De Nieuwe Gezangen.

Het artikel over de nagedachtenis van Paul Gerhardt, in het vorig nummer, heeft mijn volle instemming. Echter behoeft m.i. één zin nadere toelichting, (daar anders nog meer misverstand kan komen, bij het vele dat er al is) n.1. deze: «Een viertal daarvan zijn in vertaling opgenomen in den vervolgbundel van onze Gezangen, die helaas bij zoovelen in den ban staat, alsof het tot no. 192 wel en van 193 af niet meer deugde». Dat: «alsof het tot 192 wel en van 193 af niet meer deugde», zal onder Gereformeerde Hervormden niet vaak gedacht worden. Hoe gaarne zouden wij den Vervolgbundel aanvaarden, daar toch vele liederen Schriftuurlijker van inhoud zijn dan menig lied in den ouden bundel. U weet echter dat er aan «van 193 af» een kerkelijke historie vast zit. De Synode van den huldigen dag is toch niet bevoegd, in eigenlijken zin, iets uitof af te voeren ? «Zij is geen schoolmeester, die leert; ze is alleen een politie-agent, die orde houdt». (Zie Vragenbus,Ger. Kerk no. 19Ö9). Misschien wilt U in eenige artikelen deze zaak uitvoeriger behandelen.

Met dank en heilbede, hoogachtend, Utrecht, 5 Juli 1926. J. W. BORGERS.

Laten we onzen geachten vriend dadelijk antwoorden, eer ik op reis ga. Ik weet heel goed, dat er zulk een bezwaar bestaat tegen de invoering van den «Vervolgbundel». De Synode is niet de eigenlijke geestelijke v«rtegenwoordigstcr der Keik, maar een bestuurslichaam, dat de dingen gaande houdt, tot op Gods tijd onze Kerk door Hem rijp geacht wordt weer«mon- dig» te zijn. Zoo was zij eigenlijk niet bevoegd tot zoo iets, maar ze heeft het gedaan omdat er behoefte was aan verrijking van het aantal onzer kerkelijke liederen, en een ander lichaam was er niet.

Maar is het nu met onze «Evangelische Gezangen», no. 1—192, in dat opzicht geheel in orde? Zij zijn ingevoerd vóór 1816, onder de Kerkorde van Dordrecht. Wat zegt die? Art. 69 luidt: «In de Kerken zullen alleen de 150 Psalmen Davids, het Vader Onze, de 12 Artikelen des Geloofs, de Lofzangen Marie, Zacharie, Simeons gezongen worden; 't Gezang: O God die onze Vader bist wordt in de vrijheid der kerken gesteld, om 't zelve te gebruiken o/ na te laten. Alle andere Gezangen zal men uit de Kerken weren, en waar er alreeds eenige ingevoerd zijn, zal men dezelve met degevoeglijkstemiddelenafstellenl

Zóó bepaalde het de Synode van Dordrecht. Eigenmachtig mocht men daar niet tegen ingaan. Het slot-artikel No. 861uidt:

«Deze Artikelen, de wettige ordening der Kerken aangaande, zijn alzoo gesteld en aangenomen met gemeen accoord, dat zij (zoo het profijt der Kerken anders vereischte) veranderd, vermeerderd of verminderd mogen en behooren te worden. Het zal nochtans aan geene bijzondere Gemeente, Classe of Synode vrij staan zulks te doen, maar zullen naarstigheid doen om die te onderhouden, totdat het anders van de Generale of Nationale Synode verordend ware.»

Nu zyn de «Evangelische Gezangen» geenszins door eene Nationale of Generale Synode ingevoerd. De verschillende Provinciale Synodes hebben er toe besloten. Ik heb nergens gelezen, dat er eenige poging gedaan is, om zulke Nationale Synode bijeen te roepen. De Overheid had na 1619 geweigerd, daartoe verlof te geven; maai" of werkelijk in 1806, toen de verhouding tusschen Staat en Kerk heel anders werd, eene Nationale Synode door den Staat verhinderd zou zijn, weten we niet. Zoover ik weet, heeft men er niet aan gedacht, zulk een poging te wagen. Het is waar, dat de Provinciale Synoden beter konden gezegd worden de Kerk te vertegenwoordigen dan het bestuurslichaam, dat thans in Den Haag elk jaar bijeenkomt, maar wettig was de zaak niet. Daarbij komt, dat vele van die Gezangen dogmatisch-«n ook aesthetisch beschouwd, onbevredigend zijn, en dat men ze met geweld aan de Gemeenten heeft opgedrongen door de dwingende bepaling, dat men in elke godsdienstoefening althans één gezangvers moest laten zingen. Ook de pas van de Evangelische Gezangen is dus niet geheel in orde.

En hoe is 't met onze Psalmberijming gegaan, die wij nu gebruiken ? Van ouds zong men de Psalmen van Dathenus. Toen die in de tweede helft der achttiende eeuw niet meer voldeden, heeft eenvoudig de Staat gezorgd, dat er eene nieuwe berijming werd samengesteld. Ze is niet door de Kerk als zoodanig ingevoerd, en reeds vroeger zijn er nog een paar liederen, de Morgenzang en de Avondzang, achter den Psalmbundel ingeslopen, die door de Synode van Dordrecht niet genoemd en dus verboden waren. Het is dus eigenlijk gezegd met geen enkel deel van ons kerkelijk gezangboek uit formeel oogpunt geheel in den haak, en daarom heb ik er bezwaar tegen, alléén den Vervolgbundel het te laten ontgelden. Het is met de invoering van alle bundels heel menschelijk toegegaan. Het was niet in de puntjes, en of we 't ooit zoo zullen krijgen ? Ook bij de Psalmberijming en de Evangelische Gezangen heeft men niét gewacht tot er een vertegenwoordiging kwam, die gerechtigd was ze in te voeren. Zoo acht ik, dat we in weerwil van al wat er gebeurd is, vrijheid hebben om te gebruiken wat onze Kerk nu eenmaal heeft. L.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen