Een Tweede Toilet Op Het Verlanglijstje

In de huiskamer van de familie Verhagen wordt geklust. De ruitjes in de woonkamerdeur zijn afgeplakt; de deur wacht op een tweede witte verflaag. De ruimte krijgt een update door middel van een fris, nieuw behang. Coenraad (46) en Ditske (44) klaren de klus zo veel mogelijk zelf. Er is een evidente stok achter de deur: in april trouwt oudste dochter Karolien (20). Ze is de eerste van de tien die uitvliegt.

De vijf jongste kinderen spelen een ouderwets potje Rummikub aan de twaalfpersoons keukentafel. Ditske neemt intussen van elk kind de bestelling op. Ze voorziet de een van chocomel, de ander van frisdrank en de 15-jarige Mariëlle kiest voor koffie. „Daarna is het bedtijd”, maant Ditske haar jongste zoons, Aron van 5 en Jurian van 2. De 16-jarige Willianne ploft op de bank naast haar vader. Ze checkt de klok; over een uurtje moet ze nog aan de slag, want in de avonduren verdient ze wat bij met kantoren schoonmaken.

Het gezin van Coenraad en Ditske is niet vaak meer compleet. Karolien is druk met de voorbereidingen voor haar huwelijk en oudste zoon Aart (19) reist dagelijks naar de Aeres Hogeschool Dronten, waar hij dier- en veehouderij studeert. Op de zaterdagen zijn er zes kinderen aan de slag met hun bijbaantje. Het vergt enige organisatie van met name Ditske. „Ze waren er niet allemaal in één keer”, glimlacht die nuchter. „Omstanders schrikken soms als ze zo veel kinderen bij elkaar zien, maar als ouders groei je erin. En hoe ouder de kinderen worden, hoe meer ze zelf kunnen oppakken.” Ze wenkt Aron en Jurian. „Mama heeft de koffie op, dus wat gaan we doen?”

HOEKBANK

Coenraad en Ditske verhuisden meerdere keren voordat ze in Woudenberg neerstreken. Na hun trouwen woonden ze enkele jaren in Zwijndrecht. Vanwege werk verhuisden ze naar Genemuiden, het dorp waar Ditskes roots liggen. Nog geen zes jaar daarna pakten ze opnieuw hun spullen en kozen ze voor een centrale plaats in het land: Woudenberg. Coenraad was eerst werkzaam in de houtbouw, maar werkt sinds 2012 als conciërge op het Hoornbeeck College in Amersfoort.

De hoekwoning van de familie Verhagen was oorspronkelijk niet groot genoeg voor tien kinderen. Daarom zijn er de afgelopen jaren her en der wat aanpassingen gedaan om ruimte te creëren.

Moest er voorheen nog weleens iemand op de bank in de woonkamer eten, sinds de nieuwe twaalfpersoons keukentafel en een ruime houten hoekbank zijn aangeschaft, is dat verleden tijd. Het enige wat node gemist wordt, is een tweede toilet in huis. „We hebben al eens gekeken of die er kan komen, maar dat valt nog niet mee”, weet Ditske. Ook op de verdiepingen is er ruimschoots verbouwd. Er zijn vier slaapkamers op de eerste verdieping en de zolder telt nu ook vier slaapkamers met royale dakkapellen. Van de tien kinderen heeft de helft een eigen slaapkamer.

JASSEN

Dat ze ouders zijn van tien kinderen roept nog weleens reacties op, ervaart Coenraad. „We hadden ooit een bordje met kleine klompjes bij de voordeur staan. Het waren acht klompjes, want we hadden toen acht kinderen. Ik zie nog een man aan de voordeur staan, hij kon niet geloven dat al die kinderen van ons waren.” Ditske knikt. „Of we krijgen de vraag of we een samengesteld gezin zijn. Dat soort reacties zitten er altijd wel tussen. En soms is het heel grappig. Pas kwam een vriendinnetje van Aron spelen en die keek met open mond naar de foto’s aan de muur. „Zijn dat állemaal Arons broers en zussen?” vroeg ze. Ze kon zich er geen voorstelling van maken.”

Mariëlle weet wat haar moeder bedoelt. „Als wij iemand meenemen naar huis, kijkt diegene vaak ook verbaasd naar al die jassen in de gang.”

Mariëlle voelt zich op school, het Van Lodenstein College in Hoevelaken, geen uitzondering. „Ik heb zo veel klasgenoten die uit een groot gezin komen, dus ik krijg nooit bijzondere reacties.” Jaap-Jan (11) valt zijn zus bij; op zijn school, basisschool De Wartburg, geldt hetzelfde. „Ik heb heel veel kinderen in de klas die zes broertjes of zusjes hebben. Dat is ook al best veel.”

SPAGHETTI

Wat de kinderen er eigenlijk zelf van vinden om in een groot gezin op te groeien? Voor hen is het even vanzelfsprekend als vertrouwd. „We zijn het gewend en vinden het dus normaal”, stelt Willianne. „En ik vind het vooral leuk, want als ik thuis ben, is er altijd wel iemand. Ik zou het erg stil vinden als we maar met een paar kinde-ren zouden zijn.” Mariëlle knikt. „Dat voel ik net zo, ja. Het enige wat minder fijn is, is dat je soms lang moet wachten om de douche of wc te kunnen gebruiken.” Haar moeder lacht. „Daarom beginnen we zaterdags altijd op tijd met douchen, zodat iedereen aan de beurt komt.”

KLEINE DINGEN

Nadine (9) luistert aandachtig naar haar oudere zussen. Ze gniffelt. „Soms hebben we weleens ruzie”, bekent ze. Haar vader knikt. „En waar gaat dat over? Soms over de kleinste dingen, bijvoorbeeld tijdens het eten opscheppen”, verklapt hij. „Als de laatste eten op z’n bord krijgt, heeft de eerste het vaak alweer op.”

Ditske lacht. „Daar kan niet iedereen goed tegen”, weet ze. „Maar ja, zo gaat het nu eenmaal. Ze kunnen niet allemaal wachten, anders is het eten alweer koud. Als we spaghetti of macaroni eten, gebruik ik twee pannen en kan er aan beide kanten van de tafel tegelijk worden opgeschept. Dan kunnen we dus eerder tegelijk eten.” Ze werpt een snelle blik op de klok. „Nadine, je gaat naar bed, je bent al een halfuur te laat.”

Niet alleen de bedtijden liggen redelijk vast, ook andere taken zijn verdeeld. In een groot gezin helpt iedereen mee, is het motto van Coenraad en Ditske. In de keuken hangt de takenlijst voor deze week. Van tafel dekken tot de woonkamer opruimen en van de vaatwasser inruimen tot de kamer en keuken stofzuigen: bij elke taak staat een naam. Elke week rouleert het rooster. Ook in de vakanties gaat het ritme door, vertelt Ditske. „Dan maak ik elke ochtend een lijstje en hebben ze maar één taak per dag. Het is belangrijk dat iedereen meehelpt in huis, maar ik vind het sowieso belangrijk dat ze de klusjes leren.”

Ditske maakt het zichzelf gemakkelijker door de weekboodschappen voor twaalf personen online te bestellen. „Daarnaast loop ik bijna dagelijks een andere supermarkt binnen voor groente, fruit en vlees. Die winkel zit op de route naar school, dus pak ik die gelijk mee.” Dat twaalf mensen elke dag blij zijn met het menu is een illusie, weet ze. „Heel af en toe kook ik twee soorten groenten, maar ik ben vrij gemakkelijk: als je het niet lust, eet je maar een keer niet.”

Voor Coenraad en Ditske scheelt het merkbaar dat de oudsten zelfstandig zijn. Karolien en Aart hebben een rijbewijs en rijden broertjes en zusjes van en naar catechisaties en clubs van hun kerkelijke gemeente, de gereformeerde gemeente in Amersfoort. Naast een Opel Zafira als gezinsauto schaften de Verhagens een kleine Suzuki aan. „Dat moest wel, anders kunnen we niet met z’n allen naar de kerk”, legt Ditske uit.

BUITENLAND

Oudste zoon Aart stapt de woonkamer binnen. Als student is hij vaak van huis. „Voordat de kleintjes wakker zijn, ben ik al weg en ik ben meestal pas rond zeven uur ’s avonds thuis.” Als hij thuiskomt, geniet hij van de gezelligheid. „Wat ik meemaak op school kan ik niet delen met broers of zussen, omdat zij met heel andere dingen bezig zijn. Ik leid dus een soort van mijn eigen leven, maar kan er ook van genieten als ik op zondag spelletjes met de allerkleinsten doe.”

Aart heeft een goede band met zijn ouders en heeft voorlopig geen plannen om uit huis te gaan. „Op school vragen ze me weleens of ik de drukte van thuis kan combineren met mijn studie. Dat gaat prima. Ik heb gelukkig een eigen slaapkamer, dus ik kan me terugtrekken wanneer ik wil.” Als Karolien trouwt, volgt Aart haar thuis als oudste op. „Die verantwoordelijkheid voel ik wel, ja”, lacht hij.

Karolien gaat in Lunteren wonen. Dat het niet al te ver weg is, is prettig, volgens Coenraad en Ditske, maar ze willen geen enkele invloed uitoefenen op de toekomstige woonplaats van hun kroost. „Nee, daar ga ik me niet mee bemoeien”, glimlacht Coenraad. „Ieder mag z’n eigen weg en plek kiezen. Ik hoop alleen niet dat ze naar het buitenland verhuizen.” Willianne kijkt enigszins verstoord naar haar vader. „Dat ligt er helemaal aan waar mijn vriend vandaan komt”, dient ze hem van repliek.

Ditske grinnikt. Voorlopig heeft ze haar handen vol aan haar gezin. En ligt de focus op de bruiloft van Karolien. Hoe lang het geleden is dat ze samen met Coenraad weg is geweest? Ditske denkt diep na. „Dat is vijf jaar geleden, toen zijn we naar Limburg geweest.” Ze lacht. „We zijn nog volop aan het klussen. Wie weet hebben we na april meer rust.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen