Orgelconcert rond Jan Pietersoon Sweelinck

Sweelinck was de grootste Nederlandse componist van zijn tijd. Zijn roem als organist, improvisator en componist verspreidde zich snel doo Noord-Europa. Vooral uit Noord- Duitsland trokken vele jonge musici naar Amsterdam om bij hem in de leer te gaan. Via deze leerlingen kreeg Sweelinck grote invloed op de orgelkunst van de zeventiende eeuw, vooral in Duitsland. Tijdens zijn leven zijn er geen klavierwerken van Sweelinck uitgegeven. Wel bleef er in Duitsland handgeschreven werk van hem bewaard. Het is aan jonge Duitse musici - leerlingen van Sweelinck en hun relaties - te danken dat een belangrijk deel van de composities bewaard bleef. Sweehnck schreef voor klavier vele koraalvariaties, waaronder psalmbewerkingen maar ook bewerkingen over Lutherse gezangen, verder variatiereeksen over wereldlijke liederen, en verder toccata's en fantasieën. Alle klavierwerken van Sweelinck zijn zonder meer geschikt om op orgel te worden uitgevoerd. Sommige zijn vooral voor het clavecymbel geschreven, maar op orgel doen ze het allemaal prima. Het Meere-orgel in Sommelsdijk laat zich hier heel goed voor gebruiken.

Programma

Het concert geeft uit elke categorie Sweelinck-werken enkele fraaie composities:

1. Toccata in C - één van de virtuoze toccata's die Sweehnck schreef in de Italiaanse stijl van zijn tijd. Vooral veel flitsend passagewerk. Het is heel goed mogelijk dat Sweelinck deze stukken schreef voor zijn internationale schare leerlingen. 2. "Allein zu dir, Herr Jesu Christ"

2. "Allein zu dir, Herr Jesu Christ" (vier variaties) - Deze variaties over één van de mooiste reformatorische liederen (Konrad Hubert, 16e eeuw) tonen hoe creatief Sweehnck met deze uitgebreide melodie omgaat. 3. Ballo del granduca - Ballo del granduca is gebaseerd op een Italiaanse melodie in een zetting ter gelegenheid van het huwelijk van groothertog Ferdinand van Toscane in 1589.

4. "Onse Vader in hemelrijck" (drie variaties) - Het "Gebed des Heeren" in drievoud. 5. "Allein Gott in der Höh sei Ehr"

5. "Allein Gott in der Höh sei Ehr" (vier variaties) - Het Lutherse Glorialied in viervoud.

6. Echofantasie in a - Op allerlei manieren verwerkt Sweelinck de echo in het stuk. Soms heeft de componist zo'n echo ook wel eens verstopt... Goed luisteren dus!

7. Engelse Fortuyn (drie variaties) - Engelse Fortuyn is een uit Engeland overgewaaide melodie die in de zeventiende eeuw in Nederland voor het vaderlandse lied werd gebruikt. Prachtig melancholiek...

8. Psalm 23 (drie variaties) - Pas in 1991 voor het eerst uitgegeven, op grond van de muzikale stijl van de variaties aan Sweelinck toegeschreven zijn deze variaties een waardevolle aanwinst voor de Hollandse koraalkunst.

9. Fantasia Chromatica - Ongetwijfeld één van de beroemdste werken van Sweelinck. Het stuk is gebaseerd op een thema in de vorm van een chromatisch dalende kwart (dramatisch karakter!). Dit thema wordt op een grandioze manier door het hele stuk verwerkt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen