dienst aanwezig is. Deze preek is voor die gemeente bestemd. Is het gepast dat iedere vreemdeling, hoe belangstellend ook ­ misschien moet ik wel zeggen: hoe heilbegerig ook ­ in deze kerkdienst ongezien en dus anoniem binnenkomt? Argument voor het doen uitzenden van zo'n kerkdienst via internet is allereerst: de preek is bestemd voor thuis luisterende leden van de eigen gemeente. Waarschijnlijk zullen ker

kenraden bovendien zeggen: Het Evangelie moet aan allen overal gebracht worden. Daarvoor is het gebruik maken van internet een uitstekend middel. De boodschap kan wereldwijd gehoord worden.

Ik heb begrip voor deze redenering en kan me er in zekere zin ook wel in vinden. Hoe meer mensen het Evangelie (kunnen) horen, hoe meer voldaan wordt aan de opdracht: Predikt aan alle volken (Mattheüs 28:19).

Onbekende luisteraars Toch kan de vraag gesteld

Toch kan de vraag gesteld worden of deze opdracht impliceert dat daarvoor gebruik gemaakt wordt van een kerkdienst die vooral gericht is op de plaatselijke gemeente. Onbekende luisteraars, waar ter wereld ook, dringen de kerkdienst binnen die bestemd is voor de gemeente aan deze plaats, met deze noden en zorgen. Men zal zeggen: En een radiokerkdienst dan? Welnu, voorganger en gemeente weten dat ze verbonden zijn met onzichtbare luisteraars. De predikant zal hen zelfs als onzichtbare gasten in de kerkdienst welkom heten. Dat heb ik althans gedaan als ik in het verleden wel eens een radiokerkdienst mocht leiden. In zo'n geval weet de dominee dat er ongeziene, meeluisterende kerkgangers zijn. Hij zal zich ook tot hen richten. Maar wat, als je van anoniem meeluisterende mensen niets afvveet? Ik ben niet ongevoelig voor

Ik ben niet ongevoelig voor de opmerking ­ als argument ­ dat het Evangelie zo breed mogelijk verkondigd moet/ mag worden. Daarom sta ik niet zonder meer afwijzend tegenover het verspreiden van een kerkdienst via internet.

Toch zitten er kanten aan die ik niet ongenoemd wil laten. Ik noem er twee.

Kleine verschillen in de uitgesproken preek

Zelfben ik een rondreizende prediker. Ik maak wel elke week een nieuwe preek. Daarmee voorkom ik niet, dat ik toch elke preek twee keer houd ­ omaat ik twee keer per zondag preek. Ik schrijf mijn preken niet uit, maar maak wel van aantekeningen gebruik. Dit betekent dat er wel eens zinnen ongenoemd blijven die ik een vorige keer wel heb uitgesproken. Het betekent ook dat er in de 'tweede editie' wel eens zinnen of gedachten bij komen die mij al prekend voor de aandacht komen. Toen mijn vrouw nog leefde en met mij meeging naar de kerkdiensten, zei ze wel eens: "]e hebt in die preek dat en dat gezegd. Vergeet dat ook vandaag vooral niet." Zij was me ook in dit opzicht tot steun. Ik wil er maar mee zeggen: Als je als dominee de preek niet letterlijk voorleest, kan de preek in details de ene keer anders klinken dan de andere keer. Een kwaadwillende luisteraar kan daar aanmerking op maken.

Handel in opgenomen preken

Ten tweede punt is dat er ­ blijkens het artikel in het Nederlands Dagblad, nog wel op de voorpagina ­ ook mensen zijn die de via internet opgenomen preek/preken te koop aanbieden. Vandaar de titel in grote letter: 'Preken \ia internet opgenomen, te koop'. Dit IS een onrechtmatige han

Dit IS een onrechtmatige handeling, als er geen toestemming is gevraagd aan de predikant en aan de kerkenraad! Hoe vreemd het ook klinken mag: hier gelden auteursreenten. Een handelaar in via internet opgenomen preken maakt zich schuldig aan toeeigening,en daarmee te verwerven inkomsten, waar hij (of zij) geen recht op heeft. Dit luistent nauw. Men kan niet tegenwerpen: de Heere Jezus zegt: Zaait aan alle wateren. Dat moge zo zijn, maar het geeft niet het recht om onrechtmatig te handelen. Het minste wat zulke 'handelaren' moeten doen is toestemming vragen van predikant en kerkenraad. Zonder die toeslemming gevraagd te hebben is deze handel illegitiem; pp dit moment zal ik geen zwaarder woorden als beschuldiging gebruiken. De lezer kan zelfwel invullen wat in mijn gedachten speelt. Het luistert nauw ­ voor die

Het luistert nauw ­ voor dienaren van het Evangelie, maar ook voor hen die met via internet uitgezonden kerkdiensten handel drijven!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen