Mag je naar de psycholoog?

Onlangs hield iemand mij een uitspraak van Dr. Martin Lloyd Jones voor: „Veel mensen die naar de psychiater gaan, lijken op de vrouw in het Evangelie die er geen baat bij gevonden had, maar met wie het veeleer erger geworden was.” De vraag aan mij was: „Is dit een argument om geen gebruik te maken van psychologen, ook niet als je iets heel heftigs meegemaakt hebt, zodat je er zelfs depressief van wordt?”

Het leven een worsteling

Om het citaat te kunnen begrijpen, heb ik gebruik gemaakt van een boek dat door Dr. Lloyd Jones zelf geschreven is: ”Oorzaken en genezing van geestelijke depressiviteit”. Verder heb ik mij verdiept in het boek ”Wandelen met God, dagelijkse praktijk van het geloof” van Henry Scudder, met name het hoofdstuk over vasten. Dit hoofdstuk geeft veel aanwijzingen om te onderzoeken hoe je in het leven staat. Ik zal in het vervolg niet steeds benoemen bij wie ik wat gelezen heb. Beschouw het als een samenvatting vanuit de twee genoemde bronnen. In de Bijbel is depressiviteit al een veel voorkomend iets. En dat is natuurlijk niet verwonderlijk. Sinds de zondeval is het leven een worsteling geworden. Mensen ondervinden de gevolgen van oorlogen, rampen, financiële verliezen etcetera.

In de Bijbel staan voorbeelden van hoe mensen met deze gevolgen omgaan. Het is belangrijk om de principes te kennen die achter het gedrag van die mensen schuilgaan. Alleen zo kun je begrijpen waarom iemand doet zoals hij doet. Zo is het ook belangrijk dat als je te worstelen hebt met heftige ervaringen, je weet wie je zelf bent. Je moet jezelf onderzoeken. Durf te kijken naar jezelf: Hoe is mijn gedrag eigenlijk? Ben ik introvert, vooral naar binnen gericht? Of ben ik meer naar buiten gericht? Ben ik voortdurend voor anderen in de weer en ontloop ik zo mijn verantwoordelijkheid om naar de pijn in mijn eigen hart te kijken? Welk temperament heb ik? Wat is de invloed van mijn levensgeschiedenis? Welk voorbeeld heb ik in het omgaan met moeilijke situaties? Welke heftige situaties zijn er in mijn leven geweest?

Zelfonderzoek is echt noodzakelijk. Daarbij kan de psychologie een heel goed hulpmiddel zijn. Maar daar moet het niet bij stoppen. Want dan wordt het veeleer erger! We hebben tegelijkertijd met het zelfonderzoek bij de hulpverlening het zelfonderzoek van ons eigen hart ten opzichte van God en onze naaste te doen. De Heere heeft ons in een kerkelijke gemeente geplaatst, óók om elkaar oprecht bij te staan. En juist in de kerk, waar mensen onderwezen worden in Wie God is, ligt een grote kracht om te genezen. We mogen elkaar aansporen, vermanen en bemoedigen vanuit Gods Woord.

Er zit een gevaar aan wanneer we zelfonderzoek gaan verwarren met introspectie. Als onszelf onderzoeken het voornaamste doel van ons leven wordt, als we altijd met andere mensen over onszelf praten en over onze problemen en moeilijkheden, betekent het dat we te veel op onszelf gericht zijn.

Het kan heel goed zijn dat we het door ervaringen in onze kinderjaren moeilijk vinden om God te geloven zoals Hij Zich in Zijn Woord openbaart. In het zelfonderzoek kun je dan biddend de vraag meenemen: Geloof ik Zijn Woord en alle dingen die daarin verteld, bevolen, beloofd en bedreigd worden? Heb ik mij vast voorgenomen om God volkomen en ongeveinsd te gehoorzamen? Kan ik met lijdzaamheid alles verdragen wat Hij mij Zelf of door anderen heeft aangedaan? Durf ik te geloven dat het waar is dat Hij alle macht heeft en dat Hij alomtegenwoordig is? Of vertrouw ik meer op mijn eigen controle, mijn eigen inspanningen en heb ik meer vrees voor wat mensen van mij zullen denken?

Als je gebruikmaakt van de hulpverlening en daarnaast niet worstelt met hoe God wil dat je in het leven staat, worden problemen inderdaad veeleer erger. Gods wil leer je alleen kennen wanneer je zelf de Bijbel onderzoekt. Begin de dag daarom met het openleggen van je hart voor God.

Hij wil dat je iedere afwijking van Hem herkent en erkent en aan Hem belijdt. Stel dat je opmerkt dat het onmogelijk is om je aan Zijn leiding over te geven. Begin dan met dat te belijden.

Er kunnen heel erge dingen in je leven gebeurd zijn. Het is niet naar Gods wil om dan maar te doen alsof je dat niet raakt, of alsof die gebeurtenissen niet hebben plaatsgevonden. Dat is een leugen. Leer de gebeurtenissen en je smart concreet aan God te vertellen. Boos zijn over onrecht dat je is aangedaan, is geen zonde. Maar wanneer de boosheid verandert in wrok, val je wel in zonden.

Middelen

Maak gebruik van de middelen die God gegeven heeft –dat is Zijn wil gehoorzamen. Spreek met betrouwbare anderen over de heftige gebeurtenissen. In de hulpverlening kun je leren woorden te geven aan dat wat er gebeurd is. Je kunt daar leren hulpbronnen aan te boren, waar je uit jezelf niet op zou komen.

Zo kun je ook leren een gebeurtenis en de gevolgen die die heeft, in het gebed voor God uit te storten. Lees, terwijl je gebruikmaakt van de hulpverlening, met aandacht Hebreeën 4: 12a-16. Laat je vertroosten door de ervaringen van Paulus: „opdat wij niet op onszelven vertrouwen zouden, maar op God, Die de doden verwekt”.

Wilma Trouwborst is psychosociaal therapeut in haar eigen praktijk. www.praktijkremonte.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen