Het begeren van meester Van Dieren

Na zes jaar hertrouwt hij met Neeltje de Groot (1830-1896). Hun eerste kindje is Maaike (1865-1906). Daarna verwachten ze een tweeling. Op zaterdagmiddag 12 mei 1866 om 5 uur schenkt God een gezonde zoon. Ze noemen hem Andries (1866-1944), naar opa de Groot. Een half uur later ontvangen ze nog een tweede zoon. Hem noemen ze Hendrik (1866-1919). Op dezelfde dag gaat vader ze aangeven bij de burgemeester. Beiden worden gedoopt in de Ned. Herv. Kerk te Lexmond.

Er komt nog een tweeling: Alewijn (1868-1942) en Johannis / Johannes (1868-1933). Als laatste wordt een dochtertje Willempje (1870-1945) geboren. ¹ Het gezin bestaat nu uit 10 kinderen. Andries is de zevende in een jong gezin.

Onderwijzer

Na de lagere school gaat Andries niet op de ouderlijke boerderij werken. Hij blijft op de school te Lexmond. Hij wil opgeleid worden tot onderwijzer. Je zet als kwekeling het onderwijs voort op de lagere school. Daar worden de praktische vaardigheden aangeleerd. Tegelijk ga je in je vrije uren voor de theoretische kennis vier jaar naar een Normaalschool. Daar worden de lessen gegeven door leraren van een Hogere Burgerschool en hoofden van lagere scholen. Na het examen ontvang je de onderwijsakte. ²

Zijn dorpsgenoot Frans de Jong behaalt zijn diploma op de Normaalschool te Utrecht. Deze is dan net 19 jaar oud. ³ Hij heeft daarnaast Franse les gevolgd bij de dominee van Lexmond en ondertussen een akte gymnastiek behaald in Rotterdam. 4

Andries van Dieren heeft een soortgelijk diploma ontvangen.

Is hij na zijn opleiding van zijn 16e tot zijn 20e jaar onderwijzer op de openbare school te Everdingen?

Hij heeft twee jaar lang zijn dienstplicht moeten vervullen. In 1886 is hij met zijn tweelingbroer Hendrik ingeloot bij de nationale militie te Lexmond. Het is niet bekend waar zijn standplaats is geweest.

Bekering

Is het in de tijd na zijn dienstplicht geweest, dat Van Dieren tot andere gedachten is gekomen? Zijn keus voor het christelijk onderwijs en voor de Christelijke Gereformeerde Kerk heeft te maken met zijn krachtdadige bekering.

In zijn jonge jaren was hij op weg naar de kermis in Culemborg. Was het kermis ter gelegenheid van de Koninginnedag van Wilhelmina op 31 augustus? Of was het de achtdaagse kermis na St. Jan? De beschrijvingen daarvan vertellen dat dan alle kroegen in de warme junidagen een week lang vol zaten met zingende mannen en vrouwen. Er werd gegeten en gedronken. En als de jenever op was, werd er gevochten.

Was hij naar Culemborg op weg met zijn vrienden? Hij is als Paulus onderweg gearresteerd. Door God. Hij wordt bepaald bij de geschiedenis van Korach, Dathan en Abiram (Numeri 16:23-34). Als God een gat in de grond zou slaan, zou hij levend ter helle varen. Is dat het moment van zijn bekering? God heeft hem gespaard en niet gedaan met hem naar zijn zonden. Wat hij eerst liefhad, gaat hij nu haten. Waar hij eerst niet echt voor leefde, gaat nu in hem leven: de dienst van God. Vanaf dat moment wordt de kerk en Gods volk hem lief.

De oudste kleindochter vertelt dat opa daarna op bezoek gaat bij vrouw Fortuyn te Vianen om geestelijk onderwijs te ontvangen. Na afloop geeft ze hem een boekje mee van ds. E. Fransen over De wapenrusting Gods om vast te staan en te strijden tegen de listige omleidingen des duivels, de duisternisse dezer eeuw. Het zijn een zestal preken over Efeze 6:14-18. Hij mag het meenemen, maar ‘niet op de bagagedrager achter op zijn fiets.’

Vanaf dat moment wil hij onderwijs geven op een christelijke school. Christelijk onderwijs is er nog nauwelijks. Dat is pas na veel moeite en met steun van ouders ontstaan. Sinds 1848 heeft men recht om christelijke scholen te stichten. In Langerak is er bij de Christelijke Gereformeerde Kerk een christelijke school sinds 1866.

Zijn tweede werkplek wordt de christelijke school te Alblasserdam. Het archief van Alblasserdam is met een bombardement verloren gegaan. Van 22 augustus 1890 tot 29 oktober 1896 woont en werkt hij daar. Daarna heeft hij weer gewoond te Everdingen.

Kampen

De vraag is wat hij heeft gedaan in de jaren 1897 en 1898. In de familie wordt verteld dat hij voor de theologische studie naar de opleiding te Kampen is gegaan. ‘Ieder die bekeerd wordt, wil graag dominee worden’, heeft zijn vrouw later aan de kleinkinderen verteld. Er zijn geen gegevens te vinden dat hij bij de Theologische School ingeschreven heeft gestaan. Wel is gevonden dat hij na Alblasserdam verhuisd is naar 2e Ebbingestraat 54, later 41 te Kampen. 5

Mogelijk heeft hij bij iemand op kamers gewoond. Dat deden meer studenten. Hiervandaan is het slechts enkele minuten lopen naar de Theologische School. Hij heeft daar gewoond van 21 juli 1897 tot 22 augustus 1898. Opmerkelijk is dat hij dan nog ingeschreven staat als: Nederlands Hervormd. Daarna is hij teruggekeerd naar Everdingen. Volgens een kleinzoon zou hij vanwege ‘nervositeit’ de theologische opleiding verlaten hebben.

Zijn volgende benoeming is op de christelijke school te Ameide op 1 februari 1899. Hij is dan 32 jaar.

In Ameide is op 1 mei 1890 een School met den Bijbel geopend. 6 De school begint met 50 kinderen. Vooraf wordt er een bidstond gehouden.Er zijn vier groepen, in twee lokalen.

Van Dieren woont dan te Zijderveld, gemeente Everdingen. Hij meldt zich in 1899 persoonlijk aan bij het bestuur van de christelijke school op de Achterweg te Ameide. Hij is bereid om tegen 1 februari als onderwijzer op de school werkzaam te zijn.

Hij wordt aangenomen en als salaris aangeboden f 550,00 per jaar. ‘Het bestuur vertrouwt dat de onderwijzer de benoeming onder biddend opzien tot God bereidvaardig opvolgend, zijn functie op 1 februari 1899 zal aanvaarden en wel de zoodanige spoed zal maken met de opzending der vereischte stukken aan het gemeentebestuur alhier: een getuigschrift van zedelijk gedrag van de laatste twee jaar waar hij gewoond heeft.’ ⁷

Wat heeft hij gezegende jaren ontvangen op de school. Twee en dertig jaren heeft hij er onderwijs gegeven. Hij begeert de jongens en meisjes ‘de vreeze des HEEREN’ te leren (Psalm 111:10). ‘Wij zullen het niet verbergen voor hunne kinderen’ (Psalm 78:4). Met sierlijke letters staan deze Bijbelwoorden uitgeschreven op de schoolborden bij het eerste jubileum: ‘Laat de kinderen tot Mij komen (Markus 10:14).

Hij heeft niet de ambitie om hoofdonderwijzer te worden. Hij is dankbaar voor zijn inkomen. Dat is in die tijd niet een hoog salaris. Een kwekeling op school verdient in 1902 f 5,00 of f 10,00 per maand, afhan-kelijk van de leeftijd. In 1904 wordt het salaris van het Hoofd der school, dhr. L. Blok vastgesteld op f 900,00. Onderwijzer A. van Dieren ontvangt f 650,00.

In die vergadering wordt tevens gesproken over het belang van een christelijke normaalschool. Maar er zijn geen jongeren bekend die onderwijzer willen worden.

In 1906 zijn er op de School te Ameide 159 kinderen in vier lokalen. Van Dieren heeft de zegen van de gestage groei van de school meegemaakt. Maar dat niet alleen.

In 1910 schrijft de secretaris C. Terlouw in het jaarverslag: ‘Hoe het met op onze school staat op heden? Wat haar wedervaren is geweest dit jaar? Nu we kunnen goede berichten doen! Met het onderwijzend personeel gaat het best. Ze mogen allen in goede welstand, met ijver en opgewektheid hun taak verrichten. En onze onderwijzer de heer A. van Dieren is nog pas in het huwelijksbootje gestapt, wat wij gaarne als een bewijs aannemen, dat het hem mag goedgaan bij zijn arbeid. Dat kan dus tot tevredenheid en tot dankbaarheid stemmen.’

Huwelijk

Meester van Dieren is gehuwd met Maaike van Bruchem op donderdag 16 juni 1910 in Everdingen.

Maaike is geboren 26 mei 1878 te Everdingen en in de Hervormde gemeente gedoopt. Ze is een dochter van veehouder Gijsbert van Bruchem (1839-1899) en Geertje de Jong (1847-1932). Het gezin bestaat uit zeven kinderen: Cornelia (1874-1894), Jacob (1875-1966), Pieter Gijsbert (1876-1925), Maaike (1878-1977), Neeltje Wilhelmina (1880-1965), Gijsbert Thomas (1882-1962) en Metje Gerritje (1884-1933).

Op 15-jarige leeftijd heeft Maaike haar oudste zuster Cornelia door de dood verloren. Vijf jaar later sterft haar vader. De andere kinderen in het gezin werken mee op de boerderij. Allen komen pas laat tot een trouwdag. ‘Om het kapitaal in de familie te houden.’

Van het maatschappelijke leven zijn niet veel herinneringen bewaard gebleven. Over haar geestelijke leven heeft ze aan haar oudste kleindochter en naamgenote verschillende dingen verteld.

In 1903 is ze op 26-jarige leeftijd tot verandering gekomen. Ze leeft in Zijderveld in de wereld zonder het ware geloof in God. Op zaterdagavond vermaakt ze zich met de jeugd als ze over het dorp wandelen.

Totdat God haar bekeert. Vanaf die tijd kan ze niet meer haar oude leven voortzetten. Drie jaar lang voelt ze haar zonden en is ze diep ongelukkig. Ze wordt er uitgehaald met de woorden: Ik zal u niet begeven… Die tekst wordt op verschillende plaatsen in de Bijbel genoemd. Het staat onder andere in Hebreeën 13:5 ‘Uw wandel zij zonder geldgierigheid; en zijt vergenoegd met het tegenwoordige; want Hij heeft gezegd: Ik zal u niet begeven en Ik zal u niet verlaten.’ Tot haar dood toe ondervindt ze de kracht van deze belofte van God.

Zij wordt verder bepaald bij de Bijbelwoorden: Want zo wie zich Mijns en Mijner woorden zal geschaamd hebben in dit overspelig en zondig geslacht, diens zal Zich de Zoon des mensen ook schamen, wanneer Hij zal komen in de heerlijkheid Zijns Vaders, met de heilige engelen (Markus 8:38). Vanaf dat moment gaat ze niet meer naar de Hervormde Kerk. De kerk te Everdingen is een kandidaatsgemeente. Wanneer een student zijn studie heeft voltooid begint hij zijn predikantschap in een kleine gemeente. Daar moet hij het ambtelijke werk in de praktijk leren. In die tijd is kandidaat B.C. Verhagen uit Zuilen in Everdingen begonnen. Blijkbaar vindt Maaike van Bruchem geen aansluiting in zijn prediking. Ze is niet kerkistisch, maar ze gaat niet meer naar de ‘grote kerk’. Waar gaat ze dan heen? Everdingen ligt halverwege Vianen en Culemborg. Met bid- en dankdagen gaat ze naar de Christelijke Gereformeerde Kerk te Culemborg, die in 1894 ontstaan is. Dat is ongeveer anderhalf uur lopen.

Andries gaat ook naar Culemborg. Niet meer naar de kermis, maar naar de kerk. Hij heeft zich laten uitschrijven uit de kerk te Lexmond. Vanaf de tijd van zijn bekering accepteert de familie hem niet meer zo. Hij blijft de familie wel bezoeken. Maar Andries krijgt andere vrienden. Onder Gods volk vindt hij zijn levensgezellin.

Hoe heeft hij Maaike van Bruchem leren kennen? Volgens zeggen woonden ze niet ver van elkaar vandaan in Zijderveld. Andries woonde op een boerderij te Hagestein, Maaike woonde in een boerderij op de Diefdijk. Maar op een gezelschap hebben ze elkaar ontmoet en echt leren kennen. De gelovigen die zich in de plaatselijke kerk niet meer konden vinden in de prediking, zoeken elkaar op. Er wordt een preek gelezen en gesproken over wat men persoonlijk in het geloof heeft ondervonden.

De vriendschap komt tot een verloving. Omdat ze geen lid meer zijn van de kerk, daarom trouwen ze ook niet in de Hervormde Kerk.

Na haar trouwen moet de bruid Maaike van Dieren – van Bruchem eerst nog drie maanden thuis blijven wonen, vanwege het werk in de hooibouw. Daarna is ze verhuisd. Op 4 augustus 1910 staat ze ingeschreven als inwoners te Ameide. Ze hebben daar verschillende huizen bewoond: Dam 365 A, Fransestraat 248 f 49.

Kinderen

In Ameide worden twee kinderen geboren en gedoopt in de Chr. Geref. Kerk te Nieuwpoort.

Op 27 juni 1911 wordt een enige dochter geboren: Neeltje Gijsberta Cornelia van Dieren. Nel is op 22 januari 1941 gehuwd met bakker Dirk Willebroord Baars uit Nieuwland. Ze is op 47-jarige leeftijd overleden op 30 januari 1959 te Nieuwland. Op haar grafsteen staat Ps. 89:8 Gij toch, Gij zijt hun roem.

Op 11 december 1912 wordt een eerste zoon geboren: Gijsbert Jan van Dieren. Gijs wordt schilder.

Hij trouwt op 14 jul 1937 in Ameide met Pietronella Antje Maria Adriana Pellikaan. Ze krijgen zes kinderen. Hij is overleden in op 3 november 1984.

Op 10 april 1914 verhuist de familie Van Dieren naar Tienhoven. Ze gaan wonen in een huurwoning, de voorkant van een boerderij op de Tiendweg 65, thans Hogewaard. Het is een ruimer huis voor hun groeiende gezin, slechts enkele honderden meters verwijderd van hun vorige woning. Ze zullen er ook vele gasten ontvangen, om te spreken over de Heere en Zijn dienst.

In Tienhoven worden nog twee kinderen geboren en ook gedoopt te Nieuwpoort.

Op 7 december 1915 wordt Jan Gerard van Dieren geboren. Jan wordt bakker. Hij is gehuwd met Alida Bongelaar (1916-2003). Jan is overleden op 19 juni 2000 te Utrecht.

Op 6 november 1918 wordt Gerard Maarten van Dieren geboren. Hij wordt Hervormd predikant in Hei- en Boeicop en in Ede. Hij trouwt op 26 augustus 1943 in Ameide met Frederika Diepenhorst (1920-2001). Hij is overleden op 2 november 1988 te Ede.

Vergaderingen

In de notulen van de Schoolvereniging komen we de naam van meester van Dieren regelmatig tegen. In de eerste jaren is hij aanwezig op de ledenvergadering. Daar zijn niet altijd veel bezoekers. Soms zijn er 13 leden aanwezig.

Wordt op zijn voorstel als spreker uitgenodigd ds. J. Jongeleen van de Chr. Geref. Kerk te Noordeloos? Deze houdt in de Ned. Herv. Kerk een rede in belang van het Chr. Onderwijs: ‘welke weldoordachte rede met zeer veel belangstelling werd aangehoord’.

In 1917 worden er naast het bestuur 4 aanwezige leden geteld. Het bestuur verklaart dit gebrek aan belangstelling, ‘dat de leden vertrouwen hebben in de leiding’.

In dat jaarverslag van 1917 wordt gememoreerd: ‘Vrienden, zeer veel, zeer veel hebben wij den Heere God te danken. Allen Bestuur, onderwijzers en kinderen zijn bij het leven gespaard. Onderwijzer van Dieren van zijn ernstige ziekte opgericht, de kinderen van de gevaarlijke difteritus genezen, zoodat zij ongeveer allen de school bezoeken, het aantal leer-ling stijgende en de financiële toestand in vergelijking met andere scholen gunstig. Geve de Heere ons een dankbaar hart, om al deze verbeurde weldaden op de rechte waarde te schatten en spare Hij onze school nog langer.’

Ouderling

Meester van Dieren is naast zijn werk op school ook actief in het kerkelijke leven. Hij is de man die leiding geeft aan het ontstaan van een Christelijke Gereformeerde Kerk te Ameide. Met I. van Lomwel financiert hij de kerkbouw. Hij bezoekt de kerkelijke vergaderingen, waar verzocht wordt tot het instellen van de ambten. In 1923 wordt de Christelijke Gereformeerde Kerk te Ameide geïnstitueerd. De eerste kerkenraadsvergadering wordt op maandag 10 september 1923 gehouden ten huize van Andries van Dieren. Na het zingen van Psalm 25:2 wordt Psalm 81 gelezen. Besloten wordt onder meer dat er twee groepen catechisaties zijn. Om 18.00 uur tot 14 jaar en om 19.00 uur van 14 jaar en ouder. Meester van Dieren geeft de catechisaties. Hij is van 1923-1934 ouderling in de gemeente. Vele zondagen leest hij tweemaal een preek. Hij regelt dat om de veertien dagen een doordeweekse dienst wordt gehouden waar een predikant voorgaat. Om 17.00 uur wacht hij bij de bushalte op de dominee. Aan het eind van de dienst, bij het laatste zingen gaat Neeltje van Dieren naar de buren Henk van Vliet. Die hebben inmiddels een geklopt ei met hete melk gemaakt en voordat de predikanten vertrekt wordt dat eerst genuttigd. Inmiddels staat fa. Bouter met de auto klaar om de dominee naar het station in Arkel te brengen. ⁸

Onderwijzer

Zoon Jan vertelt van zijn vader dat hij nogal in gedachten verzonken kan rondlopen. Hij heeft zijn vriendjes verteld dat hij zijn vader kan groeten, zonder dat hij in de gaten heeft dat het zijn eigen zoon is. De proef wordt op de som genomen. Als zijn vader langs hem loopt zegt hij: ‘Dag meester van Dieren.’ ‘Dag jongeman’, is het antwoord. Het bewijs is geleverd!

Ondertussen blijft het leerlingenaantal in de klas groeien. Meester van Dieren blijft actief voor de school.

In het wekelijkse blad De School met den Bijbel, staat het bericht over zijn gouden jubileum: ‘Meester van Dieren is geliefd door jong en oud. Door zijn een-voudigheid en oprechtheid heeft hij zich de achting weten te verwerven van allen die met hem in aanraking kwamen. … Wij hopen dat hij door Gods zegen nog vele jaren mag gespaard blijven voor de school en ook voor zijn gezin en dat zijn onderwijs nog voor vele kinderen tot zegen mag zijn, voor dit leven en voor de eeuwigheid.’

In het jaarverslag over 1924 schrijft de secretaris van de Christelijke School: ‘Het eerste wat dan te gedenken was, dat de heer A. van Dieren 25 jaar aan onze school onderwijs gegeven heeft, hetgeen in alle eenvoudigheid herdacht werd.’

Hoe dat is gegaan wordt niet vermeld. Wel vinden we in de stukken een lied dat bij het 25 jarig jubileum van zijn collega H. van Rooijen werd gezongen op de wijs van ‘Scheepke onder Jezus’ hoede’. Zal hetzelfde lied gezongen zijn? De tekst van dat lied luidt dan enigszins gewijzigd:

Onze meester A. van Dieren, Viert vandaag het zilver feest, En de vrienden en vriendinnen, Zingen allen blij van geest: Dat voor de school en voor ’t gezin, U God nog heel lang spaar, Tot zegen van Ameide ook. Moog ’t zijn nog menig jaar.

Wijs de goede weg de kinderen. Leid hen tot des Heeren hand. Dat zij in de lichtglans wandelen, Van het hemels vaderland. Dat God met zegen ‘t werk bekroon. Hun harten jong bekeer. Zijn Geest ook in hun binnenste woon, Zijn heil’ge Naam ter eer. ‘Na het overhandigen van een cadeaux wordt gezongen: De Heer’ zal u steeds gadeslaan, en Blijf met hen Heer’, als ’t zonlicht niet meer schijnt.’

In het kasboek staat vermeld dat aan ‘het c adeaux’ is uitgegeven f 30,50. Het komt overeen met het tienvoudige aan euro’s in onze tijd. Volgens zijn kleindochter is er een boekenkast, zilveren schaal en wandelstok met zilveren knop voor gekocht.

Oud-leerling Aart het Lam (1920-2021) vertelde dat hij bij meester van Dieren in de tweede klas gezeten heeft. Hij herinnerde zich dat de meester een briefje in zijn vestzak had met een potloodje. Hij zei dan: ‘Sèh, sèh, sèh, jongen van het Lam: aangetekend.’ Waarom? Waarschijnlijk dat hij niet goed genoeg oplette. Het is een anekdote. Het heeft blijkbaar indruk gemaakt, zodat Aart het na ruim 90 jaar nog niet vergeten is! In het herdenkingsboek van de School met de Bijbel, wordt Van Dieren ook aangeduid als ‘meester suh-suh’. 9 Volgens zijn kleindochter kwam dat omdat hij van jongsaf al hartpatiënt was en niet geschikt was voor het werk op de boerderij.

Pensioen

Op vrijdag 3 juni 1932 wordt de jaarvergadering van de schoolvereniging gehouden. Vermeld wordt dat de erevoorzitter ds. Schimmel de vergadering opent met het lezen van een deel van Psalm 78. Er zijn 18 leden aanwezig, onder wie A. van Dieren. Het verslag vermeldt: ‘Op 1 juli 1932 verlaat de Heer A. van Dieren de school door dat hij de pensioen gerechtigde leeftijd had bereikt, na zeer veel jaren van trouwen plichtsbetrachting’. Er zijn dan zeven leerkrachten en 265 leerlingen. De financiële boeken zijn gecontroleerd. Voor de laatste maal staat de handtekening daaronder van A. van Dieren.

Graag wilde meester Van Dieren op school blijven werken toen hij de pensioengerechtigdeleeftijd had bereikt. De inspecteur van het onderwijs zei in een gesprek dat hij dan eigenlijk een jong gezin het werk, en daarmee de verdienste, ontnam. Na overdenking van dit gesprek had hij geen vrijmoedigheid meer om als meester op school aan te blijven. ¹⁰

Zoon Gerard wil gaan studeren voor predikant aan de universiteit. Het gezin van Dieren verhuist daarom rond 5 september 1934 naar Werner Helmichstraat te Zuilen (Utrecht). ¹¹

Een kleinzoon schrijft: ‘Het was volop crisistijd en de kinderen kwamen niet gemakkelijk aan een betaalde betrekking. De oudste dochter, Neeltje, is tot haar huwelijk (1941) thuis blijven wonen. De oudste zoon Gijs is op enig moment als schilder aan de gang gekomen. Zoon Jan heeft een opleiding tot bakker gevolgd en is in 1938 met een winkeltje begonnen. De jongste zoon Gerard Maarten heeft als volontair gewerkt en studeerde theologie. Vader Andries heeft zijn kinderen lang moeten steunen.’

‘Van Dieren had een pensioen en een bescheiden vermogen. Hij leefde sober. Hij had een diaconale instelling. Zijn vrouw wist wel dat hij geld weggaf, maar dat was geen onderwerp van gesprek. Hij deed wat de hand vond om te doen en zweeg daar verder over. Zijn zoon Jan wist het ook maar zweeg daar verder ook over.’

Eerst kerken ze in de Chr. Geref. Kerk aan de Wittevrouwensingel. Ds. D. Driessen uit Amsterdam horen ze daar graag preken. In die tijd is ds. P. de Smit de eigen voorganger van de gemeente. Omdat ze wat ouder worden is het bezwaarlijk om elke zondag naar de kerk te lopen. Ze gaan wonen in de van Musschenbroekstraat. Daar verhuizen ze heen omdat ze zich aangesloten hebben bij de Gereformeerde Gemeente. Die gemeente wordt gediend door ds. M. Heikoop (1890-1944). Het is zijn eerste gemeente. Hij heeft zijn theologische opleiding ontvangen van ds. G.H. Kersten te Rotterdam. Deze bevestigt hem in 1929 tot predikant van de kerk te Utrecht. Onder Gods zegen groeit de kerk. Over deze voorganger wordt met veel liefde gesproken. ¹²

Het is een gezegende tijd geworden. Meester van Dieren leidt een stil leven in de kring van familie en geloofsgenoten. Vanwege zijn ouderdom wordt hij niet meer verkozen in het ambt. Zijn zoon Jan dient de gemeente wel vele jaren eerst als diaken en later als ouderling.

Op 16 juni 1935 zijn Andries en Maaike van Dieren 25 jaar getrouwd. Ze houden geen feest. Het is zondag. Maar een nicht komt onverwacht op bezoek voor het feest. Haar tante Maaike zegt: ‘Als je een hoed bij je hebt mag je mee naar het feest.’ Ze gingen die zondagavond naar de kerk.

Als een kleinzoon bij zijn grootouders op bezoek is, snuffelt hij graag in de boekenkast van opa. Er staat veel prekenboeken van de oude schrijvers, die gebruikt werden in de leesdiensten en voor persoonlijk gebruik. Tot zijn verbazing vindt hij ook leesboeken, die hij als onderwijzer op school gebruikt heeft: De reizen van Jules Verne, zoals ‘Reis naar het middelpunt van de aarde’ en ‘De reis om de wereld in 80 dagen’.

Andries is drie jaar ziek geweest vanwege blaaskanker. Hij is gestorven toen de bommen vielen. Hij had de innerlijke rust met Psalm 91: Wie in de schuilplaats des Allerhoogsten is gezeten, zal vernachten in de schaduw van de Almachtige. Volgens overlevering waren zijn laatste woorden: ‘Naar huis, naar huis, naar het eeuwig Vaderhuis’. ¹³

Na 32 jaar weduwschap overlijdt zijn vrouw Maaike van Dieren-van Bruchem in de gezegende ouderdom van 98 jaar in Huize Maranatha te Rijssen. Op de rouwkaart staan haar laatste woorden van Psalm 17: Maar (blij vooruitzicht, dat mij streelt!) ik zal, ontwaakt, Uw lof ontvouwen, U in gerechtigheid aanschouwen, verzadigd met Uw godd’lijk beeld.

Noten

1 Met dank voor de aanwijzingen van medewerker Marijke Hartog Regionaal Archief Zuid-Utrecht te Wijk bij Duurstede

2 M et dank voor de waardevolle adviezen inzake de scholen van dr. Huib Uil, oud gemeentearchivaris te Zierikzee

3 M et dank aan Ronnie Hendriks van de Vereniging Historisch Lexmond en Hei- en Boeicop

4 Zijderveld, W. van, FRANS DE JONG BOUWER, BANKIER EN PUBLICIST in: LEK EN HUIBERT KRONIEK, Periodiek van de Vereniging Historisch Lexmond en Hei- en Boeicop, 10e jaargang nr. 3, augustus 2008

5 M et dank aan het meezoeken van archiefmedewerker Neel Wijshake-Emmerik Stadsarchief Kampen

6 R egionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 640 School met de Bijbel te Ameide (1866) 1889-2003

7 S mith, R.G en Will, P, Eeuw in, eeuw uit, 100 jaar school met de Bijbel te Ameide, Ameide 1990, 31

8 M et dank aan J.H. Rozendaal die de gegevens heeft ontleend aan een opgenomen gesprek in 2009 met zijn moeder die in 2017 is overleden. Zijn ouders Cornelis Rozendaal (1914-1996) en Maria Geertje Rozendaal-Heikoop (1916-2017) hebben van 1938-1948 gewoond tegenover de Chr. Ger. Kerk op de Achterweg. Zijn oma van moeders kant was Metje Gerritje Heikoop-van Bruchem, de jongste zus van Maaike van Dierenvan Bruchem

9 S mit, R.G. en Will, P., Eeuw uit, eeuw in, Ameide 1990,59

10 J.H. Rozendaal, mail naar aanleiding van de oproep in het ‘Nieuwsblad’ van de Historische Vereniging Ameide-Tienhoven van juni 2023

11 D e Leerdammer, 5-9-1934

12 Saarberg¸ J.A., Gods Akkerwerk, Geschiedenis van de Gereformeerde Gemeente Utrecht 1925 - 1975 Fama, Joh., Het leven en de arbeid van ds. M. Heikoop¸ Utrecht 1947

13 Met dank aan de oudste kleindochter mevrouw Maaike de Jong-Baars te Leerbroek, Mr. M.J. van Dieren te Utrecht, Herman van Dieren te Lexmond, Bert van Dieren te Veenendaal e.a. die hun herinneringen met mij deelden en foto’s ter beschikking stelden. Dank voor de adviezen van ds. H. van der Ham te Driebergen en aan Dita van der Ham-Brakel te Lexmond die het concept kritisch doornam.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen