De rechtvaardiging uit het geloof alleen

Nu de 31e October, op welken datum wij de Kerkhervorming herdenken, weder nadert, willen wij opnieuw trachten de beteekenis der Reformatie in het licht te stellen. Dat is niet overbodig, leder kent wel allerlei geschilpunten tusschen het Protestantisme en Rome. Maar weinigen verstaan, dat de grondgedachte der Kerkhervorming en de eigenlijke oorzaak van het breken met Rome is: de rechtvaardiging uit het geloof alleen. Daarvan spreken wij dus.

En wij beginnen met het „sola fide" van Luther en van onzen Catechismus.

„Door het geloof alleen".

„Door het geloof alleen" —zoo vertaalde Luther in Rom. 3 : 28.

Onze Statenvertaling heeft hier letterlijk naar den grondtekst: „Wij besluiten dan, dat de mensch door het geloof gerechtvaardigd wordt, zonder de werken der wet".

Luther vertaalde echter: „alleen door het geloof". „Wij houden het ervoor, dat de mensch rechtvaardig wordt zonder de werken der wet, alleen door het geloof". De Roomschen hebben daarom Luther beschul

De Roomschen hebben daarom Luther beschuldigd van Schrift-vervaisching, van opzettelijke ombuiging van het klare Schriftwoord. Geheel ten onrechte.

Geheel ten onrechte.

Luther wist het natuurlijk heel goed, toen hij daar op den Wartburg het Nieuwe Testament in de Duitsche taal overbracht, dat in den Qriekschen tekst van Rom 3 : 28 het woordje „alleen" niet letterlijk voorkwam.

En toch schreef hij het er bij om alzoo den zin van Paulus des te scherper weer te geven. Wat Luther weergeeft door het woordje „alleen", het z't er in, al staat het er niet letterlijk bij. En daarom gaat het bij een goede overzetting.

Immers, wat leert de apostel Paulus 'm Rom. 3? Allereerst, dat „uit de werken der wet geen vleesch wordt gerechtvaardigd voor Ood" (vs 20). Door het volbrengen van Oods Wet wordt nooit een mensch rechtvaardig voor Ood. Hij mag nog zoo zijn best doen om al Gods geboden te houden, hij houdt ze niet, omdat hij vleesch is. En hoe meer hij zijn best doet ze te houden, hoe ernstiger hij strijdt tegen de zonde, des te eer zal hij tot de smartelijke overtuiging komen, dat hij langs dezen weg nooit rechtvaardig en heilig voor God wordt. Dat had Luther zelf ervaren in den bangen strijd tegen de zonde, dien hij in het klooster had gestreden. Toen had hij de levende uitlegging des Heiligen Geestes ontvangen over dat woord van Paulus uit Rom. 3, dat „uit de werken der wet geen vleesch wordt gerechtvaardigd voor God. Want door de Wet is de kennis der zonde". Ook Luthers mond was ge-stopt. Ook hij was verdoemelijk voor God geworden (vs 19). Hij had geleerd (zooals hij het zelf uitdrukt in zijn uitlegging op den Rojneinenbrief van 1515 en volgende jaren) God te rechtvaardigen, Gods oordeel te billijken.

Niet alsof het Gods bedoeling zoude zijn, ook nu nog, in het Nieuwe Verbond, ons eerst onder de Wet te brengen, en pas daarna onder het Evangelie. De Gemeente des Nieuwen Verbonds is niet meer onder de Wet, maar onder de Genade (Rom. 6 : 14, Gal. 3 : 23—29). Waar echter de dolende Kerk de zielen weder onder de Wet had teruggebracht, moest eerst weer bij vernieuwing geleerd worden, dat de Wetnaar goddelijk recht slechts veroordeeien en verdoemen kan.

Maar toen Luther geleerd had. God en Zijn Woord te rechtvaardigen, d.w z. Gods oordeel over hem te billijken, toen heeft God hem gerechtvaardigd. Toen Luther failliet was en niets dan schuld had, opende God zijn hart voor die tweede waarheid uit Rom. 3, dat een zondaar „om niet wordt gerechtvaardigd uit Qods genade door de verlossing die in Christus Jezus is" (vs 24) en dat deze volkomene gerechtigheid Gods wordt toegeëigend alleen door het geloof (vs 22). Dat was een levende uitlegging van Rom. 3, toen Luther, zonder gerechtigheid voor Gods rechterstoel staande, het Evangelie hoorde: Ik spreek u vrij. Ik verklaar u rechtvaardig uit louter genade om Christus' wille ; geloof alleenlijk !

Toen verstond hij het, dat om rechtvaardig voor God te worden niets dan het geloof alleen in aanmerking kwam ; dat de werken der wet in het geheel geen gewicht in de schaal legden. Alleen het geloof rechtvaardigt, omdat het de gerechtigheid van Christus aangrijpt en toeeigent. En deze kern-gedachte van heel Rom. 3 drukte Luther uit in de wezenlijke juiste vertaling van Rom. 3:28: „Zoo houden wij hel er dan voor, dat de mensch rechtvaardig wordt (voor God) zonder de werken der wet, alleen door het geloof". En de Heidelbergsche Catechismus heeft in den geest van Calvijn zich met deze vertaling homogeen verklaard, door in vr. en antw. 60 op de vraag: „Hoe zijt gij rechtvaardig voor God ?" onomwonden te antwoorden, met Luther: „Alléén door een oprecht geloof in Jezus Christus!" Eigenlijk is dan ook niet datéénewoordje(„aIléén")

Eigenlijk is dan ook niet datéénewoordje(„aIléén") Rome een ergernis, maar heel die waarheid, dat een mensch gerechtvaardigd wordt voor God uit het geloof, zonder de werken der wet — heel Paulus' Evangelie.

Het is niet Lufher, die de Schrift vervalscht, maar Rome's kerk, die de klare prediking van Gods Woord aangaande het geloof, de rechtvaardiging uit het geloof en de goede werken heeft verkracht en verbogen. Wij zullen dat zien, wanneer wij achtereenvolgens bespreken :

1. Wat het geloof is ;

2. Hoe het geloof rechtvaardigt;

3. Dat het geloof rechtvaardigt, zonder de werken der wet. (Wordt vervolgd).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen