Vrijwilligers: De Lusten, Ook De Lasten?

Op een dag is Hans met een drietal andere vrijwilligers bezig om de schijnwerpers op het dak van de kerk net iets anders in te stellen voor een nog beter resultaat. Hij loopt iets achteruit om het resultaat te bewonderen. Daarbij struikelt hij over een richel en valt achterover van het dak. Een dwarslaesie maakt Hans dag en nacht hulpbehoevend.

Vraag: wie is aansprakelijk?

De kerkelijke gemeente beschikt over een vrijwilligersverzekering. Hans stelt de kerk aansprakelijk voor het letsel en de kerk stuurt die brief door naar de verzekeraar. Maar de verzekeraar betwist de aansprakelijkheid: vrijwilligerswerk is toch een vriendendienst? En bovendien: een kerk is toch geen bedrijf? Hans was de meest deskundige persoon van de onderhoudsgroep (en hij had ervaring met het werken op hoogte)!

Zorgplicht

Wellicht wist u al dat bedrijven een vergaande zorgplicht hebben voor de veiligheid van hun personeel. Die zorgplicht gaat bijvoorbeeld over valbeveiligingsmateriaal dat beschikbaar moet zijn voor het werken op hoogte.

Die zorgplicht houdt ook in dat medewerkers tegen hun eigen onvoorzichtigheid in bescherming moeten worden genomen. Met andere woorden: ook als een ongeval te wijten is aan ‘eigen schuld’ van de medewerker, is de werkgever aansprakelijk.

Niet alleen voor personeel

De zorgplicht van de werkgever betreft niet alleen eigen personeelsleden, maar alle mensen die het bedrijf arbeid laat verrichten. Dus uitzendkrachten, maar ook zzp’ers en… vrijwilligers!

De Hoge Raad heeft in 2012 het ruime toepassingsbereik van deze zorgplicht onderbouwd met het argument dat het bedrijf dat arbeid laat verrichten daar zelf een financieel voordeel bij heeft. Ook is de werknemer of pseudo-werknemer voor de zorg voor zijn veiligheid vaak afhankelijk van het bedrijf waarvoor zij werken.

Maar een kerk of ‘goed doel’ is toch geen bedrijf? Volgens de Hoge Raad wel. De kosten van een professionele aannemer (of lichtadviseur) werden zo immers uitgespaard. Daarnaast had de kerk beleidsverantwoordelijkheid voor het kerkgebouw en de staat van onderhoud.

Terug naar hans

Hans heeft tot in drie instanties geprocedeerd. Met als resultaat dat de kerk aansprakelijk werd gehouden voor de zeer ernstige gevolgen van Hans’ struikeling en val. In het geval van Hans kwamen die gevolgen voor rekening van de verzekeraar. Kerken of gemeentes die niet over een verzekering beschikken of zich vanwege gemoedsbezwaren principieel niet verzekeren, zullen die schade en kosten zelf moeten dragen. Dat kan gaan om (hele) grote bedragen.

Wat we hiervan kunnen leren

De vrijwilliger doet er goed aan om na te gaan of de organisatie waarvoor hij arbeid verricht de aan die arbeid verbonden risico’s op ongevallen heeft onderzocht en vastgelegd (een ‘Risico Inventarisatie & Evaluatie’).

Ook voor een kerkelijke gemeente of een goede doelen stichting moet de veiligheid van de medewerkers, vrijwilligers inclusief, een thema van bezinning en gesprek zijn. Voor het kapitaal dat de vrijwilligers zijn, moet (meer dan) goed worden gezorgd. Ook als dat wat kost.

Waar er geen bezwaren zijn tegen het afsluiten van een (vrijwilligers)verzekering, moet worden nagegaan of de verzekering adequate dekking biedt. Als er geen verzekering is, moeten financiële middelen worden gereserveerd om een onverhoopt slachtoffer schadeloos te kunnen stellen.

Let’s Help is de speciale (thuis)service bij letselschade voor leden van de RMU. U kunt onze letsellijn van maandag tot en met donderdag bereiken via (0318) 53 17 97. Meer informatie: www.letshelp.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen