Geeft het draaien van nachtdienst problemen?
CONTEXT1. Om slaapproblemen tijdens en na nachtdiensten te voorkomen is het nemen van medicatie (o.a. temazepam, oxazepam), homeopathische middelen of fytotherapeutisch middel (o.a. droomsap) geoorloofd en effectief2. Instellingen en overheid moeten meer aandacht hebben om de gevolgen van nachtdiensten te beperken.Nachtdienst… Voor een enkele medewerker een feest, maar veel zorgmedewerkers ervaren klachten. Je dag- en nachtritme omdraaien gaat niet vanzelf, slecht slapen, andere tijden slapen, in de winter weinig daglicht zien, een ander eetpatroon. De Gezondheidsraad meldt dat op korte en langere termijn problemen kunnen ontstaan. Veel medewerkers ervaren slaapproblemen en op langere termijn verhoogt het draaien van nachtdiensten de kans op diabetes type 2 en hart- en vaatziekte.
Anne Kats
“Geen problemen met bioritme”
“Ik werk al jaren uitsluitend in de nachtdienst. Ik heb nog nooit een pil of droomsap - ik weet niet eens wat het is - genomen vóór ik ga slapen. Ik slaap altijd gelijk zodra ik op bed lig. Ik heb een vast rooster per 4 weken, de langste sessie is 5 nachten achter elkaar. Als ik uit de nacht kom, hoe moe ik ook ben, slaap ik tot 12 uur en kom er dan uit. Dan kan ik ‘s avonds weer moeiteloos slapen. Geen problemen met bioritme dus.
Anne Kats
Marry Nederlof
“Een mok warme melk”
“Ik heb jaren lang nachtdienst gedaan. Toen was het nog 7 nachten achter elkaar - dat mag al jaren niet meer - maar ik heb nooit moeite gehad met omdraaien van nacht naar dag. Ik heb nog nooit van droomsap gehoord en als je aan slaapmedicatie begint, kan je er moeilijk van af komen. Mijn advies: een mok warme melk.”
Brenda Bos
“Alleen nog maar nachtdiensten”
“Momenteel ben ik met zwangerschapsverlof, maar normaal werk ik 3 à 4 nachten per week. Omdat ik een chronische ziekte heb, lukt het niet overdag of ‘s avonds te werken. Mede daarom werk ik alleen nog maar nachtdiensten en vind het fijn dat het zo nog lukt om in de verzorging te werken. Ik zou niet weten wat ik anders leuk werk vindt om te kunnen doen. Overdag slaap ik goed en gebruik nooit slaap- of rustgevende medicijnen.
Janneke Roos
“Soms een slokje droomsap”
“Mijn eerste intentie is zonder hulpmiddelen te slapen. Aangezien dit met mijn nachtdiensten niet goed lukt, neem ik soms tijdens een nachtdienst een slokje droomsap. Ik gebruik de droomsap meer om weer terug te schakelen. Tijdens de eerste twee nachten na mijn nachtdiensten neem ik een slokje. Een deel van ons team van cardiologie/neurologie in het van Weel Bethesdaziekenhuis te Dirksland gebruikt droomsap. De ervaringen zijn wisselend maar overwegend positief. Je valt makkelijker in slaap na je avonddienst of nachtdienst en voel je niet duf als je wakker wordt. Je kunt heel lang met een flesje doen!”
Hilda Boer
“In je planning rekening houden met tijd om te slapen”
“Mijn werk bestaat alleen uit nachtdiensten (6 per 4 weken). Omdat ik eindverantwoordelijk ben voor de zorg in het verpleeghuis, ben ik van mening dat ik voor 100 procent fit moet zijn ‘s nachts. In mijn planning hou ik rekening met tijd om voor te slapen. Verder plan ik tijdens mijn nachtdiensten geen activiteiten voor de avond. Mijn ervaring is dat elke afspraak in mijn agenda onrust geeft in het slapen. Dus heb ik de boodschappen in huis, weet ik wat ik ga koken, enz. Moet er toch nog iets worden gedaan? Doe het dan ‘s morgens voordat je naar bed gaat. Dan kan je rustig slapen.”
Hilda Boer
Mirjam Bakker
“Blij dat ik daar geen last van heb”
“Medicatie of kalmerende drankjes na een nachtdienst om goed te slapen. Toen ik dit las dacht ik: wat ben ik blij dat ik daar geen last van heb. Maar je zult er maar wel last van hebben dat je niet goed slaapt na een nachtdienst. Dan heb je wel een probleem. Werkgevers eisen namelijk steeds meer dat iedereen maar gewoon nachtdienst moet draaien. Alleen als je echt een medische reden hebt, hoeft het niet. Men ziet het niet kunnen slapen niet als medische reden. Persoonlijk vind ik dat een kwalijke zaak.
Ik vind de grens zover liggen dat je het alleen dan maar moet gebruiken bij je nachtdienst. Dan zou ik er geen probleem van maken. Ik vind het anders als je dat ook buiten je nachtdienst om moet gaan gebruiken. Ik kan heel goed begrijpen dat het niet slapen rond de nachtdienst zeer frustrerend kan zijn. Ik kan het gelukkig wel, zowel omdraaien naar de nachtdienst toe als het slapen overdag als het terugdraaien naar het gewone ritme.”
Juliët de Kool
“Neem een maaltijdstructuur aan net als overdag”
“Voor school schreef ik een essay over het werken in de nacht. Ik deed onderzoek naar de gezondheidsrisico’s en zocht uit wat je hier zelf aan kunt doen. Ten eerste heeft een voorwaarts roterend rooster de voorkeur. Ten tweede help je je lichaam door meer eiwitten en minder koolhydraten te nemen, en een bepaalde maaltijdstructuur aan te nemen net als overdag. Het eten van kleine porties geeft extra druk op het spijsverteringsstelsel. Tot slot: neem genoeg rust na de nachtdienst, maak je overdag niet te druk en beweeg voldoende.”
Juliët de Kool, Student Hoornbeeck College
Reactie
van huisarts Wilmar Karels
Slaapmiddelen hebben een zeer beperkte plaats bij nachtdiensten. Deze middelen hebben in het algemeen slechts een beperkt effect op de inslaaptijd en de totale slaapduur. Er is geen bewijs dat ze ook werkzaam zijn tijdens of na nachtdiensten, terwijl er wel schadelijke effecten bekend zijn. Zo is er na kortdurend gebruik vaker sprake van geheugenstoornissen, verkeersongevallen of onttrekkingsverschijnselen, verminderde diepe slaap.
Algemene ‘slaaphygieneadviezen’ blijven van belang: beweeg voldoende, maar niet vlak voor het slapen. Vermijd een uur voor het slapen gaan alle beeldschermen. Slaap in een geventileerde kamer. Gebruik geen caffeine of nicotine voor het slapen.
Uitsluitend tijdens de switch van nachtdienst naar ‘normaal ritme’ kan een slaapmiddel aanvullend gegeven worden, als slaaphygiene onvoldoende helpt en als er de dag erop geen belangrijke activiteiten zijn. Persoonlijk geef ik dan de voorkeur aan een regulier middel via een arts. Hiervan is het best bekend wat de werking, bijwerkingen, interacties en werkingsduur zijn.
Rmu voor u
Heeft u een vraag over uw situatie? Neem contact op met info@rmu.nu
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 mei 2019
RMU Zorg en Welzijn | 28 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 mei 2019
RMU Zorg en Welzijn | 28 Pagina's