Over huwelijk en echtscheiding (Westminster Confessie - hoofdstuk 24)

Scheppingsinstelling

In het eerste artikel stelt de Westminster vast dat het huwelijk gesloten moet worden tussen één man en één vrouw. Normgevend is wat er staat in Genesis 2:24, ‘Daarom zal de man zijn vader en zijn moeder verlaten en zijn vrouw aankleven, en zij zullen tot één vlees zijn’. Er wordt niet gesproken over een huwelijk tussen een man en meerdere vrouwen, noch tussen een vrouw en meerdere mannen. Toch komt het in het Oude Testament regelmatig voor dat een man met meerdere vrouwen getrouwd was. Zelfs onder hen die God vreesden gebeurde het: Abraham, Jakob, David en anderen. In Mattheüs 19 wijst de Heere Jezus erop dat God de mens gemaakt heeft man en vrouw – van elk één. Vervolgens verwijst Hij naar wat in Genesis 2:24 staat. Het is een onveranderlijk gegeven, gegrond in Gods schepping, dat een man een man is en een vrouw een vrouw. Daarmee wordt niet ontkend dat, als gevolg van de gebrokenheid vanwege de zondeval, er transgenders zijn. Dat zijn zij die zich in hun beleving niet thuis voelen bij het geslacht waarmee zij geboren zijn. De Westminster gaat in lijn met Gods Woord uit van het huwelijk tussen één man en één vrouw. De Bijbel kent geen huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht. Zoals bekend wordt onze huidige tijd gekenmerkt door de publieke nadruk op de acceptatie van homoseksualiteit en het genderdebat. Dit maakt de Bijbelse visie van de Westminster Confessie op het huwelijk buitengewoon actueel. Tegelijk wordt deze visie in grote delen van onze westerse, seculiere samenleving zwaar bekritiseerd.

Doel van het huwelijk

Drie redenen worden genoemd waarom God het huwelijk heeft ingesteld. Dezelfde redenen worden genoemd in ons huwelijksformulier. De eerste reden is om elkaar te helpen in alle dingen. God schiep voor de eerste mens een vrouw opdat hij niet alleen zou zijn. De tweede reden is opdat er kinderen geboren mogen worden. De Westminster noemt deze het heilige zaad van de kerk, waardoor de kerk groeit. De derde en laatste reden is dat het huwelijk als doel heeft te voorkomen dat men in seksuele onreinheid leeft. Paulus zegt in 1 Korinthe 7:2 dat het huwelijk tussen een man en een vrouw is gegeven om hoererij, en in het verlengde daarvan elke vorm van onkuisheid en overspel te voorkomen.

Wie trouwt met wie?

In het volgende artikel wordt eerst gesteld dat het iedereen die in staat is met een overwogen oordeel toe te stemmen in een huwelijk, geoorloofd is te trouwen. Meteen wordt toegevoegd dat een christen alleen in de Heere dient te trouwen (1 Kor. 7:39). De Westminster wijst erop dat zij die de gereformeerde religie aanhangen niet moeten trouwen met een ongelovige, iemand die pausgezind is of andere(!) afgoden dient. Godvrezenden moeten geen huwelijk aangaan met iemand die een goddeloos leven leidt of die vervloekte ketterijen omarmt.

Het gaat er niet om dat een christen zich verheft boven een werelds mens. Maar het is zoals Paulus zegt: ‘Trekt niet een ander juk aan met de ongelovigen; want wat mededeel heeft de gerechtigheid met de ongerechtigheid, en wat gemeenschap heeft het licht met de duisternis? En wat samenstemming heeft Christus met Belial, of wat deel heeft de gelovige met de ongelovige’ (2 Kor. 6:14-15).

In het vierde artikel wordt ingegaan op incestueuze relaties. De Bijbel verbiedt deze. Er mag niet worden getrouwd binnen de graden van bloedverwantschap of aanverwantschap die in Gods Woord niet worden toegestaan. Het gaat dan bijvoorbeeld over broer-zus huwelijken. In Leviticus 18 worden dergelijke en meer ongeoorloofde relaties veroordeeld. In 1 Korinthe 5:1 spreekt Paulus zijn grote afschuw uit over de relatie tussen een man en diens stiefmoeder. Hij zegt dat zelfs de heidenen een dergelijke verbintenis ongehoord vinden.

Overspel en scheiding

In het volgende artikel wordt overspel op twee manieren geduid. De eerste is wanneer een verloving of ondertrouw is aangegaan en het huwelijk is nog niet voltrokken. Wanneer in dat geval overspel of ontucht gepleegd en ontdekt wordt, heeft de onschuldige partij het recht om de verloving te verbreken. De Westminster verwijst naar het voorbeeld van Jozef die Maria heimelijk wilde verlaten (Matth. 1:19). Wanneer overspel gepleegd wordt nadat het huwelijk voltrokken is, is het de onschuldige partij toegestaan echtscheiding aan te vragen en daarna opnieuw te trouwen. Dit is te vergelijken met het opnieuw trouwen na de dood van één van de echtelieden. Dit artikel beklemtoont dat op grond van overspel echtscheiding aangevraagd kan worden. Dit komt overeen met wat de Heere Jezus stelt in Mattheüs 5:32 en 19:9. Daar staat: ‘Maar Ik zeg u, dat zo wie zijn vrouw verlaat, anders dan om hoererij, en een andere trouwt, die doet overspel; en die de verlatene trouwt, doet ook overspel’.

Een tweede oorzaak?

In de hedendaagse discussie rondom huwelijk en echtscheiding is wat de Westminster in het laatste artikel stelt het spannendst. Eerst wordt erop gewezen dat ‘s mensen verdorvenheid zodanig is dat hij naar ongeldige argumenten zoekt om van elkaar te scheiden wat God in het huwelijk heeft samengevoegd. Vervolgens noemt de Westminster behalve overspel als oorzaak om het huwelijk te ontbinden, nog een andere oorzaak. Deze tweede oorzaak wordt omschreven als moedwillige verlating die op geen enkele wijze door de kerk of burgerlijke overheid kan worden verholpen. Hiervoor wordt verwezen naar wat Paulus schrijft in 1 Korinthe 7:10-15. De apostel behandelt daar de kwestie van de man die door zijn ongelovige vrouw, en de vrouw die door haar ongelovige man in de steek wordt gelaten. Dergelijke casussen kwamen met regelmaat voor in de eerste zendingsgemeenten.

De omschrijving die de Westminster gebruikt laat een ruimere invulling toe dan het enkele beroep op wat Paulus schrijft doet vermoeden. Dit heeft al veel stof tot discussie gegeven tot op de dag van vandaag. De Engelse kerk van de 17 ^e eeuw heeft in de formulering van het laatste artikel van dit hoofdstuk aan de ene kant willen waken voor een ongebreidelde scheidingspraktijk die niet op de Schrift gegrond is. Aan de andere kant heeft men een weg gezocht om een huwelijk dat om andere redenen dan overspel als geruïneerd en verloren moet worden gezien, te kunnen ontbinden. Deze ontbinding dient in de weg van een openbare en ordelijke procedure te worden afgewikkeld.

Ten slotte, de stem van de Westminster aangaande huwelijk en echtscheiding is het waard om gehoord te worden, naast andere stemmen. Laat uiteindelijk telkens in gehoorzaamheid aan de Schrift en afhankelijkheid van de Heilige Geest geluisterd worden welke weg de Heere ons wijst, met de bede: ‘Doorgrond mij, o God, (…) en zie of bij mij een schadelijke weg zij; en leid mij op den eeuwigen weg’ (Ps. 139:23-24).

Rijssen, ds. H. Lassche

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen