Rubriek? Met raad en daad

HO€?RIKTimiK'?

Hoe kunnen koolzuurhoudende dranken zo in onze mond prikken dat ze er zelfs de bijnaam 'priklimonade' door kregen?

Antwoord: Dat koolzuur heeft vooral invloed op de pijnzenuwen (receptoren) in mond en keel, precies als peper. Als u het punt je van uw tong in citroensap steekt gebeurt hetzelfde. U proeft dan niet zozeer het zuur, want de smaakpapillen die dat zuur waarnemen, liggen vooral aan de zijkant van de tong, maar u ervaart een lichte prikkeling. Dat is het 'bijten' van het zuur. U moet dan wel even de adem inhouden om uw neus buiten werking te stellen. Doordat het koolzuurgas in kleine belletjes geconcentreerd is, heeft het de uitwerking van vele kleine prikjes. Die 'prik' in bier en bepaalde wijnen is al bekend sinds de oudheid. Vele eeuwen voor Christus dronk men al bronwater met natuurlijk koolzuur. In 1772 ontdekte de Britse geleerde Joseph Priestly hoe dat gas kunstmatig aan water kon worden toegevoegd. Later ging men er vruchtensappen mee verlevendigen.

dLOEI IJSSLOëMSN

Hoe verklaart u het grote verschil van ijsbloemen op onze ramen? Ze ontstaan toch allemaal door bevriezing van waterdamp, die zich als condens op het koude glas afzet?

Antwoord: Zoals u misschien weet zijn de kristallen van zuiver water (H20) zeshoekig en zetten zij zich in eerste instantie cirkelvormig naast elkaar af. Nu zijn er twee soorten ijsbloemen, nl. die ontstaan door rechtstreekse bevriezing van waterdamp op glas, en andere die worden gevormd via de tussenweg van condensatie, d.w.z. vorming van waterdruppels. De eerste soort geeft de fraaiste vormen. De figuren ontstaan door plaatselijke temperatuurverschilletjes. Zelfs in een afgesloten ruimte zonder luchtcirculatie ontstaan minimale afwijkingen in de temperatuur, doordat bij bevriezing de stollingswarmte van de H20 vrijkomt. Zodra zich nu enkele kristallen hebben gevormd, zal de geringe vrijkomende warmte een kleine luchtbeweging in opwaartse druk veroorzaken. Deze is voldoende om de zich vlak daarboven bevindende dampdeeltjes te doen uitwaaieren, zodat die zich op het glas afzetten in de vorm van 'veren' die wij met wat fantasie ijsbloemen noemen. Komen er echter door condensatie eerst waterdruppels op het glas, dan is de concentratie van ijskristallen ter plekke zoveel groter, dat er voor zulke fijne vormen en vertakkingen (te) weinig plaats is. Ook krijgt het raam een ander aanzien als de al gevormde ijsbloemen door nieuwe laagjes worden overdekt. Het uiteindelijke resultaat is dus o.m. afhankelijk van de snelheid van bevriezing door de binnen en buitentemperaturen, de hoeveelheid aanwezige waterdamp en de luchtcirculatie in het vertrek.

WAAROM FOLIUMZUUR?

Mijn huisarts schreef mij 4 mg foliumzuur per dag voor nu ik in verwachting ben. Wat is dat voor zuur en waar duidt 't op?

Antwoord: Foliumzuur is bekender als vitamine B 11 en uw lichaam heeft er mogelijk behoefte te aan. Het wordt vaker voorgeschreven bij een zwangerschap. Een tekort kan wel eens leiden tot een vorm van bloedarmoede en tot een minder goede ontwikkeling van het zenuwstelsel van de jonge vrucht. Het foliumzuur kan volgens nieuwe inzichten mede van nut zijn om een zgn. open ruggetje bij een baby te helpen voorkomen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen