�Zorgverlening naar menselijke maat, niet naar regels maar naar principes�

% verlenen, niet meer met regelgflingen een (positief) financieel '««iltaat als leidraad, maar met de ^asehjke maat als uitgangspunt. •^was de boodschap die uit de

•^was de boodschap die uit de ""«den van de sprekers te beluiste- '81 viel die het woord voerden voorgaand aan de officiële opening van •^'euw Rijsenburgh. Anders en bon- V geformuleerd: Geen zorgverle- ™?naar regels, maar naar principes, zorg te kunnen verlenen " er natuurlijk wel principes ajn vastgesteld. Dat heeft CuraMare, ^'ar Nieuw Rijsenburgh dus toe Joort, in de achterliggende periode gedaan. Een nieuwe zorgvisie "itwikkeld waarin is vastgelegd dat Vijftal kernwaarden voortaan ^^"utgangspunt vormen voor het /nenen van langdurige zorg. Tijdens ^'1 speech noemde hd van de Raad ^Bestuur van CuraMare drs. Wim nesse ze: kleinschahgheid, keuze- JiJheid, zelfstandigheid, privacy en '»»f<iigheid.

^se was overigens de enige spreuitn I '^P ^^t programma van de odiging vermeld stond en er ook jTj^'^^slijkwas. Staatssecretaris van 7 "^rs. Marlies Veldhuijzen j^^anten-HyUnerendrs.Jaap- •^^^ Organiseren waren ook geagendeerd, maar beide moesten op het laatste moment verstek laten gaan. Eerstgenoemde vanwege de bezuinigingsonderhandelingen in het Catshuis, waarvoor haar aanwezigheid in Den Haag maandag prevaleerde boven alle andere activiteiten. Voor de openingshandeling in Sommelsdijk liet de staatssecretaris zich daarom vervangen door drs.

Kees van der Burg, plaatsvervangend directeur-generaal Langdurige Zorg van haar departement. Van gastspreker Brouwer had de terugreis uit de Verenigde Staten vertraging opgelopen, waardoor hij nog in de lucht zat op het moment dat hij in Sommelsdijk zou zijn. In zijn plaats sprak drs. Marcel van Marrewijk van Research to Improve.

Doen

Driesse opende zijn speech met een aantal weinig opbeurende krantenkoppen te citeren over ouderenzorg.

"Prima", zei hij, "dat over deze dingen wordt nagedacht en dat erover gerekend wordt hoe deze zorg in de toekomst gefinancierd moet worden, maar uiteindehjk zal 't toch moeten gaan om doen. En dat gebeurt hier, in Sommelsdijk. Een prachtig nieuw gebouw is er gerealiseerd, bedoeld als veilige plek voor hen die ongevraagd in omstandigheden zijn gekomen waarin ze op langdurige zorg zijn aangewezen. Een plek waar we deze zorg willen verlenen vanuit een Christelijke identiteit, die we geheel tot de onze rekenen, met een notie van barmhartigheid en naastenliefde."

Woonconcept

Driesse schetste hoe in de tijd waarin de voorganger van Nieuw Rijsenburgh, verpleeghuis De Samaritaan, werd opgericht de visie op ouderenzorg was en hoe die in praktijk gestalte kreeg. "Het was eigenlijk een kopie van de zorg die het ziekenhuis biedt, met een gemeenschappelijke woonruimte als extra. Van privacy was geen sprake." Zo was het niet alleen in De Samaritaan, maar alom in verpleeghuisland.

In de loop der jaren echter veranderden de inzichten en ontstond er meer oog voor waar bewoners van een verpleeghuis wezenlijk behoefte aan gevoelen, niet in de laatste plaats voor wat betreft de leefomgeving.

e "De veranderende inzichten leidden tot andere concepten. Woonconcepten, zo gaf Driesse aan, waarin een harmonieuze combinatie van wonen, werken en zorg ontstond. "Op basis van zo'n concept heeft CuraMare een toekomstbestendige zorgvisie ontwikkeld, waarbij de mensehjke maat als uitgangspunt wordt gesteld. Daarbij gaat het niet meer primair om gebouwen, regels, efficiency, scans of fmanciële resultaten, maar om de mens die behoeften heeft. Om daarvoor de juiste zorg te kunnen bieden, moet er bestuurd worden op kernwaarden, waarvan we er een vijftal hebben vastgesteld: kleinschahgheid, keuzevrijheid, zelfstandigheid, privacy en waardigheid. Uit deze kernwaarden willen vfi) in de toekomst graag verder werken en denken. Het is een uitdaging, en we hebben er het volste vertrouwen in, om met de bestaande mogelijkheden en middelen hier gestalte aan te geven." Onderstromen

Van Marrewijk legde aansluitend uit waarom inzichten en visies in de praktijk bijgesteld moeten worden en stelde daarbij een ijsberg als voorbeeld. "Waan uzelf op de top van een ijsberg, terwijl het ontzettend hard waait. U verwacht dat de ijsberg de richting op zal drijven waarheen de wind waait. Maar het tegenoverstelde gebeurt. Hoe komt dat? De oorzaak ligt in de onderstromen in het water waarin de ijsberg hgt. Deze stromen zijn nauwelijks tot niet waarneembaar, maar zijn intussen van veel sterkere kracht en invloed dan de wind die u wel waarneemt. En het is uiterst moeilijk om op de onderstromen grip te krijgen." Zo werkt het ook, zo legde Van Marrewijk uit, met ontwikkelingen in de samenleving. Zeker als het gaat om de levensverwachting van de mens, die omringd wordt door een complex van invloeden, weUce als onderstromen werken. Dat vraagt voortdurend om nieuwe manieren van denken.en handelen. Omdat het heel moeihjk is om zicht

Omdat het heel moeihjk is om zicht en grip op de onderstromen te krijgen, is het nuttig om in gelaagdheid te denken, aldus Van Marrewijk. Dit helpt om stadia te onderscheiden die gericht zijn op beheersing. "Naar vroegere inzichten waren continuïteit en beheersing de kernwaarden waarop systemen werden aangestuurd. Dat heeft lange tijd gewerkt, maar het

Dat heeft lange tijd gewerkt, maar het gaat mis als aOes te complex wordt. Dan is er een nieuw systeem nodig,

Dan is er een nieuw systeem nodig, waarvan in een mensgerichte organisatie 'visie', 'vakmanschap' en 'vertrouwen' de pijlers zijn. Dat leidt tot een nieuwe manier van functioneren, waarbij niet meer regels maar principes centraal staan, met aandacht voor het individu. Het is van belang dat deze kernwaarden worden gefaciliteerd. Daar moeten we het in de toekomst veel meer van hebben. En ik ben blij dat dit hier, in Sommelsdijk, tot stand is gekomen!" Privacy

Tot slot was het Van der Burg die kort de ontwikkeling schetste van de visies van waaruit zorg wordt verleend, van verleden tot heden. Opmerkelijk was hoe pas laat - in 1990, en toen alleen nog voor het ziekenhuiswezen - werd vastgesteld dat voor cliënten privacy een groot goed is. In 1996 werd hier overheidsbeleid van gemaakt.

Maar nog altijd waren in die tijd ca. 30.000 verpleeghuisbewoners van privacy verstoken en deelden ze hun woon- en slaapruimte met minstens drie of vier andere bewoners. Door de nieuwe inzichten is dit nu vrijwel verdwenen in Nederland en heeft bijna iedere verpleeghuisbewoner minimaal een eigen slaapkamer.

"Graag verneem ik zo dadelijk van de bewoners zelf", zo zei Van der Burg, "hoe zij hun nieuwe onderkomen hier ervaren."

En daar nam hij, na de openingshandeling van Nieuw Rijsenburgh mede te hebben verricht, royaal de tijd voor. Soms op z'n hurken gezeten vroeg hij bewoners naar hun bevindingen in het nieuwe concept.

Sommigen gaven hem zelfs nog aandachtspunten mee voor de landelijke politiek. Daar niet geheel op berekend schreef Van der Burg deze in de gauwigheid toch even op, puntsgewijs op de rug van z'n hand. De bewoners met wie Van der Burg sprak, heten weten hun nieuwe onderkomen als een verademing te ervaren, ruim, comfortabel en fraai uitgevoerd. Wel plaatsen sommige bewoners van de bovenverdieping, die in een eigen appartement wonen, de kanttekening dat ze de gezelligheid en hun sociale leven van voorheen, toen ze nog bij elkaar in een gemeenschapsruimte verbleven, flink missen. Da's dan wellicht meteen een punt om in het toekomstige werken aan de mensehjke maat nog meer gestalte te kunnen geven...

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen