De orchidee�n van Goeree-Overflakkee (deel 4)

Ik haal haar op bij haar 17e eeuwse boerderij aan de Vroonweg tussen Middelharnis en Stad aan het Haringvliet en met één oogopslag zie ik dat ik aan het goede adres ben. Het erf om de woning is omgetoverd tot een paradijselijke lusthof met alle schakeringen van groen en een palet van bloeiende zomerbloemen. "Zullen we eerst even een rondje

"Zullen we eerst even een rondje doen?" vraagt ze uitnodigend. Dat is niet tegen dovemansoren gezegd en namen als hartgespan, borage, blauwe en gele morgenster rollen losjes uit haar mond. Ook moet ik dringend de paardenstal bekijken. De boerenzwaluwen hebben jongen en bijna oog in oog met hun kroost val ik van de ene verbazing in de andere en kom ik tot de conclusie: "Hier is het leven nog goed. Zo is het door de Schepper bedoeld".

Bijenorchis

"Hier groeien toch toevallig geen bijenorchissen?" vraag ik quasi serieus. "Nee, de grond is hier buitengewoon vruchtbaar en orchideeën houden juist van schrale grond. Maar laten we maar in de auto stappen. Dan breng ik je wel "bij het plekje waar ze staan". Kennelijk wil ze niet dat ik de groeiplaats in de krant zet. Je weet maar nooit. Maar na een kwartiertje zijn we er dan. Eerst wat lichtbegroeid terrein door, met uitgebloeide rietorchissen en nog bloeiende moeraswespenorchissen en dan ineens staat er daar één: een bijenorchis. "Dit moet jou als imker toch wel bij

"Dit moet jou als imker toch wel bijzonder aanspreken", vraag ik. "Bezoeken jouw bijen ook bijenorchissen?" "Nee, bij de honingbijen gaan de werkbijen op de honing af, maar hier zijn de mannetjes van verschillende wilde bijensoorten actief Maar laten we eerst zon bloem eens van dichtbij bekijken", zegt ze, helemaal verrukt bij zoveel moois en zoveel bizarre bloemdelen. Latijns klinkende vaktermen rollen over het begroeide poldertje (oei, dat mocht ik niet zeggen). "Kijk", zegt ze. "Die drie zacht paarsroze kelkbladen achteraan heten sepalen. Dan zou je drie kroonbladen (of petalen) verwachten, en die zijn er ook wel, maar kijk eens wat een grillige vormen: links en rechts steken twee lichtgroene hefboompjes de lucht in. En dat derde blad is de lip met een groen zuiltje als een versie ring op een helm er bovenop. Maar welk een vreemde lip zien we hier.

Het lijkt wel een gezicht met twee ogen, een lachende mond met een tong en onderaan een grote bruine baard!"

Spiegelorchidee "Hij oogt wel vrolijk", is mijn com

"Hij oogt wel vrolijk", is mijn commentaar. "Ja, maar menselijke emoties kun je niet op de plantenwereld overbrengen. Wat de functies precies zijn weten we gewoon niet. Hij is zo geschapen!" En dan komt er weer wat uitleg. Ineke vertelt dat de bijenorchis behoort tot de zgn. spiegelorchi

deeën. Die hebben een fluweelachtige behaarde lip die aanvoelt als de beharing van een insect. Door de spiegelende vlekken of de contrasterende gele tekening lijkt de bloem op een insect. En doordat de bloem geurstoffen verspreidt die overeenkomen met de lokstoffen van de vrouwtjes van bepaalde insecten, zijn de voorwaarden aanwezig om mannelijke insecten te lokken. Een beloning zit er- evenals bij de harlekijn en de rietorchis niet in- er is geen nectar. De bestuiving vindt plaats op basis van bedrog. "Zou die rode mond de bij dan toch uitlachen?" vraag ik. "Is er humor in de natuur?" "We weten het niet", is het antwoord. "Nog even iets over die verschillende soorten insecten", vervolgt ze. "Zoals de bijenorchis bijen aantrekt, zo trekt de muggenorchis muggen, de keverorchis kevers aan enz. Elke insectensoort heeft zo zijn voorkeur, en ook omgekeerd heeft de orchidee haar voorkeur".

De bijenorchis blijkt maar op enkele plaatsen op Goeree-Overflakkee voor te komen. Nog één advies krijg ik van Ineke mee. "Wees voorzichtig bij het bekijken en geniet met volle teugen van al het prachtige dat in de schepping te vinden is en verwonder je -om met Dr. Fop Y. Brouwer te spreken- over alles wat groeit en bloeit en ons altijd weer boeit".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen