Leven op de kop

In de nieuwe informatieve gids van de hand van de in Ouddorp geboren en getogen dialectkenner, auteur en oud-docent Nederlands Pau Heerschap worden toeristen en eilandbewoners meegenomen door de prachtige omgeving van de Kop van het Eiland. Dit bijzondere landschap ‘met kleinschalige akkers, strand, oude en nieuwe duinen, haaygemeten, schurvelingen en haogten’, verdient het te worden (her)ontdekt en bewonderd. Karakteristieke gebouwen, boerderijen en de prachtige landschappen die de kop van het Eiland sieren worden in het zonnetje gezet. De gids kan gebruikt worden als fietsroute, maar de route kan ook te voet (of deels per auto) worden afgelegd.

De westelijke richting van de route richting de vuurtoren is ongeveer 24 kilometer. Wie de oostelijke route neemt, heeft zo’n 18 kilometer fiets- of wandelplezier voor de boeg.

De inleidende tekst vertelt in het kort een aantal interessante feitjes over de veelbewogen geschiedenis van de Kop van Goeree en hoe al eeuwen de schoonheid van het landschap wordt bezongen. Hendrik van Dam beschrijft in 1680 in 'Korte beschrijvinge van het Eylandt Westvoorn ende de Geschiedenissen van de Stadt Goedereede' hoe het landschap rondom Goedereede dagjesmensen aantrekt. De doopsgezinde predikant Craandijk schrijft aan het eind van de negentiende eeuw een aantal boeken over zijn wandeltochten door Nederland. Ook hij is diep onder de indruk van het landschap van de Kop van Goeree.

‘Kruup-deur-d’n-tuun

Goeree, of Westvoorne, zoals het gebied ook wel werd genoemd, was tot 1751 een apart eiland. In datzelfde jaar werd Goeree door de Statendam verbonden met Overflakkee. Het ontstaan van de dorpen Stellendam, Goedereede en Ouddorp wordt kort toegelicht. Wie uitgebreider wil lezen over de historische ontwikkelingen rondom deze plaatsen in de afgelopen eeuwen, kan de geraadpleegde bronnen achterin de gids erbij pakken.

De trip met de fiets of benenwagen start bij het Ouddorpse Raad- en Polderhuis. Wie beide routes aflegt komt onder meer langs de Westduinen, kerkenpaden, oude landcafeetjes, duinboerderijtjes, het gebied van de kouwe grond of De Brussel, buitenplaats Rustburg en natuurgebied de Kwade Hoek.

Tussen de in de tekst duidelijk gemarkeerde routebeschrijving is veel ruimte voor informatie over allerlei facetten van het (land)leven op de Kop. Van bloemzaad- en meekrapteelt tot het bakken van brood van eigen meel. En van de lange dagen van het koeienwachtertje tot het borreltje op de dorsvloer. Ook is er aandacht voor de ontwikkelingen rondom de landbouwmechanisatie die Ouddorp uiteraard niet voorbijging.

De (wilde) planten op de Kop van Goeree die men bijvoorbeeld tegenkwam bij het wieden (‘vuulte’) kregen hun eigen inheemse benaming die tegelijk iets vertelden over de eigenschappen van zo’n plant. Zo is de ‘kruup-deur-d’n-tuun’ de inheemse benaming voor hondsdraf en voor de heggerank is dat ‘witte wiegerd’.

En voor wie zich afvraagt wat schurvelingen, haaygemeten of haogten zijn – na het lezen van ‘Leven op de kop’ is dat raadsel opgelost.

In 1992 schreef Pau Heerschap samen met Wilbur Hollaar ‘Landleven op de kop’. De basis voor deze nieuwe uitgave is de tekst van dat boekje, vertelt Heerschap in het voorwoord. Maar: "Sinds die tijd is er veel veranderd in Ouddorp, dus moest er veel herschreven worden." Een aanrader!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen