Kinderencyclopedie over vlinders, vrijen en je veilig voelen

Dat is dan ook precies de opzet van de schrijfster. Met haar boek wil ze kinderen de positieve waarde van relaties en seksualiteit laten zien en ervaren. In haar woonboerderij in de buurt van Gouda licht ze graag het hoe en waarom van het boek toe.

De moeder van vier kinderen in de leeftijd van een tot tien jaar miste in het segment “ seksuele voorlichting” boeken voor kinderen van een jaar of acht. Af en toe schuift een van haar kinderen aan bij het gesprek. Het boek is duidelijk een project van het hele gezin. „Mijn man heeft ook meegedacht en input gegeven.” Boas van 10 jaar wijst de foto van een legobouwwerk op bladzijde 25 aan. „Die heb ik gemaakt.” En Hanna van 8 oefende gisteren nog op hoeveel manieren je je grenzen kunt aangeven, een doe-dingetje uit het boek.

„De inspiratie voor "Wonderlijk en waardevol” dwarrelt hier door het huis. Een tante gaat trouwen... Er is een vriendinnetje met wie het even niet botert... Sommige voorbeelden zijn regelrecht vanuit ons gezin dit boek in gegaan. Ik heb het meer als moeder dan als pedagoog geschreven,” vertelt Van der Gouwe.

Want pedagoog, dat is ze ook. Van der Gouwe studeerde pedagogiek en culturele antropologie. In de avonduren doceert ze pedagogiek aan de Driestar Educatief.

Een onderdeel van haar functie bij de hbo-opleiding is het verzorgen van ouderavonden over seksuele vorming. Die sluiten aan bij de methode “Wonderlijk gemaakt” , het project waar Van der Gouwe zich in de afgelopen jaren mee bezighield en waar ze nog steeds aan werkt. Op die avonden merk ik dat veel ouders zich afvragen hoe jong ze moeten beginnen en wat met hun kinderen moeten delen.”

Encyclopedie

Over wat ouders wanneer moeten vertellen over seksualiteit is Van der Gouwe vrij duidelijk. „Het mooiste is als je rond de leeftijd van acht jaar de basis van seksualiteit verteld hebt. Kinderen van acht zijn heel open. Ze hebben nog weinig schaamtegevoelens en je kunt in veilige situaties met ze oefenen om hen weerbaar gedrag te leren.” Juist voor die ‘nieuwsgierige’ leeftijd zijn er weinig boeken op de markt, vindt Van der Gouwe. Reden voor de initiatiefrijke moeder om zelf aan het werk te gaan. „Ik heb dit boek de opzet van een encyclopedie gegeven, want dat is een type boek dat kinderen van die leeftijd heel leuk vinden om te lezen. Veel plaatjes, veel foto’s, korte teksten in kaders. Elke bladzijde moest van mij een feestje op zich zijn.”

Sterkte persoon

Hoewel het boek misschien de opzet van een encyclopedie heeft, klinkt de toon meer als die van een gezellige, soms grappige moeder. Ze geeft haar kinderen tekst en toelichting bij wat er passeert in de wereld om hen heen. Een ‘groot’ onderwerp als seksualiteit bedt ze in in een serie hoofdstukken over “Vriendschap, verliefd, verkering, trouwen, vrijen.” „Het was een leuke zoektocht om op elke bladzijde weer de vertaalslag naar het kind te maken.”

Ingewikkelde thema’s worden in mootjes gehakt en stap voor stap uitgelegd. „Bij pornografie gaat het over: hoe maak ik onderscheid tussen goede en foute plaatjes? Heb je een ja-gevoel of een nee-gevoel bij het zien van die afbeelding? En wat doe je als je een nee-gevoel hebt?”

Van der Gouwe kruipt even in haar rol als pedagoog wanneer ze dat het „aanleren van cognitieve strategieën” noemt. „Als je kinderen wilt waarschuwen tegen een gevaar, klinkt er al gauw iets van angst door. Je wilt echter geen bange mensen van ze maken, maar sterke personen. Dat doe je door hen te informeren over wat er is. Daarna vertel je wat ze kunnen doen als hen iets naars overkomt of als ze verkeerde dingen zien.”

Geliefd

In een boek over relaties en seksualiteit blijft een schrijver nooit ver weg van overtuigingen, waarden en normen. „Op elke pagina van het boek is wel iets van mijn christelijke identiteit terug te vinden.” Van der Gouwe wijst naar de bladzijden over zwangerschap, waarop een kadertje met een tekst uit Psalm 139 staat. „Ik heb in het hele boek willen laten doorklinken dat elk mens het waard is om geliefd en beschermd te worden. Daar komt de titel ook vandaan.”

Echtscheiding

Wanneer het over bijvoorbeeld echtscheiding gaat, waakt de schrijfster ervoor om standpunten op te leggen. „Ik heb dit boek geschreven voor kinderen. Het helpt hen niet wanneer ik veroordelend schrijf over zo’n thema. Ik wil dat alle kinderen van het dorp waar ik woon dit boek kunnen lezen, christelijk of niet, of ze getrouwde ouders hebben of niet.”

Toch vond Van der Gouwe het wel even spannend toen het boek op de markt kwam: „Mensen kunnen heel veel vinden van zo’n boek. Tijdens het schrijven wist ik: ik doe dit voor kinderen. Ik heb geprobeerd dicht bij mezelf en mijn principes te blijven. En ik ga graag het gesprek aan over wat me drijft.”

Hap-snap

Nu het boek is uitgekomen, zijn de Van der Gouwes trots op hun moeder. Al verschillende keren pakten ze het boek erbij „ op een vormend moment. Het is niet echt een boek om van voor naar achter in een keer door te werken. Het leent zich voor hap-snap-lezen door kinderen zelf, voor het samen lezen of een spelletje uit te doen.”

En als ouders het lastig vinden om goed met hun kinderen over gevoelige thema’ s te praten?

„ Het geeft niet als je bloost of naar woorden zoekt. Daarmee geef je de waarde van privacy en intimiteit aan. Je laat zien dat het een thema is waar schaamte in de goede zin een functie heeft. Je toont dat relaties en seksualiteit onderwerpen zijn die respect verdienen.” •

Winactie

Van uitgeverij De Banier mogen we twee exemplaren van "Wonderlijk en waardevol" weggeven. De actie is alleen bedoeld voor abonnees. Kans maken? Stuur uw gegevens o.v.v. "Winactie" vóór 30 september 2020 naar redactie@terdege.nl of Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn.

Niet alleen voor lezers

Van der Gouwe heeft voor afwisseling gezorgd: op elke bladzijde een verhaaltje over Ruben en Eva, hier een weetje, daar een test of een opdracht. "Kinderen zijn niet allemaal lezers. Het is leuk om iedereen aan z'n trekken te laten komen, ook knutselaars of kinderen die houden van een spelletje."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen