Genealogisch Centrum: gids bij het zoeken naar Flakkeese voorouders

Hameeteman stond eind jaren tachtig aan de wieg van de genealogische werkgroep van De Motte, toen nog een vereniging die zich in de eerste plaats bezighield met archeologisch onderzoek. In oktober 1991 was de oprichting officieel.

Maar algauw kwamen de initiatiefnemers – naast Cor Hameeteman ging het om Hans Kalle, Jaap Rooy, Wim Visser, Jan van Wezel, Cathy Westdorp en, namens De Motte, Pau Heerschap – erachter dat er tussen archeologie en genealogie een zekere afstand was. Reden waarom op 9 juli 1992 de stichting Genealogisch Centrum Goeree-Overflakkee tot stand kwam.

Collectie Zaaijer

Zonder de collectie genealogische gegevens van M. Zaaijer zou de stichting wellicht nooit het levenslicht hebben gezien. Zaaijer verzamelde in het Nationaal Archief, destijds het Algemeen Rijksarchief geheten, in Den Haag alles wat hij kon vinden over Flakkeese families.

“Hij schreef eerst alles met de hand over, later gebruikte hij een typemachine”, vertellen Hameeteman en Eva Lassing-van Gameren, secretaris van het Genealogisch Centrum. “Vele jaren is hij ermee bezig geweest. Zaaijer wilde dat zijn enorme collectie ook na zijn dood in stand zou blijven. Zijn kinderen hadden er geen belangstelling voor, daarom gaf hij alles in bruikleen aan ons. Later is het een schenking geworden.”

In de Doele

Voor het Genealogisch Centrum was de verwerving van de collectie Zaaijer een geweldige mijlpaal. En dat gold ook voor bewoners van Goeree-Overflakkee die meer wilden weten over hun voorgeslacht. Daarvoor hoefden ze in principe niet langer naar Den Haag. De mappen van Zaaijer kwamen immers te staan in de Doele, het historische pand in Sommelsdijk dat destijds het onderkomen was van De Motte.

Evenals kopieën van doop-, trouw- en begraafboeken en klappers van het Algemeen Rijksarchief. Tegenwoordig zijn de originelen, evenals die van onder andere de rechterlijke en notariële archieven, ondergebracht bij het streekarchief Goeree-Overflakkee, maar in de tijd dat er nog geen streekarchief was, moest je naar Den Haag om ze in te zien. Kopieën, die het Algemeen Rijksarchief slechts bij hoge uitzondering verstrekte, waren dus zeer welkom op Flakkee.

Alfabetiseren

Het Genealogisch Centrum maakte al deze gegevens toegankelijk door een kaartsysteem te ontwikkelen. Dat lijkt eenvoudig, maar alleen al over de wijze van alfabetiseren kun je flinke discussies hebben. De voorzitter geeft een voorbeeld: “Wat te doen met vijftien verschillende variaties van de naam Hameeteman...?” Zet je die bij elkaar of houd je strikt het alfabet aan?

Het kaartsysteem was geen lang leven beschoren. Dat kwam door de opkomst van de computer, die meer mogelijkheden bood om grote hoeveelheden informatie op te slaan en te raadplegen. Digitale opslag maakte de gegevens veel toegankelijker én werkte ruimtebesparend.

Knippen en plakken

Vanaf het begin zorgde een schare vrijwilligers – de ‘knip-en-plakgroep’ – voor een mooie aanvulling op de genealogische gegevens uit de archieven: familieadvertenties uit de regionale kranten. Ook is in de loop der jaren een mooie collectie rouwbrieven, trouwkaarten en geboortekaartjes opgebouwd. Het oudste familiedrukwerk dateert van eind negentiende eeuw.

Het Feijne Kwartier

Een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van het Genealogisch Centrum is de verhuizing, in 1996, naar een ‘eigen’ pand: het Feijne Kwartier in Dirksland. Het gebouw aan het Achterdorp was eigendom van de Rabobank, die alleen een rekening presenteerde voor het verbruik van gas, water en elektriciteit. Het Genealogisch Centrum beschikte voor een relatief geringe bijdrage over een ruim en goed geoutilleerd onderkomen. Tijdens de openingsuren waren er doorgaans flink wat bezoekers te vinden. Sommigen van hen maakten van het Feijne Kwartier zelfs een vaste zaterdagmiddagbestemming.

Streekarchief

In 2008 moesten de Flakkeese genealogen ‘Het Feijne Kwartier’ verlaten. De nieuwe eigenaar van het pand, de Woningbouwvereniging Dirksland, zegde de huur op. Vier jaar later volgde de sloop van het pandje om, samen met andere verouderde bebouwing, plaats te maken voor nieuwbouw. Het Genealogisch Centrum kreeg een plek in het streekarchief Goeree-Overflakkee, en daar is het dertig jaar na de oprichting nog altijd te vinden.

Alles online

In drie decennia Genealogisch Centrum is veel veranderd. De grootste verandering is de digitalisering. “In 1992 hadden we alleen papier, nu is alles online te vinden”, zeggen Hameeteman en Lassing. “Dat is natuurlijk veel gemakkelijker. Vroeger moest je stad en land aflopen om gegevens in allerlei archieven te verzamelen. Nu kun je via je computer wereldwijd overal terecht om een kwartierstaat van je voorouders samen te stellen.”

Daardoor is er minder aanloop bij het Genealogisch Centrum. En dat terwijl de openingstijden sinds de verhuizing naar het streekarchief zijn verruimd: van twee zaterdagen per maand in de oude situatie naar elke dag dat het archief geopend is voor het publiek.

Dertig jaar

Het Genealogisch Centrum timmerde vanaf het begin aan de weg met cursussen en een jaarlijkse Genealogische Dag. Donateurs ontvangen een nieuwsbrief en hebben toegang tot de afgeschermde delen van de website www.genealogieflakkee.nl.

Het twintigjarig bestaan in 2012 en het vijfentwintigjarig bestaan zijn in 2017 gevierd met een grote cultuurhistorische markt, gelardeerd met lezingen en presentaties. Nu, vijf jaar later, wil het bestuur weer uitpakken met een lustrumviering. Hoe die er precies uit gaat zien, moeten we nog even afwachten.

Op één plek

“Wat we hebben bereikt? Nou, het Genealogisch Centrum heeft de genealogie op de kaart gezet op Goeree-Overflakkee.

Bedenk dat er dertig jaar geleden niets was op dat gebied. Een streekarchief was er nog niet. Zocht je genealogische gegevens, dan moest je op meerdere plaatsen zoeken. Wij hadden de meeste gegevens van 1695 tot 1811. Vanaf 1812, het begin van de Burgerlijke Stand, moest je de gemeentelijke archieven raadplegen. Het kon ook goed gebeuren dat je naar Den Haag moest. Nu is alles op één plek te vinden, in het streekarchief. Onze rol is veranderd: we digitaliseren, breiden onze knipselverzameling en collectie familiedrukwerk verder uit, geven cursussen en bieden hulp bij het vinden van gegevens. We fungeren tegenwoordig meer als gids en adviseur.”

Intrigerende vragen

Ook anno 2022 zijn er veel mensen die meer willen weten over hun voorouders. Wanneer zijn ze geboren, wanneer trouwden ze, kregen ze kinderen en kwamen ze te overlijden? Waar woonden ze en wat voor beroep oefenden ze uit? Speelden ze misschien een rol in de kerk of in het polderbestuur? Hadden ze wellicht iets op hun kerfstok?

Het blijven vragen die intrigeren. Gaat het om Flakkeese families, dan kun je voor de antwoorden nauwelijks om het Genealogisch Centrum heen…

Meer informatie: www.genealogieflakkee.nl en de Facebookpagina Genealogie GO. Ook is er een snel groeiende Facebookgroep voor de onderlinge uitwisseling van gegevens en artikelen. Toelating tot deze groep is mogelijk via een aanmelding op www.facebook.com/ groups/17023770663424823/.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen